1980, 1990 లలో చక్కని తెలుగుదనంతో నిండిన చిత్రాలు తీసినవాళ్ళల్లో విశ్వనాథ్, జంధ్యాల, బాపు అగ్రగణ్యులు. వారు తీసిన చిత్రాలలో తెలుగుదనం ఉట్టిపడేది. అలాంటి దర్శకుల చేతుల్లో పడితే వేటూరి భావుకతకు అసలు అడ్డు, ఆపు ఉండదు. "హిమమే కురిసే చందమామ కౌగిట", అని సాగరసంగమంలో అన్నట్టు వేటూరి మంచి దర్శకుల చేతుల్లో పడితే అంత చలువగల్గిన పదాలు రాలతాయి.
తెలుగుచిత్రసాహిత్యభారతంలో వేటూరి కృష్ణపరమాత్మలాంటివాడు. అటు శృంగారం, ఇటు యోగం రెండూ ఆయనవే. అటు చీరలెత్తుకెళ్ళేవాడు, ఇటు చీరనిచ్చి పరువు గాసేవాడు రెండూ వాడే! అటు దొంగతనాలు చేసేవాడు, ఇటు రాజసూయయఙంలో ప్రథమతాంబూలం అందుకునేవాడు వాడే! ఇదే విషయాన్ని బాపు+రమణ రాంబంటు చిత్రంలో కోట శ్రీనివాసరావు చేత కృష్ణుడి మాటలకు మోడరన్ రంగు పులివి, "వత్స, నేను హీరోల్లో చిరంజీవిని. తారల్లో శ్రీదేవిని, పాటల్లో వేటూరిని", అని అనిపించారు. అది నిజమే. తెలుగుపాటల్లో వేటూరిని మించిన వైవిధ్యం, భావుకత, భాషాప్రయోగాలు మరెవరూ చెయ్యలేదు, చెయ్యలేరు, చెయ్యకూడదు, చేసినా ప్రజలు ఒప్పుకోరు.
ఈ పాట రాంబంటు అనే చిత్రంలోనిది. రాంబంటు పెళ్ళైనా తనను ఇంకా యజమానిలాగే చూస్తున్నాడు అని బాధపడ్డ హీరోయిన్, రాంబంటుని వశీకరించుకోవటానికి చేస్తున్న చిలిపి ప్రయోగం ఇది. ఒక గౌరవనీయమైన స్త్రీ మాటల్లో చిలిపిదనం, పులుపుధనం ఉండాలే కానీ పచ్చిదనం, పిచ్చితనం ఉండకూడదు. అది వేటూరికి మనం చెప్పాలా? అందుకే చూడండి ఎంత చక్కగా వ్రాశాడో!
సందమామ కంచమెట్టి, సన్నజాజి బువ్వపెట్టి
సందెమసక చీరగట్టి, సందుచూసి కన్నుగొట్టి
చక్కనైన చిలిపి విందును వేటూరి వర్ణించడం చూడండి. చందమామని కంచం చేసిందిట, సన్నజాజిపూవులను (అన్నం మెతుకుల పరిమాణంలో ఉంటాయి) బువ్వగా పెట్టి, సందెమసక (చీకటిని) చీరగా చుట్టి కన్నుగొడుతోంది అమ్మాయి. ఆహా, ఏం పోలికలు పోల్చావయ్యా మహానుభావా! ఇంత భావుకత ఉన్న కవులు మళ్ళీ తెలుగుతెరకు ఎప్పుడు వస్తారయ్యా? న భూతో న భవిష్యతి!
భద్రాద్రిరామయ్య పెళ్ళికొడుకవ్వాల, సీతలాంటినిన్ను మనువాడుకోవాల
బెజవాడ కనకదుర్గమ్మ బాసికాల్దేవాల, బాసరలో సరస్వతి పసుపుకుంకుమలివ్వాల
ఏడుకొండలసామి ఏదాలుజదవాల, సెవిటిమల్లన్నేమో సన్నాయి ఊదాల
అన్నవరం సత్తన్న అన్నవరాలివ్వాల, సింహాద్రప్పన్న సిరి(జాస?)లివ్వాల
పాటకు మధ్యలో మన వీరభక్తుడు తన సతికి తనకంటే మంచివ్యక్తితో మళ్ళీ పెళ్ళి కావాలని ఆంధ్రదేశంలో ఉన్న దేవతలందరినీ ప్రార్థించడంతో నిజంగా వేటూరి భక్తికీ, రక్తికీ సమతుల్యాన్ని చేకూర్చాడు. ఇందరు దేవతలను ఒకే పాటలో చూడటం ఇదే మొదటిసారి. సాహో వేటూరి!
పెదవితేనెలందిస్తే పెడమోములు, తెల్లారిపోతున్న చెలినోములు
పిల్లసిగ్గు చచ్చినా, మల్లెమొగ్గ విచ్చినా
ఎంతో చక్కగా ప్రాస,యతి కలిసేలాగా పాట వ్రాయడం ఆరుద్రకి, ఆ తరువాత వేటూరికే చెల్లు. (పెదవి, పెడమోము), (పిల్ల, మల్లె), (చచ్చినా, విచ్చినా) ఎంత చక్కనైన యుగళాలు. ఇదంతా శృంగారగీతంలో. ఆడపిల్లకి సిగ్గే సింగారం. సిగ్గుపడే ఆడదాన్ని విచ్చుకోవడానికి ఆరాటం ఉన్నా ఆ పని చెయ్యలేని మొగ్గతో పోల్చడం రివాజు. అలాంటిది, ఆ సిగ్గే వుడుచి పిల్ల వచ్చినా, ఆ మొగ్గే విచ్చినా నీ యోగమేమిటిరా మహానుభావా అని ఎంత చక్కగా చెప్పాడో! శృంగారగీతంలో చావుకు సంబంధించిన పదాలు వాడటం వేటూరికే చెల్లునేమో! "కోడి కొక్కొరో, పాడికెక్కెరో" అంటూ కొత్తపెళ్ళికొడుకు వైనాన్ని వివరించిన మహాశయుడు కూడా వేటూరే!
పంచదారచిలకడు, అవకతవకడు, ముదురుబెండడూ
ఇక ఇలాంటి శబ్దాలను ప్రయోగించి పెదాలపై హాసాన్ని రప్పించగల మాంత్రీకుడు వేరే ఎవరు స్వామీ! పంచదారని చిలకడు, పంచదారచిలక+డు అనే రెండు అర్థాలు వస్తున్నాయి. ఇలాగ రెండు మూడు అర్థాల వచ్చేలా వ్రాస్తే చదువర్లకూ ఉల్లాసమే!
ఈ పాటలో "ఈ వాక్యం" కలికితురాయి అని చెప్పడానికి లేకుండా ప్రతీ పదానికి, ప్రతీ స్వరానికీ న్యాయం చేసిన ఘనుడిని "నమో నమ: ఆధునికచిత్రకవిసామ్రాట్" అని అనకుండా ఉండలేను.
చిత్రం: రాంబంటు
దర్శకుడు: బాపు
సంగీతం: కీరవాణి
పాడింది: బాలు, చిత్ర
సందమామ కంచమెట్టి, సన్నజాజి బువ్వపెట్టి
సందెమసక చీరగట్టి, సందుచూసి కన్నుగొట్టి
సిగపూవు తెమ్మంటె మగరాయుడు, అరటిపువ్వు తెస్తాడు అడవిపురుషుడు
భద్రాద్రిరామయ్య పెళ్ళికొడుకవ్వాల
సీతలాంటినిన్ను మనువాడుకోవాల
బెజవాడ కనకదుర్గమ్మ బాసికాల్దేవాల
బాసరలో సరస్వతి పసుపుకుంకుమలివ్వాల
విన్నపాలు వినమంటే విసుగంటాడు, మురిపాలంటే ముసుగెడతాడు
బుగ్గపండు కొరకడు, పక్కపాలు అడగడు
పలకడూ, ఉలకడూ పంచదారచిలకడు
కౌగిలింతలిమ్మంటే కరుణించడు, ఆవులింతలంటాడు అవకతవకడు
ఏడుకొండలసామి ఏదాలుజదవాల
సెవిటిమల్లన్నేమో సన్నాయి ఊదాల
అన్నవరం సత్తన్న అన్నవరాలివ్వాల
సింహాద్రప్పన్న సిరి(జాస?)లివ్వాల
పెదవితేనెలందిస్తే పెడమోములు, తెల్లారిపోతున్న చెలినోములు
పిల్లసిగ్గు చచ్చినా, మల్లెమొగ్గ విచ్చినా
కదలడూ మెదలడూ కలికిపురుషుడు
అందమంత నీదంటే అవతారుడు, అదిరదిరి పడతాడు ముదురుబెండడూ
2 comments:
చాలా బాగుంది మీ వివరణ.
bagundi.. alagee inka manchi songs unnay dani meeda kuda mee abhiprayam telupagalaru.
1.vevela gopemmala muvva gopalude ma muddu govindude(Saagarasangamam)
2.Aadi bhikshuvu vaadineedi koreedi boodidichevaadineedi adigedi(Sirivennela)
3.kokilamma pelli ki konantha pandiri chigurakula toranalu chiru gali sannayi(Veturi's)
Post a Comment