Friday, November 27, 2009

రాంబాబు కథలు - సాఫ్ట్వేర్ ప్రపంచం

ఈ కథలో అన్ని పాత్రలూ, సన్నివేశాలు కేవలం కల్పితం. ఎవరినీ ఉద్దేశించినవి కాదు. ఇది సమాజంలో ఏ ఒక్క సమూహాన్నీ కించపరచాలనే ప్రయత్నం కాదు. కేవలం, సహజమైన సంఘటనలలో నిత్యజీవితంలో జరిగే హాస్యాన్ని అందరికీ చెప్పాలనేది మాత్రమే నా ప్రయత్నం.

ఈ బ్లాగుపోష్టుకు వచ్చే ఆదరణలో చాలావరకు హాస్యం పట్ల నా అభిరుచికి కారణమైన హాస్యధ్రువతార జంధ్యాలగారికి, సాఫ్ట్వేర్ మాటతీరు పై మండిపడే నా మిత్రుడికి చెందాలి.
~~~~

రాంబాబు ఈ మధ్యనే ఒక కాలేజీ నుండి తన B.Tech (Mechanical Engineering లో అండోయ్!) పూర్తి చేసుకుని ఒక consultancy ద్వారా బెంగుళూరులో ఒక సాఫ్ట్వేర్ కంపెనీలో ఉద్యోగం సంపాదించాడు. అప్పటిదాకా ఏదో సాదాసీదాగా, మామూల మనిషిలాగా గడిపేసిన రాంబాబు ఈ సఫ్ట్వేర్ కంపెనీలో ఎలాటి పరిస్థితులను ఎదుర్కొంటాడు అన్నదే ఈవేళ్టి నా కథాంశం.

రాంబాబు వెళ్తూనే వాళ్ళ college senior అయిన చందుని కలిశాడు. తన HR orientation అయ్యాక మళ్ళి కలుద్దామని అనుకున్నారు. రాంబాబు HR orientation పూర్తి చేసుకుని వచ్చాడు. చందు రాంబాబును చూస్తూనే "పద boss, ఒక coffee తాగుతూ మాట్లాడుకుందాము", అన్నాడు. ఇద్దరూ కలిసి cafeteriaకి వెళ్ళారు. అక్కడ వాళ్ళ మధ్యన సంభాషణ:

రా: ఏంటి, ఇది మెస్సా?
చ: మెస్సు లాంటిదే, cafeteria అంటారు
రా: ఓహో, full meals ఎంత, plate meals ఎంత?
చ: (ఒక్క నిముషం ఖంగు తిని) ఒరేయ్ బాబు, ఇక్కడ meals freeరా, నువ్వెంతైనా తినొచ్చు.
రా: ఆహా, మరి parcel కూడా చేసుకోవచ్చా?
చ: లేదు. అది కుదరదు.
రా: ఓహో, కాఫీ order ఇచ్చావా?
చ: ఇక్కడ మనలాంటి వాళ్ళకు order చేసేవాళ్ళే కానీ, తీసుకునే వాళ్ళు ఎవ్వరూ ఉండరు. పద, coffee machine చూపిస్తాను.
(రాంబాబు, చందు ఇద్దరూ కాఫీ తెచ్చుకుంటారు)
రా: ప్చ్...ఏమైనా filter coffee రుచి లేదురా.
చ: అదీ దొరుకుతుంది. యాభై రూపాయలే.
రా: అబ్బే, నాకు filter coffee ఇష్టం ఉండదు. ఊరికెనే పోల్చి చెప్పాను అంతే.
చ: (వీడికి ఇంకా కుర్రదనం పోలేదు. collegeకి ఎక్కువ, corporate కి తక్కువ) ఓహో.

ఇంతలో HR అమ్మాయి ఒకామె వచ్చి రాంబాబుని, "How are you doing Rambabu? Do you know PCK already?" అంది. రాంబాబు ఒక విచిత్రమైన నవ్వు నవ్వి ఊరుకున్నాడు. చందు ఆమెతో, "Yes, he is from my alma mater.", అన్నాడు. దానికి ఆ అమ్మాయి, "Oh, that's fantastic. So, you are his buddy then. Do you mind taking him around the office until his manager is available to meet him?", అంది. దానికి చందు, "Oh - sure!", అన్నాడు. ఆమె నవ్వేసి, "See you around Rambabu. Have a great day!", అంది.

ఇది వింటూ పావలాకే పావుకిలో బంగారం దొరికినట్టు రాంబాబు ఒక తన్మయత్వం నిండిన expression పెట్టాడు. అది గమనించిన చందు, ఇలాగన్నాడు:
చ: హెల్లో బాసు. ఏమిటి సంగతి?
రా: అబ్బే,ఏమీ లేదు.
చ: ఏదో ఉండే ఉంటుంది, చెప్పులే!
రా: ఈ అమ్మాయి నాకు పడిపోయింది.
చ: (ఇది విని పొలమారగా తాగుతున్న coffeeని మళ్ళి cupలోకే ఒంపేసి) నీకా feeling ఎందుకు వచ్చింది బాబు?
రా: చందు, నీకు GK తక్కువ అనుకుంటాను. ఒక అమ్మాయి ఒక అబ్బాయి చూసు పదే పదే నవ్వుతూంటే, shake-hand ఇచ్చేస్తూ ఉంటే, "మళ్ళీ కలుద్దామని public గా" చెప్తూ ఉంటే దాని అర్థం ఏమిటి?
చ: ఆ అమ్మాయికి already పెళ్ళయ్యి ఉంటే, ఆమెకు ఇద్దరు పిల్లలు ఉంటే, ఆమె అందరినీ అలాగే పలకరిస్తుంటే దానికర్థం ఏమిటి?
రా: ఆ?
చ: బాబు, ఇక్కడ అమ్మాయిలు దాదాపు అందరూ ఇలాగే ఉంటూ ఉంటారు. అలాగని వాళ్ళందరూ నిన్ను ప్రేమిస్తున్నారు అని అనుకోకు. దెబ్బైపోతావు.
రా: హా? హయ్యారే? ఏమి ఈ పరాభవము. దీని గొంతు పిసకాలి. అవును. ఇంతకీ, ఏదో పిసికే అంటోంది?
చ: పిసకడమా?
రా: అదే, "హలో పిసికే" అంది?
చ: ఓ, ఓహొ, ఓహోహో. పీ.సీ.కే, అవి నా initials, పి.చంద్రశేఖర కుమార్.
రా: అలాగా. అదేదో బడ్డీ అంది. అక్కడేమైనా మిరపకాయ బజ్జీలూ అవీ అమ్ముతారా?
చ: దేవుడా! బడ్డీ అంటే "స్నేహితుడు" అని అర్థం.
రా: బుడ్డీ అంటే స్నేహితురాలా?
చ: ఒరేయ్, నన్ను ఒదిలెయ్యరా బాబు. పద నీకు ఆఫీసు చూపిస్తాను.
రా: ప్లీస్ చెప్పరా! నువ్వు అదేదో "మటర్" అన్నావు. ఆలూ మటర్ లాగా అదేమైనా తినుబండారమా?
చ: వామ్మో, వాయ్యో. నీ vocabulary ని చింపెయ్య, నీ vocal chords ని తెంపెయ్య! "alma mater" అంటే "నేను చదివిన కాలేజీ", అని అర్థం.
రా: పదా! నిన్ను కాదు, ఆ వెంకటేశ్వర్రావుని తిట్టాలి.
చ: వాడెవడు?
రా: మా English lecturer. ఏంటొ మామూలుగా నేను చదివిన English లో ఇవన్నీ నేర్పలేదు.

ఇద్దరూ నడుచుకుంటూ ఒక గదిలోకి వెళ్ళారు.
చ: దీనినే recreation room అంటారు. ఇక్కడ carrom board, foosball లాంటి games ఆడుకోవచ్చు.
రా: బాగుంది. ఇంతకీ cricket ఆడరా?
చ: అప్పుడప్పుడు team అంతా కలిసి వెళ్ళి ఆడుకుంటాము. అది మా manager మూడ్ ని బట్టి ఉంటుంది. ఎందుకంటే ఇక్కడ grounds మన ఊళ్ళో లాగా free కాదు. ground book చెయ్యాలి కదా. దానికి బోళ్ళంత ఖర్చు అవుతుంది.

అలాగ నడుచుకుంటూ మళ్ళీ చందు desk దగ్గరకు వచ్చారు.
రా: ఏమిటి phone ఆ? ఇది ఇక్కడిక్కడే పని చేస్తుందా? లేకపోతే బయటకు కూడా చెయ్యచ్చా?
చ: ఎక్కడికైనా చెయ్యచ్చు. నువ్వు ఆఫీసులో ఉన్నప్పుడల్లా దీనిలోనునుండే phone చెయ్యి. మనకెందుకు bill బొక్క?
రా: ఓకే.
చ: ఇది mini-cafe. ఇక్కడ బిస్కెట్లు, చాక్లెట్లు, cool drinks ఉంటాయి.
రా: ఇవి ఇక్కడే తినాలా? ఇంటికి కూడా పట్టికెళ్ళచ్చా?
చ: తీసుకెళ్ళాలని ప్రయత్నిస్తే ఇక్కడ కెమేరా ఉంటుంది. అది security వాళ్ళు చూస్తూ ఉంటారు. నిన్ను పట్టుకుని ఉద్యోగం, నీ పళ్ళు రెండూ ఊడపీకేస్తారు.
రా: ఓహో! ఇంకా నయం ముందే అడిగాను.
చ: అది నువ్వు అడగటమే అసలు అన్యాయం అనుకో. పద, ఈ meeting room లోనే మీ manager తో meeting. అయ్యాక కలుద్దాము.

Manager తో మీటింగు అయ్యాక మన రాంబాబు గుండెల్లో బాంబు పడినంత expression తో చందు దగ్గరకు వచ్చాడు. అది చూసిన చందు:
చ: ఏమిట్రో ఆ ఫేసు? మీ manager మొదటి రోజే disappoint చేశాడా?
రా: ఏమిటోరా, మా manager కి కొంచెం crack అనుకుంటాను.
చ: పిచ్చివాడా. అది manager అవ్వడానికి requirement రా! తెల్లకాకులు, vegetarian పులులు, నిజాయితీ ఉన్న రాజకీయనాయకులు, సరిగ్గా ఆలోచించే managerలు ఉండరు.
రా: ఏమోరా. ఏవో పిచ్చి పిచ్చి ప్రశ్నలు అడిగాడు. నాకు ఏదో tension గా ఉంది.
చ: ఈ tension తగ్గాలి అంటే ఒక coffee తాగుతూ మాట్లాడుకుందాము.

ఇద్దరూ వెళ్ళీ coffeeలు పుచ్చుకుని cafeteriaలో కూర్చున్నారు. అప్పుడు సంభాషణ:
చ: ఇప్పుడు చెప్పు. అసలు ఏమైంది?
రా: వస్తూనే, "Hi Rambabu. I am Ramesh Krishnan. I am your manager here.", అన్నాడు. shake-hand ఇచ్చాడు. ఇక్కడదాక బానే ఉంది.
చ: అప్పుడు
రా: "How is it going?", అన్నాడు. ఆ 'it' ఏమిటో అర్థం కాలేదు.
చ: (కంగారు పడుతూ) ఆహా? మరి నువ్వేం చెప్పావు?
రా: చాలాసేపు ఆలోచించి, నా తెలివి ఉపయోగించి, "It went down a few months ago. Slowly, it is coming up", అన్నాను.
చ: బాబు, ఒరేయ్, ఏమిటి నువ్వు చెప్పిన "it"?
రా: చూశావా? ఒక సంవత్సరం experience ఉన్న నీకే అర్థం కానిది మొదట్రోజే నన్ను అడిగాడు. "It" అంటే "Information Technology".
చ: (విని దిమ్మదిరిగి mind block అయిపోయింది). అమ్మబాబోయ్. అప్పుడు ఏమన్నాడు?
రా: బాగా నవ్వి, "You are funny", అన్నాడు. ఆ తరువాత, "Do you care for a coffee?", అన్నాడు.
చ: దానికి నువ్వేమన్నావు?
రా: నాకు అర్థం కాలేదు. "Caring for animals", "Caring for environment", "Caring for orphans", ఇవన్నీ విన్నాను కానీ, "Caring for coffee", అని నేనెప్పుడూ వినలేదు.
చ: ఆహా నా రాజా! అప్పుడు ఏమైంది?
రా: coffee ఎంత పోతే ఎవడికి కావాలిరా? అందుకే, "No" అనేశాను.
చ: హమ్మయ్య! అప్పుడేమైంది?
రా: ఆయన "I do. Let's go to cafeteria and talk", అన్నాడు. వెంటనే వెళ్ళి coffee పుచ్చుకున్నాడు. నేను ఏమైన తక్కువ తిన్నానా? నేను కూడా తీసుకున్నాను.
చ: ఓహో! అప్పుడాయనేమన్నాడు?
రా: "Oh - you felt like taking one?", అన్నాడు. ఎందుకు అన్నడొ అర్థం కాలేదు. నేను light తీసుకున్నాను. అప్పుడు, "What languages do you know?", అన్నాడు. నేను వెంటనే, "My mothertongue is Telugu. I speak Telangana type, kOstaa type and rayalseema type Telugu also. I know thodasa hindi and english. I learned some words like "vanakkam", "mudiyaadu", "paapom" in Tamil", అన్నాను.
చ: రామచంద్ర!
రా: ఆయనెవడు?
చ: ఎవరోలే. ఇంతకీ ఆయనేమన్నాడు?
రా: మళ్ళీ, "You are funny", అన్నాడు. ఈందులో జోకేమిటో నాకు అర్థం కాలేదు. అప్పుడు, "Do you know C?", అన్నాడు. నేను, "I know C. In fact, A to Z", అన్నాను.
చ: ఓహో, మనకు చమత్కారం కూడా ఉందే!
రా: మరేమనుకున్నావు. వెంటనే ఆయనకు కళ్ళూ తిరిగి అర్జునుడు భగవద్గీత వింటున్నప్పుడు కృష్ణుడిని పొగిడినట్లు పొగిడాడు నన్ను.
చ: ఏమనో?
రా: "Great", అన్నాడు.
చ: ఇంకా?
రా: అంతే! మ్యానేజర్ చేత మొదటిరోజే "Great"  అనిపించుకున్నాను అంటే నాకు వచ్చే నెల promotion కూడా వచ్చేస్తుందేమో!
చ: వస్తుంది. నీ emotion చూస్తుంటే నాకు motions వస్తున్నాయి ముందు.
రా: చాల్లే వెటకారం. నీ juniorని అప్పుడే companyలో పేరు తెచ్చేసుకుంటున్నాను అని కోపమా?
చ: అదే అనుకో! ఆ తరువాత ఏమైంది?
రా: అప్పుడు, "Did you search for a place to stay?", అన్నాడు. నేను, "I started searching", అన్నాను. దానికి, "How is it coming along?", అన్నాడు. అదేదో, అతిమూత్రవ్యాధిగ్రస్తుణ్ణి doctor అడిగినట్లు, "అదెలా వస్తోంది?", అని అడగటమేమిటో నాకు అర్థం కాలేదు. సరే, బెంగుళూరు నాకు కొత్త కదా, నీళ్ళు పడ్డాయో లేదో అని అడిగాడేమో అని,  "It's coming normally", అన్నాను.
చ: (వాంతి చేసుకున్నంత పని చేసి). దేవుడోయ్, నువ్వు too much రా! ఆ manager ఏమయ్యాడొ పాపం.
రా: అప్పుడు నేను, "Where should I search?", అన్నాను. దానికి ఆయన, నాకు పెళ్ళైందా? పిల్లలున్నారా? తల్లిదండ్రులు ఎక్కడున్నారు? లాంటి ప్రశ్నలన్నీ అడిగి "Given these conditions, I would search in domalur", అన్నాడు. ఆ దోమలూర్ ఏమిటో నాకు అర్థం కాలేదు. ఐనా, నేను అడక్కుండానే నాకు ఇల్లు వెతుకుతాననడం ఒక్కటీ నాకు నచ్చింది.
చ: ఎవరన్నారు?
రా: ఇంకెవరు? మా manager.
చ: ఎప్పుడూ?
రా: అదేరా, "Given this condition, I would search in domalur", అన్నారు కదా?
చ: మహప్రభో, ఆయన వెతుకుతాను అనలేదు. దోమలూర్లో నువ్వు వెతికితే బాగుంటుంది అన్నారు.
రా: అదేమిటి? ఆ వాక్యానికి Wren and Martin grammar book ఎలాగ తిరగేసినా దాని అర్థం, "నేను వెతుకుతాను" అనే!
చ: (వివరించే ప్రయత్నాన్ని విరమించుకుని). సరేలే బాబు. ఆయనకు మనకు నచ్చేవి నచ్చవు, మనమే వెతికేసుకుందాము. ఆయన వెతికేలోపల.
రా: అరే, మరి ఆయనకు తెలిస్తే feel అవుతాడేమో?
చ: నేను సర్దిచెప్పుకుంటాను మహానుభావా!
రా: సరే, మేము మాట్లాడుతుంటే మధ్యలో ఒక బుడంకాయ్ గాడూ plate లో బజ్జీలు వేసుకుని వచ్చాడు. వెంటనే మ్యానేజర్ వాడితో ఏదో మాట్లాడుతున్నాడు. నాకస్సలు అర్థం కాలేదు.
చ: ఏమని?
రా: మా మ్యానేజర్ ఏదో చెప్పి, "Could you do it in this month?", అన్నాడు. వెంటనే వాడు, "My plate is already full", అన్నాడు. కానీ వాడి plate లో ఇంకా బోళ్ళు ఖాళీ ఉంది. మా manager చూసుకోవట్లేదు. మొహమాటపడుతున్నాడేమో పెద్దాయన ముందు, అని నేను, "No. Still two more bajjis will fit into this", అన్నాను.
చ: అయ్యయ్యో పరమేశ్వరా! వాళ్ళేమన్నారు దానికి?
రా: ఏమిటో పడి పడి నవ్వారు. మళ్ళీ అదే డయలాగు: "You are funny", అని. అప్పుడు మా manager నాకేసి చూసి, "What platforms are you used to?", అన్నాడు. ఉన్నట్టుండి వీడికి ఈ platform గోలేంటో అర్థం కాలేదు. EAMCET లో లాగా ప్రశ్న అర్థం కాకపోతే ఏదో ఒకటి చెప్దామని, "Number 2" అన్నాను. దానికి ఆయన నవ్వి, "Come on man, I am serious. Are you comfortable with C?", అన్నాడు. సరే ఇదేదో ఆ consultant చెప్పిన C కోడింగ్ కి సంబంధించిన విషయం అని "yeah yeah", అన్నాను.
చ: ఓహో! అప్పుడు?
రా: మళ్ళీ ఏదో వింత ప్రశ్న వేశాడు. "Do you have bandwidth to do what I just said?", అన్నాడు. ఉన్నట్టుండి మళ్ళీ bandwidth మీదకు ఎందుకు పోయాడో! ఈవేళ అమావాస్యాయే. వీడికి అమావాస్యకి ఏమైనా పూనుతుందేమో! అనుకుంటూనే ఉన్నాను అమావాస్యపూటా చేరడం దేనికి అని. ఆ HR గుంట, "Hope to see you soon", అని పదే పదే అంటే, "చంద్రబింబం లాంటి అమ్మాయి పిలుస్తుంటే ఇంకా అమావాస్యేమిటి", అనుకుని వచ్చేశాను. ఛీ నా తప్పే.
చ: బాబూ! నీ ముహుర్తాల గోల ఆపు. ఇంతకీ ఏం చెప్పావు?
రా: ఏముంది, "I have big bandwidth. I download new new movies, songs and softwares", అన్నాను. దానికి ఆయన నవ్వి, "You can't live without joking. Can you? Anyway, we will catch up tomorrow", అనేసి వెళ్ళిపోయాడు.
చ: new new movies ఆ? దేవుడా!
రా: అదే కొత్త కొత్త సినిమాలు.
చ: ఒరేయ్ బాబు! నాకూ ఇంక ఓపిక లేదు. ఇంటికి పోతున్నాను.
రా: అవును. నేను కూడా త్వరగా ఇంటికి వెళ్ళాలి. catchలు పట్టడం practice చెయ్యాలి.
చ: అది దేనికి?
రా: మా మేనజర్ "Let us catch up tomorrow" అన్నాడుగా.

ఈ మాట విని ఏమనాలో తెలియక ఒకసారి నిట్టూర్చి చందూ వెళ్ళిపోయాడు. ఏమిటో అందరూ వింతగా ప్రవర్తిస్తున్నారు, ఇదంతా అమావాస్యప్రభావమే అని బాధపడుతూ రాంబాబు కూడా రెండు biscuit packetలు, రెండు coffeeలు పూర్తి చేసి ఇంటికి వెళ్ళిపోయాడు.

ఈ కథ అయిపోయింది అనుకోకండి. ఇంకా రెండో అంకం ఉంది :)

Tuesday, November 24, 2009

ముద్దమందారం, ముగ్ధశృంగారం

కన్నెపిల్లను వర్ణించవయ్యా అంటే తన విశ్వరూపం చూపించని కవి ఉంటాడా? అందులోనూ వేటూరికి ఈ మాట చెపితే, కపి~నేనంటూ, కపినే~నంటూ వచ్చేస్తాడు. అప్పుడు యే జంధ్యాలవంటి మహానుభావుడో కాస్త "చూసి వస్తే చాలు స్వామీ, కాల్చి రావక్కరలేదు", అని చెప్పకపోతే ప్రమాదమాయె ఈ సర్వబూతాత్మకుడికి. (మీరు సరిగ్గానే చదివారు: "అన్నిటిలోనూ బూతును చూడగలిగే వ్యక్తి", అని వేటూరిని ముద్దుగా ఇలాగ పిలుచుకుంటూ ఉంటాను.

ఇప్పుడు నేను చెప్పబోయే పాట "తెలుగింటి అమ్మాయిని" వర్ణించడానికి వేటూరి పెట్టిన ఒక ప్రమాణం. ఆ తరువాత తన ప్రమాణానికి తగ్గట్టు, "మంచి తెలుగుదనం ఉన్న బాణీ ఇస్తే చక్కని తెలుగుపదాలు కూరుస్తాను", అనే ప్రమాణాన్ని నిలబెట్టుకుంటూ, "పూసింది పూసింది పున్నాగ" లాంటి ఎన్నో గొప్పపాటలను వ్రాశాడు. ఇతర సినీకవుల్లో సిరివెన్నెల వ్రాసిన "చినుకు తడికి చిగురు తొడుగు పూవమ్మా", అనే పాట ఈ పాటకు తుల తూగుతుంది అని నా నమ్మకం.

ఈ పాట, "ముద్దమందారం", అనే జంధ్యాల సినిమాలోనిది. రమేష్ నాయుడు స్వరపరిచిన ఈ పాటకి వేటూరి ఎంతో చక్కని ఉపమానాలతో తెలుగు ఆడపడుచును పొగుడుతూ పదాలను అల్లాడు. నాకు నచ్చిన విశేషాలు:

అడుగులా అష్టపదులా, నడకలా జీవినదులా?

విన్న ఆడపడుచు, ఆడనే పడిపోవాలని వేటూరి వ్యూహం అనుకుంటాను :) మరీ, ఆమె అడుగులని జయదేవుడి అష్టపదులతో (రాధాకృష్ణుల ప్రణయకలాపాలను రమ్యంగా చెప్పే పాటలు) పోలిస్తే అమ్మాయి ఏ పొన్నచెట్టో (అంటే రాధ పొన్నచెట్టూ దగ్గర కదా కృష్ణుడి కోసం వేచి చూసేది. అందుకే కొంచం శైలి మార్చాను.) ఎక్కి పడిపోదు? కన్నెపిల్ల అలాగ నడుస్తూ ఉంటే, ఆ గజ్జలమ్రోత నదులు పారుతుంటే వచ్చే శబ్దతరంగాలను పోలి ఉంటుంది అని, వేటూరి అభిప్రాయం. నాది కూడాను!

పరువాల పరవళ్ళు, పరికిణీ కుచ్చిళ్ళు, విరివాలుజడకుచ్చుల సందళ్ళు

(కొంచెం సిగ్గుతో కూడిన నవ్వుతో) ఈ వాక్యం ఎందుకు నచ్చింది అంటే ఏం చెప్పమంటారు. కొన్ని కొన్ని విని సంతోషించాలి అంతే అంటాను :) "పొట్టిజుట్టు పొలతలూ కుళ్ళుకోవద్దు, జీనుపాంటుల జేజెమ్మలు ఉడుక్కోవద్దూ", అని తరువాతి రెండు వాక్యాలూ పూర్తి చేస్తే బాగుండు :P

కన్నెపిల్లా కాదు కలలకాణాచి

మరి ఇదే వేటూరికీ సామాన్యులకీ తేడా. "కాణాచి" అనే పదం ఎప్పుడైనా విన్నారా మీరు? అంటే "inherited right", అని బ్రౌహ్ణ్య నిఘంటువు అర్థం చెబుతోంది. అంటే, "మా కలలన్నింటి మీదా హక్కుదారివి నువ్వే", అని చెప్తున్నాడన్నమాట! అమ్మ బాబోయ్! వేటూరి ఒక్కో సారి ఇలాగ శరీరంలేని విశేషణాలకు కూడా వరసలు కలిపేస్తుంటాడు, ఆడపిల్లల్ని పడెయ్యటానికి. మొన్నటికి మొన్న "ఏయ్ చికిత్తా, సొంపుల సొంత మేనత్త", అని ఒక హీరోయిన్ని ["అర్జున్" సినిమాలో] పడేశాడు.

మలిసంజ వెలుగుల్లో నారింజరంగుల్లో, కురిసేటి పగడాల వడగళ్ళు

"మలిసంజ" అంటే సాయంత్రం సూర్యాస్తమయవేళ. ఆ వెలుగు నారింజపండు రంగు లో ఉంటుంది. ఆ సమయంలో అమ్మాయి బుంగమూతి (ఎర్రని పగడాలతో పోల్చాడు) పెట్టుకుని వడగళ్ళు కురిపిస్తోంది అని అలకే ఉబ్బితబ్బిబ్బయ్యేలాగా వర్ణించాడు. ఈ నారింజరంగులని వేటూరి ఇంకా వదల్లేదు. ఈ మధ్యన "స్వాగతం" అనే సినిమాలో "సాయంకాలం నీరెండల్లో, సాయం కోరే నారింజల్లో", అని ఈ నారింజని మలిపొద్దు వర్ణానికో, చెలికాడి చిలిపిదనానికో, చినదాని అందాలకో తెలియకుండా వాడేశాడు!

మల్లెపువ్వా కాదు, మరుల మారాణి! బంతిపూవా పసుపు కాలిపారాణి!

పొరబాటున అందరినీ ఆకట్టుకుంటున్నది మల్లెపూవు తావి ఏమో అనుకునేరు, కాదు ఈ ప్రేమదేవత! ఎరుపు, పసుపు కలిపి బంతిపువ్వులాగా ఉంది ఏమిటొ అనుకుంటున్నారా? అది ఆమె పారాణి పెట్టిన కాలు. ఎంత దారుణం స్వామీ, ఈ అమ్మాయి కోసం మల్లెపూవుని, బంతిపూవినీ తక్కువ చేసేస్తావా!

ఇలాగ పొగిడితే ఏ అమ్మాయి ఎలాగ ఫీల్ అవుతుందో నాకు తెలియదు కానీ, ఈ పాట విన్నప్పుడల్లా నాకు చందమామ పుస్తకంలో చంద్రబింబంలాంటి ముఖారవిందంతో కనబడే అందగత్తె గుర్తుకొస్తుంది.

చిత్రం: ముద్దమందారం
దర్శకుడు: కీ.శే. జంధ్యాల
సంగీతం: రమేష్ నాయుడు
గానం: బాలు

ముద్దుకే ముద్దొచ్చే మందరం
మువ్వల్లే నవ్వింది సింగారం
ముద్దమందారం, ముగ్ధశృంగారం

అడుగులా అష్టపదులా, నడకలా జీవనదులా?
పరువాల పరవళ్ళు, పరికిణీ కుచ్చిళ్ళు, విరివాలుజడకుచ్చుల్ల సందళ్ళు
కన్నెపిల్లా కాదు కలలకాణాచి, కలువకన్నులా కలలదోబూచి

పలుకులా రాచిలకలా?, అలకలా ప్రేమమొలకలా?
మలిసంజ వెలుగుల్లో నారింజరంగుల్లో, కురిసేటి పగడాల వడగళ్ళు
మల్లెపువ్వా కాదు, మరుల మారాణి, బంతిపూవా పసుపు కాలిపారాణి

Tuesday, November 17, 2009

కాస్తందుకో, దరఖాస్తందుకో, ప్రేమ ధర కాస్తందుకో!

కీ.శే. జంధ్యాలకి వేటూరి ఎన్నో చక్కని పాటలను వ్రాసాడు. సంగీతం పట్ల, సాహిత్యం పట్ల అభిరుచి ఉన్న దర్శకుడి చేతిలో పడాలే కానీ, వేటూరి ఎంతో చక్కని తెలుగు పాటలు వ్రాస్తాడు. అలాంటి పాటల్లో "రెండు రెళ్ళు ఆరు" అనే సినిమాలో "కాస్త అందుకో" అనే పాట ఒకటి.

జంధ్యాల మాటలు వ్రాసాక వేటూరి పల్లవి వ్రాశాడో, వేటూరి పల్లవి వ్రాసాక జంధ్యాల మాటలు వ్రాశాడో తెలియదు కానీ, పల్లవి వేటూరి స్థాయికి తగ్గట్టు ఉంటుంది. "అరెరే భలే భలే" అనిపించే పదాలగారడీ తో మొదలుపెట్టి, "ఆహా, ఎంత చక్కని భావం", అని అనిపించడం వేటూరి శైలిగా చెప్పుకోవచ్చును.

సినిమాలో హీరో (వెంకట శివం) హీరోయిన్ని(విఘ్నేశ్వరి) ప్రేమించి "నా ప్రేమకు దరఖాస్తు పెట్టుకుందాము అనుకుంటున్నాను", అంటాడు. ప్రేమకు దరఖాస్తు అంటే ఏమిటో తెలియక తికమక పడ్డ హీరోయిన్కి అది ముద్దు అని తెలిసినప్పుడు వచ్చే పాట ఇది. పాట మొత్తంలో "ముద్దు" అని అనకుండా వ్రాసాడు వేటూరి. లేదు లేదు, గీతాంజలిలో "ముద్దు" మీద వ్రాసిన "ఓం నమః" పాటకు ఈ పాట పోటీ రాదు కానీ, లలితంగా సాగిపోయే పాట అవ్వడం చేత నాకు నచ్చింది.

కాస్తందుకో, దరఖాస్తందుకో, ప్రేమ ధర కాస్తందుకో

"కాస్త", "దరఖాస్తూ", "ధర కాస్త" అంటూ ప్రాసను కాస్తూ వ్రాసాడు వేటూరి. "ప్రేమ వెల" గా ముద్దును వర్ణించడంలో సద్భావాన్నే జనాలు గ్రహించాలి అని అనుకుంటున్నాను :-)

చిరుగాలి దరఖాస్తు లేకుంటే కరిమబ్బు, మేరుపంత నవ్వునా చినుకైన రాలునా?

చిరుగాలిని (స్వేచ్చ,వేగం)  పురుషునితోనూ, కరిమబ్బును (గంభీరం/సిగ్గు) స్త్రీతోనూ పోల్చి, చిరుగాలి కరిమబ్బును తాకడాన్ని ముద్దుతో పోల్చి చెప్పాడు. స్త్రీ ముఖములో చిగురించే సిగ్గుతో కూడిన నవ్వును మెరుపుతో పోల్చడం, అలాగే మెరుపుని కరిమబ్బు నవ్వుతో పోల్చడం కూడా అద్భుతంగా అనిపించింది.

నెలవంక దరఖాస్తు లేకుంటే చెక్కిళ్ళు, ఎరుపెక్కిపోవునా? ఎన్నెల్లు పండునా?

చందమామను చూసి ప్రియుణ్ణి గుర్తు చేసుకుంటూ మురిసిపోతున్న ఆడపిల్లకు సిగ్గుతో  చెక్కిళ్ళు ఎరుపెక్కడాన్ని వెన్నెలగా కొత్త,చిలిపి నిర్వచనం ఇచ్చాడు.

దరి చేరి కూడా దరఖాస్తులేలా?

చివరలో ఆడపిల్ల  అర్థం అయ్యీ కాకుండా ఉండేటట్టు "ఇంత దగ్గరలో ఉన్న ఇంకా దరఖాస్తులేల" అంటూ "ఇంకా మొహమాటం ఏమిటి?" అని చిలిపిగా అనడంతో ఈ "ధర లేని" పాట "కాస్తా" పూర్తి అయ్యింది.

చిత్రం: రెండు రెళ్ళు ఆరు
సంగీతం: రాజన్-నాగేంద్ర
రచన: వేటూరి
పాడింది: జానకి, బాలు

కాస్తందుకో, దరఖాస్తందుకో, ప్రేమ ధర కాస్తందుకో!
ముద్దులతోనే ముద్దరవేసి ప్రేయసి కౌగిలి అందుకో!

కాస్తందుకో, దరఖాస్తందుకో, భామ (?) ధర కాస్తందుకో!
దగ్గర చేరి దత్తతు (?) చేసి ప్రేయసి కౌగిలి అందుకో!

చిరుగాలి దరఖాస్తు లేకుంటే కరిమబ్బు, మేరుపంత నవ్వునా చినుకైన రాలునా?
జడివాన దరఖాస్తు పడకుంటే సెలయేరు, వరదల్లె పొంగునా కడలింట చేరునా?
శుభమస్తు అంటే దరఖాస్తు ఓకే!

చలిగాలి దరఖాస్తు తోలియీడు వినకుంటే, చెలి చెంత చేరునా చెలిమల్లే మారునా?
నెలవంక దరఖాస్తు లేకుంటే చెక్కిళ్ళు, ఎరుపెక్కిపోవునా? ఎన్నెల్లు పండునా?
దరి చేరి కూడా దరఖాస్తులేలా?

Thursday, November 12, 2009

అమ్మకు అక్షరమాల!

చాలా రోజుల బట్టి ఆంగ్లసరస్వతిని అర్చిస్తూ అచ్చతెలుగుసరస్వతిని తలుచుకోవడం కుదరలేదు. అందుకే ఎంత బిజీగా ఉన్నా ఈ పూట మా బాబాయ్, నేను అమ్మ మీద కొన్ని పద్యాలు వ్రాయాలని నిర్ణయించుకున్నాము. ఆ ప్రయత్నఫలితంగా:


సీ|| నవమాసములు మోసి నన్నుగాచిన తల్లి, అవనిలో తారాడు ఆదిశక్తి
ఆకలనకమున్నె యన్నంబు తినిపించు, అమృతాంభునిధియామె అన్నపూర్ణ
అమరమై నిలిచెడి అక్షరమ్ములుమప్పి, సద్బుద్ధులొసగిన శారదాంబ
తన బిడ్డ సుఖముకై దైవాల ప్రార్థించు, విమలహృదయ పూర్ణ విజయలక్ష్మి!

ఆ|| పలుకుతేనెలమ్మ! పద్యాభిషేకంబు
జరప(గోరె మనసు, సాదరముగ
కరుణ(జూచు తల్లి, కామితార్థద! నీవు
అందుకొనుమ మాదు వందనాలు!


తొలుత నేను వ్రాసిన పద్యానికి మెరుగులు దిద్ది మరింత అందంగా మలచిన చింతా రామకృష్ణారావు గారికి నా ధన్యవాదాలు!

Friday, November 6, 2009

జాబిలితో చెప్పనా?

వేటూరి తొక్కిన బూతుపుంతలకూ ఆయన సరససాహిత్యానికీ పొంతన ఉండదు అని నేను ప్రత్యేకించి చెప్పనక్కరలేదు. అది బహుశా రసికులకందరికీ తెలుసును. ఈ రోజు నేను చెప్పబోయే పాట "ఆకు చాటు పిందె తడిసే", "చూడర చూడర సులేమాన్మియా" వంటి "ఊపు" ఉన్న పాటల మధ్యలో కొట్టుకుపోయిన ఒక అద్భుతమైన పాట. అదేమిటో తెలియదు కానీ, "రాఘవేంద్రరావు" అనగానే వేటూరి కలానికి యవ్వనం వచ్చిపడుతుంది. ఈ పాట వేటగాడు చిత్రంలో, హీరో హీరోయిన్ ప్రేమలో పడిన కొత్తలో, మత్తులో పాడుకునే పాట.

ప్రేమలో పడ్డాక ప్రేయసి కంటే అందం ఇంకోటి కనబడకపోయినా, ఆమెకు దగ్గరగా వచ్చే పోటీదారుడు చంద్రుడు. అసలే విరహవేదనతో బాధపడుతుంటే దానిపైన తన కిరణాలతో అత్తరు చల్లే గుణం ఆయనది. ఈ భావాన్ని ఎంతో సున్నితంగా చెప్పాడు వేటూరి. ముఖ్యంగా నాకు నచ్చే వాక్యాలు:

తుమ్మెదలంటని తేనలకై తుంటరి పెదవికి దాహాలు

ప్రేయసి పెదవులలో మధువలను "తుమ్మెదలంటని తేనెలు", అని వర్ణించడం ఒక ఎత్తైతే "వాటికై తుంటరి పెదవులు అనే తుమ్మెదలకు కోరిక కలిగింది", అని చెప్పడంతో వేటూరి "వీడి ఇల్లు బంగారంగానూ", అనిపించాడు.


చుక్కలు చూడని చీకటిలో దిక్కులు కలవని విరహాలు

"చుక్కలు లేని చీకటి" అంటే చిమ్మచీకటి అనుకుంటున్నారా? నాకు ఎందుకో "నాయికానాయకులకు మధ్యలో ఉన్న బెరకు" లాగా అనిపిస్తోంది. లేకపోతే ఎంత చీకటైతే అంత స్పష్టంగా చుక్కలు కనబడతాయి, ఆ చీకటిని చూస్తాయి కదా? అందులో "దిక్కులు కలవని విరహాలు", అంటే "ఒక చోటకు చేరని విరహాలు". ఒక్క చోటకు చేరి దిక్కులు  కలిస్తే విరహాలు ఎందుకౌతాయి? సరసాలు అవుతాయి :)


గొంతులు దాటిన గుండెలలో కోయిల పాడని గీతాలు

ప్రేయసిని/ప్రియుడిని చూడగానే హృదయంలో ఏదో తెలియని అలజడి, ఆ హృదయం గొంతులోనుండి బయటకు వచ్చేద్దామని ప్రయాణిస్తుందే కానీ, పెదాలు దాటదాయే! ఈ అనుభవం లేని ప్రేమికుడు/ప్రేయసి ఉన్నారు అంటే వాళ్ళను చూసి నేను జాలిపడతాను. ఆ భావాన్ని: "గొంతులు దాటిన గుండె" అని మూడు ముక్కల్లో వ్రాసేశాడు ఈ మహాపిసనారి కవి. కోయిల గొంతులో గమకాలు విని పరవశించిపోవడం రివాజు. అయితే ఈ గుండె గొంతు దాకా వచ్చాక అందులో పుట్టే గమకాలు ఇంకా ఉత్కంఠభరితంగా ఉంటాయి. అది ఒక చెప్పలేని తీపిబాధ. ఆ కలల్లో, ఆ గళంలో పుట్టే రాగాలు ఇంకా మధురంగా ఉంటాయి. ఇంతటి పురాణాన్ని ఒక్క వాక్యంలో వ్రాసిపడేశాడు ఈ అసాధ్యుడు.

సూర్యుడు చూడని గంగలలో అలలై పొంగిన అందాలు

సూర్యుడు చూడని గంగలు అంటే ఏమిటా అని సంసారపక్షంగా చాలా ఆలొచించగా నాకు అర్థమైనది ఏమిటీ అంటే అవి ప్రేమికుడి కలలు అని. కాకపోయినా "ఆమె అందాలే అలలుగా పారిన గంగలను సూర్యుడు చూడలేదు", అనే భావం కూడా ఉండచ్చు. వేటూరి పాటలు నోస్త్రదాముని కాలజానం లాగా కొంచం వినేవాడి ఊహాశక్తికి వదిలేస్తాయి అనిపిస్తుంది. అలా ఉండటం ఒక అందం!

చివరిగా "కౌగిట కాముని పున్నిమలు", అనడంతో శ్రీకాకుళసాంప్రదాయాన్ని వేటూరి చిలిపిగా వాడుకుని తనకు చరిత్ర పట్ల ఉన్న అవగాహనకు ఒక ఆనవాలుగా వదిలేశాడు. ఈయన రచించిన "సిరికాకొలను చిన్నది", చదివితే ఈ "కాముని పున్నిమల", గురించి ఇంకా తెలుసుకోవచ్చు!

చిత్రం: వేటగాడు
సంగీతం: శ్రీ కే వీ మహాదేవన్
పాడింది: సుశీల, బాలు
రచన: వేటూరి

జాబిలితో చెప్పనా, జామురాతిరి నిదురలోన నువ్వు చేసిన అల్లరి చెప్పనా రోజా
జాబిలితో చెప్పనా, జామురాతిరి కలలలోన నీవు రేపిన అలజడి చెప్పనా రాజా

తుమ్మెదలంటని తేనలకై తుంటరి పెదవికి దాహాలు
చుక్కలు చూడని చీకటిలో దిక్కులు కలవని విరహాలు
చూపలలో చలి చురచురలు, ఆకలి తీరని విరవిరలు
అన్నీ ఆవిరి పెడుతుంటే, నన్నే అల్లరి పెడుతున్నావని
చెప్పనా?

గొంతులు దాటిన గుండెలలో కోయిల పాడని గీతాలు
సూర్యుడు చూడని గంగలలో అలలై పొంగిన అందాలు
కౌగిట కాముని పున్నములు, వెన్నెల వీణల సరిగమలు
పేరంటానికి రమ్మంటే, పెళ్ళికి పెద్దవి నీవేలెమ్మని
చెప్పనా?

Monday, November 2, 2009

కార్తీకపౌర్ణమి

ఈరోజు కార్తీకపౌర్ణమి, కార్తీక సోమవారం. శివకేశవులకు మిక్కిలి ప్రీతికరమైన రోజు. కార్తీకమాసం యొక్క విశిష్టత గురించి, ఈ మాసంలో చెయ్యాల్సిన విధుల గురించి కార్తీకపూరణం లో వివరించబడింది. ఎన్నో పాపాలు చేసినా కార్తీకమాసంలో శివుడికి కై, కేశవుడికి కాని ఒక్క దీపం పెడితే పోతుంది అని పెద్దల మాట. వశిష్టుడు జనకమహారాజుకి ఈ మాసం యొక్క ప్రాశస్త్యం గురించి కార్తీకపురాణం వివరించాడు. భక్తితో ఒక్క సారి శివ అనో, హరి అనో అన్నవాడికి పాపాలు తొలగి సద్బుద్ధి కలుగుతుంది.

ఈ మాసంలో ఉపవాసం ఉండటం కూడా శ్రేష్టమైన పని. ఉపవసలలో అనేక రకాలు ఉన్నాయి. నియమం ప్రకారం వెళ్తే, ఈ రోజు ఉపవాసం ఉందాము అనుకునేవాళ్లు నిన్న సూర్యాస్తమయం నుండి రేపు ఉదయం సూర్యుడు ఉదయించిన నలభైఎనిమిది నిముషాల వరకూ ఏమి తినకూడదు. కొందరు పచ్చిగంగా కూడా తాగారు, కొందరు నీళ్ళు మాత్రం తాగితే, కొందరు పాలు తాగుతారు. ఇది ఇలాగ ఉంటె, ఇంత సాహసం చెయ్యలేని వాళ్ళు (ముసలివాళ్ళు, నా లాంటి తిండిబోతులు మొ||) ఈ రోజు ఉదయం నుండి సాయంత్రం తార (నక్షత్రం) దర్సనం అయ్యేవరకు ఏమి తినరు. దీనినే ఏకభుక్తం అంటారు అని నాకు గుర్తు. అలాగే కొందరు మధ్యాహ్నం భోజనం అయిన తరువాత ఇంకేమి తినకుండా రాత్రి పాలు తాగి పాడుకుంటారు. కొందరు పళ్ళు తింటారు. ఎవరి శక్తిని బట్టి వాళ్ళు చెయ్యచ్చు. ఏదేమైనా, ఉల్లి-వెల్లుల్లి లాంటి తామస గుణము ఎక్కువగా ఉండే పదార్థాలు తినకూడదు.

శివకేశవులకు సంబంధించిన మంత్రాలు (ఉదా|| ఓం నమఃశివాయ, ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ) ఉచ్చరించేవాళ్ళు అవి తప్పక చెయ్యగలరు. ఈ రోజు గొప్పదనం గురించి నేను ఇంతకంటే చెప్పనవసరం లేదు.

"నాకు భక్తీ అంతే తెలియదు కానీ, దేవుడికి దణ్ణం పెట్టుకోవడం తెలుసును", అనుకునేవాళ్లు ఇవన్నీ చెయ్యలేకపోయినా కనీసం మాంసాహారం మానేసి, వీలైనంతవరకు భక్తిరసప్రధానం ఐన పాటలు పెట్టుకుని వింటే మంచిది. పురాణాలు వినే ఓపిక ఉంటె వినచ్చును.

||హరి:ఓం||