tag:blogger.com,1999:blog-78974679567208338262024-03-13T23:04:40.145-07:00మనోనేత్రంఈ ప్రపంచం, నా కళ్ళలో...Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.comBlogger199125tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-49817060944900182482022-04-17T14:53:00.000-07:002022-04-17T14:53:15.622-07:00ఎన్నియల్లో మల్లియల్లో<p>ఒక్కోసారి వేటూరి పాట వింటే ఆశ్చర్యం వేస్తుంది. పదాల అల్లికలో పచ్చి శృంగారాన్ని దాచేసిన వైనం చూస్తే పట్టపగలు బ్యాంకుదోపిడీ చేసి రోడ్డు మీద నిర్భయంగా నడిచినవాడిలా అనిపిస్తారు. మొన్ననే ఎందుకో శివ సినిమాలో ఒక పాట గుర్తొచ్చింది. సరే విందాం కదా అని కూర్చుని, వినగానే ముక్కున వేలేసుకున్నాను.</p><p>సున్నితంగా "<span style="color: #2b00fe;">ఒంపుల్లో ఉన్న హంపి శిల్పాలు, ఒళ్ళంటుకుంటే చాలు నాట్యాలు</span>" అని పాట మొదలైంది. అతడి స్పర్శకి ఆ అందమైన అమ్మాయి మెలికెలు తిరుగుతోంది అనడం బాగుంది కదా అనుకున్నాను. ఆత్రంగా మొదటి చరణం విన్నాను. "<span style="color: #2b00fe;">సిగ్గేయగా బుగ్గమొగ్గ మందారధూళే దులిపే</span>" - అమ్మాయికి సిగ్గేస్తే మొగ్గలాంటి లేత బుగ్గ ఎఱ్ఱబడింది అనడానికి మందారధూళి దులిపింది అనడం బాగుంది. ధూళి అంటే పరాగం (పుప్పొడి) అని కూడా అర్థం ఉంది. పువ్వులలో పుప్పొడి, తేనె రెండూ ఆస్వాదించడానికి తేనెటీగలు వస్తాయి. ఒకే వాక్యంలో మహానుభావుడు శ్లేష కూడా విసిరి, రెండు శృంగారవంతమైన అర్థాలను వినిపించారు. ఇక ఆపైన వాక్యాలలో దాపరికం ఏమీ లేదు. "<span style="color: #2b00fe;">(ఆ) </span><span style="color: #2b00fe;">ఒత్తిళ్ళతో ఒలిచేస్తుంటే వడ్డించనా వయసంతా</span>", "<span style="color: #2b00fe;">(అ) </span><span style="color: #2b00fe;">వెలుగులో కలబడే కళలు కన్నా, తనువులో తపనలే కదిపిన కథకళిలోన</span>" అని రాస్తే ఏమని వివరించాలి, ఆ భావనాపటిమకు చేతులెత్తి దణ్ణం పెట్టడం తప్ప? వారి గదిలో ఒక చిన్న దీపం ఉంది అని గుర్తించి ముందుకు నడవడమే. అది చిన్న దీపం అని ఎందుకు అనుకోవాలంటే దానికి వెంటనే రెండో చరణంలో జవాబు ఇచ్చారు.</p><p>"<span style="color: #2b00fe;">(అ)</span> <span style="color: #2b00fe;">ఈ చీకటే ఓ చీరగా నా చాటు అందాలణిగే, (ఆ)</span> <span style="color: #2b00fe;">ఈ దివ్వెల క్రీనీడలే నీ సోకులన్నీ కడిగే</span>" - చీకటే ఆమె చీర అట, దివ్వెల క్రీనీడలు ఆమె మీద నెమ్మదిగా పడుతున్నాయట. "<span style="color: #2b00fe;">(అ) </span><span style="color: #2b00fe;">నీ మబ్బులే గుడికడుతుంటే జాబిల్లిలా పడుకోనా</span>" - అతడు మబ్బులా ఆమెను కౌగిలించుకుంటే చంద్రుడిలా ఆమె నిద్రపోతుందిట. ఈ భోగంలో అనురాగం కొంత పలికించారు - సంతోషం! ఇదంతా రాత్రి సంగతి ఐతే పొద్దున్న పరిస్థితి వర్ణిస్తూ పాట ముగించారు "<span style="color: #2b00fe;">(ఆ) </span><span style="color: #2b00fe;">ఉదయమే అరుణమై ఉరుముతున్నా, చెదరని నిదురలో కుదిరిన పడకలలోనా</span>" - అలసిపోయి పడుకున్న వీరికి పొద్దున్న సూర్యకాంతి తగిలితే ఉరుములలా తోచిందట, ఐనా నిదుర చెదరకుండా పడుకున్నారట. అసంపూర్ణంగా వదిలిన చరణం చివరి వాక్యానికి పల్లవిని కలుపుకుందాం అంటే ఉదయపుటరుణానికి ఎన్నియలకి వైరమాయె! చంద్రుడిలో మచ్చలను వెతకడం కంటే వెన్నెలను ఆస్వాదించడమే నయం కాబట్టి పాటను మళ్ళీ మళ్ళీ తలుచుకుని సంబరపడుతున్నాను.</p><p>పాట చూసిన తరువాత అనిపించిన విషయాలు. పాటలో చీర ఉంది కానీ అమల ఎక్కడా చీర కట్టుకోలేదు. ఆమె నృత్యం చక్కగా చేసింది - నాగార్జున ఆమె ముందు తేలిపోయాడు. బాలు, చిత్రం గానం గురించి చెప్పుకోవక్కరలేదు. ఇళయరాజ బాణీలకు కొంచెం భిన్నంగా ఉండే బాణీ ఇది - చాలా నచ్చింది. ముఖ్యంగా చరణాలలో ఆఖరి నాలుగు లైన్లకు బాణీ అద్భుతం. పాటకు సెట్స్, ఆర్ట్ అంత కుదరలేదు అనిపించింది. కాకపోతే ఇదే సినిమాలో "సరసాలు చాలు శ్రీవారు" పాటకు కూడా సుమారుగా ఇదే సందర్భం, సెట్ కాబట్టి ఇలాగ చేసారేమో అనిపించింది.</p><span><a name='more'></a></span><p><br /></p><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div style="text-align: left;"><span style="color: #2b00fe;">చిత్రం: </span>శివ (1989)</div><div style="text-align: left;"><span style="color: #2b00fe;">సాహిత్యం: </span>వేటూరి<span style="color: #2b00fe;"> </span></div><div style="text-align: left;"><span style="color: #2b00fe;">సంగీతం: </span>ఇళయరాజ</div><div style="text-align: left;"><span style="color: #2b00fe;">గానం: </span>బాలు, చిత్ర</div></blockquote><div style="text-align: left;"><span style="color: #2b00fe;"><br /></span></div><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div style="text-align: left;">ఎన్నియల్లో మల్లియల్లో ఎన్నెన్ని అందాలో<br />కవ్వితల్లో తుళ్ళింతల్లో ఎన్నెన్ని కావ్యాలో <br />ఒంపుల్లో ఉన్న హంపి శిల్పాలు<br />ఒళ్ళంటుకుంటే చాలు నాట్యాలు</div></blockquote><div style="text-align: left;"> </div><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div style="text-align: left;">సిగ్గేయగా బుగ్గమొగ్గ మందారధూళే దులిపే<br />జారేసిన పైటంచున అబ్బాయి కళ్ళె నిలిచే<br />సందేళకే చలి వేస్తుంటే అందించవా సొగసంతా<br />ఒత్తిళ్ళతో ఒలిచేస్తుంటే వడ్డించనా వయసంతా<br />వెలుగులో కలబడే కళలు కన్నా<br />తనువులో తపనలే కదిపిన కథకళిలోన</div></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div style="text-align: left;"><br /></div></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div style="text-align: left;">ఈ చీకటే ఓ చీరగా నా చాటు అందాలణిగే<br />ఈ దివ్వెల క్రీనీడలే నీ సోకులన్నీ కడిగే<br />నీ మబ్బులే గుడికడుతుంటే జాబిల్లిలా పడుకోనా<br />తబ్బిబ్బుతో తడబడుతుంటే నీ గుండెలో నిదురోనా<br />ఉదయమే అరుణమై ఉరుముతున్నా </div></blockquote><blockquote style="border: none; margin: 0px 0px 0px 40px; padding: 0px; text-align: left;"><div style="text-align: left;">చెదరని నిదురలో కుదిరిన పడకలలోనా</div></blockquote><p style="text-align: left;"><br /></p>Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-71008358637042354572020-04-12T18:18:00.000-07:002020-04-13T11:52:07.401-07:00"అల వైకుంఠపురములో" దుర్భరం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
అసలు ఈ మధ్యన బ్లాగులో రాయడం మానేశాను. ఎప్పుడో పండగకో పబ్బానికో రాస్తున్నాను. అలాంటిది ఉన్నట్టుండి ఒక పోస్టు రాయాలని అనిపించింది. సాధారణంగా అభిమానంతో రాసే నేను ఈ రోజు చిరాకు, విరక్తితో రాస్తున్నాను. ఎంతోమంది బాగుందని చెప్పారని ఈ రోజు Netflix కి signup చేసి మరీ "అల వైకుంఠపురములో" అనే ఒక సినిమా చూస్తే కలిగిన భావాలవి.<br />
<br />
ఈ మధ్యన నేను తెలుగు సినిమాలు చూడటమే తగ్గింది. చూస్తే పాత సినిమాలు, లేకపోతే indie సినిమాలు చూస్తున్నాను. మంచి సినిమాలు వస్తున్నాయి. ఉదాహరణలు వెతికితే వెంటనే పెళ్ళి చూపులు, బ్రోచేవారెవరురా, మత్తు వదలరా గుర్తొస్తున్నాయి. ఇలాంటి సినిమాలు బాగానే ఆడుతున్నాయి కూడా. ఐనా కూడా కొంతమంది దర్శకులు నవ్యత లేని సినిమాలు తీయాలని ఎందుకు అనుకుంటున్నారో నాకు అర్థం కావట్లేదు.<br />
<br />
ఇక సినిమా గురించి మాట్లాడుకుందాం. నాకు అన్నిటికంటే ముందు చిరాకు వచ్చిన విషయం - బావామరదళ్ళ ప్రణయం. దక్షిణభారతదేశంలో ఇది ఒకప్పుడు మామూలై ఉండవచ్చును. కానీ ఇప్పుడు మనం కూడా సైన్సు చదువుకుంటున్నాము కదా. First cousins పెళ్ళి చేసుకుంటే వారికి పుట్టే పిల్లలకు అనారోగ్యం కలిగే అవకాశం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. 1980 లోనే మా నాన్న గారిని ఎంతో మంది మరదలినో, మేనగోడలినో పెళ్ళి చేసుకోమంటే పిల్లలు బాగుండాలని వద్దు అన్నారు. ఇది 2020. మనకీ అంతో ఇంతో లోకజ్ఞానం వచ్చింది కదా. ఇకనైనా మనం first cousins పెళ్ళిళ్ళని ఆపమని సందేశం ఇవ్వచ్చునా? పోనీ, సినిమాల్లో సందేశాలెందుకు అంటారా, కనీసం అది glorify చెయ్యకుండా ఉండవచ్చునా? ఈ సినిమాలో రాజ్, తన మరదలైన నందినిని ఇష్టపడతాడు. వేరే దేశాల వరకు ఎందుకు? మన దేశంలోనే ఉత్తరాదిలో దీన్ని అసహ్యంగా భావిస్తారు. బావామరదళ్ళు కూడా అన్నాచెల్లెళ్ళ లాంటివారే అని వారి అభిప్రాయం. ఈ విషయంలో త్రివిక్రం repeat offender. ఇంతకు ముందు తీసిన "అత్తారింటికి దారేది" లో కూడా ఇదే చేసాడు.<br />
<br />
రెండవ విషయం ఆడవాళ్ళ పట్ల రచయిత చులకన భావం. ఈ సినిమాలో పదే పదే హీరొయిన్ కాళ్ళను చూపించడం చిరాకు అనిపించింది. పాట మొదట రాసి తరువాత సినిమా తీసారో, సినిమా రాసిన తరువాత పాట రాసారో తెలియదు. కానీ, చివరికి అశ్లీలంగా అనిపించింది. ఎవరైనా అలాగ office లో ఎవరితోనైనా వ్యవహరిస్తే ఉద్యోగం పీకేస్తారు. ఇక్కడ మన "హీరో" ఏకంగా CEOని అలాగ చూసి వ్యాఖ్యానం చేసినా ఆవిడ ఏమీ అనుకోదు. ఇంతకు ముందు అతారింటికి దారేది సినిమాలో కూడా శమాంతా మానసిక స్థితి సరిగ్గా లేనప్పుడు "హీరో" ఆమెకు ఏదో కథ చెప్పి, మీద చేతులు వేసి హడావుడి చెయ్యడం కూడా నాకు లైంగిక వేధింపు నేరంలాగా అనిపించింది. నవ్వు రాలేదు.<br />
<br />
మూడో విషయం అర్థం పర్థం లేని పాత్రలు. అసలు సునీల్ పాత్ర ఎందుకు ఉంది, ఏం చేస్తోంది? రాజేంద్ర ప్రసాద్ సినిమాలో ఎందుకు ఉన్నాడు? ఎంతో నైపుణ్యం ఉన్న నటులను పెద్ద పాత్రలలో పెట్టకుండా, ఈ చిల్లర పాత్రలలో ఎందుకు పెట్టినట్టు? ఎవరైనా HR లో పని చేసేవాళ్ళు పొద్దున్నే బైకుల మీద తిరుగుతూ అమ్మాయిల చున్నీలు లాగుతారా? అలాంటి వెధవని ఒక CEO ఐన అమ్మాయి HR లో ఉంచుతుందా? బ్రహ్మాజీ వెనకనుండే రౌడీలు తెల్లవాళ్ళెలాగ అయ్యారు? రష్యా నుంచి వచ్చి రౌడీలుగా హైదరాబాద్లో స్థిరబడ్డారా? బ్రోచేవారెవరురా చిత్రంలో నిండుగా బట్టలు కప్పుకుని, స్వతంత్రనిర్ణ్యయాలు తీసుకోగల ఒక మంచి పాత్ర చేసిన నటి (నివేద) ఈ సినిమాలో సగం సగం బట్టలు వేసుకుని ఎవరో వచ్చి "నువ్వు పెద్ద అందగత్తెవు కాదు కానీ sexy గా ఉన్నావు" అంటే ఎందుకు మురిసిపోయింది. పెద్ద కంపెనీ పెట్టి CEO అయినావిడ ముక్కూ మొహం తెలియని వాడితో పెళ్ళికి ఎలాగ ఒప్పుకుందీ? ఆ పెళ్ళి ఆపెయ్యకుండా వేరేవాడిని తల్లిదండ్రుల ఎదురుగుండా ఎందుకు కావలించుకుంటోంది? ఇది మోసం కాదా? ఇవా ఆడవాళ్ళ పాత్రలు రాసే విధానం. రాజ్ నందినిని ఇష్టపడితే board meeting సీన్ లో అమూల్యని చూసి ఎందుకు ఊగుతున్నాడు? వాడు కొంచం నెమ్మెదస్తుడు అని చెప్పారు కానీ, వాడికి ఎవరు ఇష్టమో కూడా తేల్చుకోలేని శుంఠా?<br />
<br />
నాలుగో విషయం అర్థం పర్థం లేని కథనం. (1) ఒక పెద్ద ఆఫీసులో ఒకటే lift ఉందా? దాన్ని ఆపడం ఎలాగో పల్లెటూరులో ఉండే ఒక తాతగారికి తెలిసిందా? Freight elevator ఏమైంది? ఆ టైంలో రామచంద్రకికి అప్పలనాయుడుకి meeting ఉంది అని schedule లో ఉంటుంది, నాయుడు లోపలకు రావడం వెళ్ళడం పదిమందీ చూసి ఉంటారు. అయినా కేసు ఎందుకు పెట్టలేదు? (2) పాతికేళ్ళు కోమాలో ఉన్న ఆమె ఉన్నట్టుండి లేవడం, సరాసరి రామచంద్ర కొడుకుని కలవడం, వాల్మీకి చూసి గుర్తుపట్టడం, పూస గుచ్చినట్టు కథ చెప్పటం, అది వీళ్ళ తాత కూడా వినడం - ఇదంతా చిత్తు కాగితాల మీద రాసుకునే కథనం లాగా ఉంది. కోమా లోంచి వచ్చినావిడ "మా అమ్మ ఏది? నాన్న ఏడి? మొగుడేడి? పిల్లలేరీ?" - ఇవేమీ అడగలేదు? corridor లో ఉన్న ఆమె బంటుతో మాట్లాడుతుంటే curtain ఎక్కడ నుంచి వచ్చింది? (3) ఎంత సరదాగా ఉన్నా board meeting లో పాటలు పెట్టి dance చేసేవాడెవడైనా ఉంటాడా? అలాగ చేస్తే share value ఏమౌతుంది? అసలు ఆ సీనే నాకు అర్థం కాలేదు. (4) ఏ తల్లి ఐనా తన కొడుకు ఎదురుగుండా ఇంకోడితో "You are better than my son" అంటుందా? కన్నకొడుకుని బయటకు గెంటి వాడికి సగం ఆస్తి రాసి ఇస్తుందా? వాడు helicopter ఎక్కుతుంటే కుటుంబమంతా వచ్చి చప్పట్లు కొడుతుందా? (5) ఉన్నట్టుండి ఆ రాజ్ వెళ్ళి వాల్మీకి ఇంట్లో ఉండటం ఏమిటో, ఆ ఇంటి ఇల్లాలి ఎదురుగుండా "మందు కొడతాను" అనడం ఏమిటో, ఎవరో బేవార్స్ గాళ్ళను ఇంటికి పిలవడం ఏమిటో? పెళ్ళి కావలసిన కూతురున్న ఏ తల్లైనా ఇవన్నీ ఒప్పుకుంటుందా? ఏంటి ఈ పిచ్చి. (6) "హీరో" ఏది అనుకుంటే అది జరిగిపోతుంది. ఎక్కడో వాడు వెళ్ళి వందమంది గూండాలను కొడుతూ ఉంటే, ఇక్కడ రామచంద్ర, యశోదా మేనగోడలి కోసం సంతకాలు పెడతారు అని, రాజ్ మొత్తానికి కోపం తెచ్చుకుంటాడు అని ఎలాగ ఊహించాడో మహానుభావుడు. ఇంటిల్లిపాది చూస్తుండగా రామచంద్ర ఎవరో ఒక అమ్మాయితో అక్రమసంబంధం పెట్టుకున్నాడు అని చెప్పడం ఏమి ఔచిత్యమో నాకు అర్థం కాలేదు.<br />
<br />
ఐదో విషయం అర్థం పర్థం లేని ఫైట్లు. 2020 లో ఇంకా తెలుగు హీరోలు భౌతికశాస్త్రాన్ని వెక్కిరిస్తూ ఫైట్లు చేస్తున్నారు. కొన్ని కొన్ని సీన్లు చూస్తే ఇది కార్టూనా అనిపించింది. మనిషి భూమి మీద పడి స్ప్రింగులు ఉన్నట్టు ఎలాగ లేస్తాడు? దీని గురించి ఎంత తక్కువ మాట్లాడుకుంటే అంత మంచిది. 1980లలో ఫైట్లు మరీ రివాజుగా ఉన్నాయి అని సినిమాల్లో దర్శకులు ఏదో ఒక gimmick పెడుతూ ఉండేవారు. football నేల మీద పడకుండా రౌడీలని కొట్టడం, ఆయుధం వాడకుండా కొట్టడం (స్టేట్ రౌడీ) చూసను. 2020 లో చున్నీ తడిపారెయ్యడం ఒక ఫైటుగా చూస్తాను అని ఊహించలేదు.<br />
<br />
నేనూ ఒక రచయితనే. నా శక్తి కొలది మంచివో, చెడ్డవోపద్యాలూ, పాటలూ, కథలూ రాస్తాను. వాటిని ఎవరైనా విమర్శిస్తే బాధ కలుగుతుంది. అందుకని వీలైనంతవరకు వ్యక్తులను కాక వారి పనులను మాత్రమే ప్రయోజనాత్మకంగా విమర్శించే ప్రయత్నం చేస్తాను. కానీ, ఒక్కో సారి మనసు గడి తప్పి ఇలాగ రాయాలనిపిస్తుంది. ఈ సినిమా రచయిత, దర్శకుడు ఐన త్రివిక్రం ని మాటలమాంత్రికుడని ఎందుకు అంటారో నాకు ఎప్పుడూ అర్థం కాలేదు. పేరు, బలగం, ప్రజాభిమానం ఉన్న నటులు కూడా మంచి పాత్రలు చెయ్యగలరు అని ఎప్పటినుంచో ఋజువులు ఉన్నాయి. ఇలాంటి అత్తెసరు కథలు, కథనాలు ఎందుకు ఇష్టపడుతున్నారో కూడా అర్థం కావట్లేదు. ప్రపంచమంతా ముందుముందుకీ పోతుంటే, మన తెలుగు సినిమా అగ్రవర్గం మాత్రం వెనక్కి వెళ్తోంది. వాళ్ళకే గురూజీ అనీ, intelligent directors అనీ, మాటల మాంత్రీకులని బిరుదులు ఇచ్చుకుంటున్నాము అంటే నాకు ఏడవాలో నవ్వాలో అర్థం కావట్లేదు.<br />
<br />
ఈ సినిమా మొత్తానికి పాటలు; జయరాం, మురళీ శర్మల నటన నచ్చాయి. ఈ సినిమా తీసినవారికి, బాగుందని నాతో అన్నవారికి శతకోటి నమస్కారాలు. </div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com8tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-53398396614925569232018-12-25T15:32:00.000-08:002018-12-25T15:34:34.211-08:00కార్తిక మాసం సందర్భంగా రాసిన పద్యాలు<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
కార్తిక మాసం సందర్భంగా నేను రాసిన కొన్ని కందపద్యాలను శాస్త్రీ బ్లాగులో రాసాను. అక్కడ చదువని వారి కోసం మనోనేత్రంలో కూడా రాస్తున్నాను.<br />
<br />
<span style="color: blue;">మాటలు, చేతలు, డెందము</span><br />
<span style="color: blue;">గాటపు త్రిపురాలు దురితకారకముల్ నీ</span><br />
<span style="color: blue;">మేటి కరకు జ్ఞానేషువు</span><br />
<span style="color: blue;">వేటునఁ నాయహముఁ జంపు వేదాంతనిధే!</span><br />
<br />
<div>
<b>భా:-</b> "మనసు, వాక్కు, కర్మ" అనే మూడూ త్రిపురాలుగా అయ్యి నా చేత పాపములు చేయిస్తున్నాయి. నీ సుజ్ఞానం అనే బాణంతో నా అహాన్ని చంపు, (త్రిపురాలను నాశనం చేసిన) శివా! <br />
<br /></div>
<div>
<span style="color: blue;">చాపపు నేరిమి దేవర</span><br />
<span style="color: blue;">పాపపు పులి నోట చిక్కి బడలితి, కరుణా</span><br />
<span style="color: blue;">రోపము గురి చూసి విడుమ</span><br />
<span style="color: blue;">మాపు జననమరణవనిని మారాంతకుడా!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> ధనుర్విద్యకు దేవతా! కామాన్ని జయించినవాడా! పాపం అనే పులి నోట చిక్కి అలిసిపోయాను. నువ్వు దయ అనే బాణాన్ని గురి చూసి పంపి పులితోబాటు ఈ జననమరణాలు అని అడవినే నాశనం చెయ్యి. (కామం వలనే పాపం పుడుతుంది. ఆ కామాన్ని జయించినవాడు పాపాన్ని నాశనం చెయ్యగలడు).<br />
<br />
<span style="color: blue;">ఒడిలో బిడ్డడి యెలుకను</span><br />
<span style="color: blue;">మెడలో బుసగొట్టు పాము మింగగఁజూడున్</span><br />
<span style="color: blue;">ఎడమన పసివాని నెమలి</span><br />
<span style="color: blue;">మిడినాగునుఁత్రుంచనెగురు మీదకునెపుడున్</span><br />
<br />
<span style="color: blue;">వింతగు కాపురమును నీ</span><br />
<span style="color: blue;">ఇంతి నడుపుచున్ జగములనేలుచునుండన్</span><br />
<span style="color: blue;">సుంతయు బాసటనీయక</span><br />
<span style="color: blue;">చింతెరుగని భిక్షువగుట చెల్లెను నీకే!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> గణపతి వాహనమైన ఎలుకని మింగడానికి నీ మెడలో పాము బుసగొడుతూ ఉంటే, ఆ పామును మింగడానికి నీ చిన్నకొడుకు వాహనం నెమలి ఎగురుతూ ఉంటుంది. నీ ఇల్లాలు ఈ వింతైన కాపురాన్ని నడుపుతూనే జగాలను కూడా ఏలుతోంది. నువ్వు మాత్రం కొంతైనా సాయం చెయ్యకుండా భిక్షం ఎత్తుకుంటూ ఉన్నావు. ఈ వైభవం నీకే కుదిరింది.<br />
<br />
<span style="color: blue;">ఎదలో కోర్కెలు ఎద్దుర</span><br />
<span style="color: blue;">మదమొక గజముర చిలువర మత్సరమెల్లన్</span><br />
<span style="color: blue;">పదునగు కోపము వ్యాఘ్రము</span><br />
<span style="color: blue;">అదుపున పెట్టెడి కుశలతనందించు శివా!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> ఎద్దులాగ ఎగిరిపడే కోర్కెలు, ఏనుగంత అహంభావం, పాములాగ బుస కొట్టే ఈర్ష్యా, పులి వంటి కోపం నాలో ఉన్నాయి.ఈ జంతువులని అదుపులో పెట్టిన నీవు నాకు కూడా ఆ దక్షతని అందించు, పశుపతీ! [నువ్వు ఎద్దుని (నందివాహనుడు), ఏనుగుని (గజచర్మాంబరుడు), పాములని (నాగాభరణుడు), పులిని (వ్యాఘ్రాజినాంబరుడు) అదుపులో పెట్టినవాడవు కదా.]<br />
<br />
<span style="color: blue;">చలియించని యోగి, ఉమను</span><br />
<span style="color: blue;">వలపించిన రాగి, కొలుచు వారికి ఱేడున్</span><br />
<span style="color: blue;">కలచిన కీడున్ నటనకు</span><br />
<span style="color: blue;">నెలవగు స్థాణువు శివుడిని నిత్యము తలతున్</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> స్థిరంగా ఉండే యోగి, అమ్మవారి మనసును ఆకర్షించిన అనురాగవంతుడు, కొలచిన వారిని ఆదుకొనేవాదు, చీకాకు పెట్టే వారికి శిక్షకుడు, కదులుతూ నాట్యం చేసే నటరాజు, అస్సలు కదలని స్థాణువు - అన్నీ అయిన శివుడిని ఎప్పుడూ తలుస్తూ ఉండెదను.<br />
<br />
<span style="color: blue;">కైలాసంబున శైత్యము</span><br />
<span style="color: blue;">మేలగు వినుదుస్తు నీది, మిన్నది తలలో</span><br />
<span style="color: blue;">శైలజ కౌగిలి వీడవ</span><br />
<span style="color: blue;">దేలన చలికోపలేక, ఇషణము మిషయే!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> కైలాసంలో చలి, చక్కని ఆకాశాన్ని బట్టులుగా ధరిస్తావు, తలలో గంగమ్మ. పార్వతి కౌగిలి (పరస్పరాశ్లిష్ట వపుర్ధరాభ్యాం) వీడవంటే - చలికి తట్టుకోలేక. భార్య మీద ప్రేమ (ఇషణం) వత్తి సాకు (మిష).<br />
<br />
<span style="color: blue;">పెక్కులఁ నిన్నును కలచెడి</span><br />
<span style="color: blue;">రక్కసులకు వరములీయ రవ్వంతైనా</span><br />
<span style="color: blue;">లెక్కించక, పెళ్లి జరుప</span><br />
<span style="color: blue;">నక్కరఁ జూపిన వలదొర నణచుట పాడా!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> నిన్ను, అనేకమందిని బాధపెట్టే రాక్షసులకు రవ్వంతైనా ఆలోచన లేకుండా వరాలిచ్చావు. నీకు పెళ్ళి జరుపుదామని ప్రయత్నించిన మన్మథుడిని మాత్రం దగ్ధం చేసావు. ఇది న్యాయమా?</div>
<div>
<br />
<span style="color: blue;">ఆపవు కద భిక్షించుట</span><br />
<span style="color: blue;">శ్రీపతి శ్రీదుల నడగక సెరబడియున్నన్</span><br />
<span style="color: blue;">దాపున గంగను కలిగియు</span><br />
<span style="color: blue;">ఆ పై యడిగేవు జనులనభిషేకముకై!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> శివ! లక్ష్మీదేవి భర్త ఐన విష్ణువు, ధనవంతుడైన కుబేరుడూ నీకు మిత్రులైనా వాళ్ళని సాయం అడగక భిక్షమెత్తుకుంటావు. కానీ, నెత్తిపైన గంగను ఉంచుకుని జనాలను అభిషేకం చెయ్యమని అడుగుతావు. (ఇదేం విడ్డూరం!)<br />
<br />
<span style="color: blue;">సిగలోనల్లరి విన్నది</span><br />
<span style="color: blue;">రగిలే కన్నుయు నుదుటన, రాగలు మెడలో</span><br />
<span style="color: blue;">నగుమోమునఁ మోసెడి దొర!</span><br />
<span style="color: blue;">బెగడక మను పట్టు మదిన పెంచుము తండ్రీ!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> జటాజూటంలో ఎగసిపడే గంగమ్మ, నుదుటిపైన నిప్పులు రగిలే కన్ను, మెడలో పాములు (అన్నీ ప్రమాదాలే అయినా) నవ్వుతూ వాటిని మోసేవాడా - భయపడకుండా ఉండే స్థైర్యాన్ని మా మనసుల్లో పెంచు తండ్రీ!<br />
<br />
<span style="color: blue;">మాటకునూపిరి పోయగ</span><br />
<span style="color: blue;">గాటపు శివసూత్రములను కల్పించితివే</span><br />
<span style="color: blue;">నోటపలుకకుండ నిజము</span><br />
<span style="color: blue;">తేటగ తెలిపెడి వలకడ దేవర ప్రణతుల్!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> దక్షిణామూర్తి (వలకడ - దక్షిణదిక్కు) రూపంలో నోట మాట పలుకకుండా సత్యాన్ని (సత్) తెలుపగలిగిన యోగి, మనుషుల కోసం 14 శివ (మాహేశ్వర) సూత్రాలను పాణినికి ప్రసాదించి భాషను సృష్టించాడు. వానికి నమస్సులు.<br />
<br />
<span style="color: blue;">కరిముఖమార్కండేయులఁ</span><br />
<span style="color: blue;">మరణము దాటించినావు; మృత్యుంజయుడా!</span><br />
<span style="color: blue;">గరళము మింగితివి నగుచు</span><br />
<span style="color: blue;">కరుణను మముఁ గావుమయ్య కాలాంతకుడా!</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> శివ! నువ్వు నవ్వుతూ విషాన్ని తాగావు. మార్కండేయుణ్ణి యముడి (మృత్యువు) నుండి కాపాడావు. వినాయకుడికి ఏనుగు తలతో మరో జన్మను ప్రసాదించావు. యముడిని కూడా అంతం చేయగలవాడా - కరుణతో మమ్మల్ని కాపాడు.<br />
<br />
<span style="color: blue;">ఒడలునఁ జతపడియుండిరి</span><br />
<span style="color: blue;">విడరెట రాయిగ వెలసిన వేడుక మీరన్</span><br />
<span style="color: blue;">గడుసరి భక్తుడడుగ సతి</span><br />
<span style="color: blue;">నెడబాసిన వేల్పు కన్న హెచ్చును గలరే?</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> శివపార్వతులు లింగరూపమునైనా అర్థనారీశ్వరులుగానైనా ఒకటై అందంగా ఉన్నారు. అట్టిది, గజాసురుడు అడిగితే తన భార్యను విడిచి వెళ్ళిన శివుడి కంటె దైవం ఉందా?<br />
<br />
<span style="color: blue;">తనరునె ధరణీతలమున</span><br />
<span style="color: blue;">తనయుని గని నవ్వినట్టి తమ్మిపగతునిన్</span><br />
<span style="color: blue;">తన తలపై మోసెడి గిరి</span><br />
<span style="color: blue;">తనయా ధవుఁ మించినట్టి దయగలవాడున్?</span><br />
<br />
<b>భా:-</b> భూమి మొత్తం వెతికినా కన్నబిడ్డను చూసి నవ్వినట్టి వాడిని నెత్తిన మోసుకు తిరిగే శివుడిని మించిన దయ కలిగినవాడు దొరుకుతాడా?</div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-53354362077603074242018-02-11T16:36:00.001-08:002018-02-11T16:36:35.274-08:00దౌష్ట్యముఁ గాంచి భీమునికి దండన సేయగ రాముడెంచె హా! <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
మొన్న Beaverton, Oregon లో పాలడుగు శ్రీచరణ్ అనే సంస్కృతాంధ్రకవి అష్టావధానం చేశారు. అవధానం జయ హనుమాన్ కోవెలలో జరిగింది. వందమందికి పైగా వచ్చి వీక్షించారు. శ్రీచరణ్ గారు మంచి ధారణా శక్తిని కనబరిచారు. పృచ్ఛకులలో నేనూ ఒకడిని - సమస్యని అందించాను. సమస్యలో జటిలమైన ప్రాసాక్షరం, పురాణలలో కిటుకు కలిపి ఇవ్వాలని తలచి ఈ క్రింది విధంగా ఇచ్చాను.<br />
<br />
<div style="text-align: center;">
<u style="color: blue;">దౌ</u><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">ముఁ గాంచి భీము</span><span style="color: blue;">ని</span><span style="color: blue;">కి <u>దం</u>డన సేయగ రాముడెంచె హా!</span> </div>
<div style="text-align: center;">
<i>(దౌష్ట్యము = దుర్మార్గం, కాంచి = చూసి, దండన సేయు = దండించు, ఎంచు = నిర్ణయించు, హా = అయ్యో!)</i></div>
<br />
భీముడు చేసిన దుర్మార్గాన్ని చూసి, రాముడు అతనిని దండించాలని నిర్ణయించుకున్నాడట. అది ఎలాగో ఉత్పలమాలలో చెప్పాలి. శ్రీచరణ్ గారు - ఇబ్బంది లేకుండా పూరించారు. ఆయన పూరణ:<br />
<br />
<div style="text-align: center;">
<u style="color: blue;">సృ</u><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">ధినాథుడైన పర<u>చి</u>న్మయ విష్ణువు కృష్ణమూర్తియై</span></div>
<div style="text-align: center;">
<u style="color: blue;">వృ</u><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">నృతాంబుదంబు వలె <u>వీ</u>రరసంబును నూరిపోయగా</span></div>
<div style="text-align: center;">
<u style="color: blue;">దృ</u><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">వహీనజాతుడగు <u>ది</u>ట్టను కూల్చుట కోపభద్రుడై</span></div>
<div style="text-align: center;">
<u style="color: blue;">దౌ</u><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">ము గాంచి భీమునికి <u>దం</u>డన చేయగ రాముడెంచె హా!</span></div>
<br />
<br />
వారి పద్యంలో అన్వయం నాకు పూర్తిగా గోచరించలేదు. "అనృతాంబుదము" అని కృష్ణుడిని అనడం బాగుంది. అంబుదం అంటే మబ్బు. మబ్బులూ, కృష్ణుడూ నల్లగా ఉంటారు (నీలమేఘశ్యాముడు). ఆ కృష్ణుడు కల్లబొల్లి మాటలు చెప్పాడు అండానికి "అనృత + అంబుదం" అన్నారు.<br />
<br />
అవధానం రేపనగా ఇది మరీ కష్టమేమోనని కొంచెం సందేహించాను. అదే విషయం నిద్రబోయే ముందు నా సతీమణితో అంటే "మీరు పూరించలేనిది ఆయనని అడగడం సబబా" అంది. సరే, చేతిలో కాగితం, కలం లేకుండా నేను పూరించగలనో లేదొ చూద్దాం అని పూరించాను. దాదాపు 40 నిముషాలు పట్టింది. ఇలాగ పూరించాను.<br />
<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><u>సృ</u></span><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">నునిత్యముంగనెడి <u>సా</u>ధుకుఁ నీచుకుఁ మధ్య స్పర్థలో</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><u>దృ</u></span><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">నుసారమే తెలియు <u>ధ</u>ర్మమెటో మురవైరియన్నకున్</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><u>తు</u></span><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">రి కాడె శిష్యుఁ తొడ <u>తుం</u>చిన దుండగుడెవ్వడయ్యినన్ </span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><u>దౌ</u></span><span style="color: red;">ష్ట్య</span><span style="color: blue;">ముఁ గాంచి భీము</span><span style="color: blue;">ని</span><span style="color: blue;">కి <u>దం</u>డన సేయగ రాముడెంచె హా!</span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
సృష్టి ఎప్పుడూ మంచివాడికీ, చెడ్డవాడికీ మధ్య తగువును చూస్తూనే ఉంటుంది. అందులో ఎవరివైపు ధర్మముందో చెప్పడం కష్టం. ఎవరి దృష్టిని బట్టి వారికి అలాగ అనిపిస్తుంది. ఇందులో సాక్షాత్ కృష్ణ పరమాత్ముడి అన్న, అవతారమూర్తి అయిన బలరాముడికి కూడా మినహాయింపు లేదు. తన శిష్యుడైన దుర్యోధనుడిని తొడ చీల్చి చంపినవాడు ఎవరైనా తన సంతోషానికి విరోధియే కదా. అందులోనూ భీముడు కూడా బలరాముడి శిష్యుడే. అందుచేత, బలరాముడికి చెడ్డ పేరు వస్తుంది. ఈ దుర్మార్గాన్ని చూసి భీముడిని దండించాలి అని (బల)రాముడు నిర్ణయించుకున్నాడు.<br />
<br />
ఒక వేళ ఈ సమస్యతో అనుకోని చిక్కు ఏమైనా వస్తే ఉంటాయి అని మరి కొన్ని సమస్యలను కూడా సిద్ధపరిచాను. అవి మీకు నచ్చి, పూరించాలి అనిపిస్తే - ప్రయత్నించగలరు.<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;"><br /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;">పలువురు మెచ్చెఁ పాలడుగు బాలుడె భామనుఁ గాసిచేయగన్</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;">రావణుఁ నెగ్గియర్జునుడు రాముని వేటుకు నేలకూలెనే</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;">పొట్టేలెంచెను చేప పొందు యెదుటన్ పుష్పాంగి చూస్తుండగా</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;">తామరఁ గని యేవపడని తరుణియుఁ గలదే!</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: blue;">పాడెడి వారి పాలఁ బడి పాలక సైన్యము పారిపోయె హా!</span></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-73861868860879903802017-11-23T23:42:00.000-08:002017-11-23T23:42:32.799-08:00పోతన భాగవతం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
మొన్న బోతల్ నగరంలో జరిగిన "<b>మన దీపావళి</b>" కార్యక్రమానికి వ్యాఖ్యానం (MC) చేసాను. కార్యక్రమంలో ముఖ్యమైన ఘట్టం - "<b>కృష్ణం వందే జగద్గురుం</b>" అనే నాటిక. వందకు పైగా పిల్లలు అందరూ అద్భుతంగా నటించటమే కాక పద్యాలను కూడా వినిపించారు. పద్మలత గారి రచనలో నాకు ముఖ్యంగా నచ్చింది - పోతనకై ప్రత్యేకంగా ఉంచిన సన్నివేశం. పోతనలోని లోతుని తెలిపేలాగ "<b>శారద నీరదేందు</b>", "<b>బాల రసాల</b>", "<b>పలికెడిది భాగవతమట</b>" మొదలైన పద్యాలను చిన్నారుల చేత చక్కగా చెప్పించారు. ఈ కార్యక్రమంలో పాలు పంచుకునే అవకాశం కలగడం నా భాగ్యం.<br />
<br />
ప్రేక్షకులకు కృష్ణతత్త్వాన్ని, పోతన తత్త్వాన్ని తెలిపేందుకు సిద్ధపడుతూ పోతన తీయని పద్యాలను మళ్ళీ గుర్తుచేసుకున్నాను. "<b>కేళీ లోల విలసత్ దృగ్జాల సంభూత నానా కంజాత భవాండ కుంభకున్, మహా నందాంగనా డింభకున్</b>" అని చదువుతుంటే పోతనలోని ఔన్నత్యం నా కళ్ళు చమర్చేలాగా చేసింది. "<b>సృష్టి అనే ఒక ఆటను నడపుతూ ప్రకాశించే చూపుల వల నుండి పుట్టిన అనేక బ్రహ్మాండాలను తనలో ఇముడ్చుకున్న వాడు</b>" అంటూ విష్ణువుని (అంతటా వ్యాపించినవాడిని) స్తుతిస్తూ పక్కనే "<b>మహా నందాంగనా డింభకున్</b>" (నందుడి భార్య ఐన యశోద బిడ్డ) అనడంలో - యశోదని, అమ్మని ఎంత ఉన్నత స్థితికి తీసుకుని వెళ్ళాడో అనిపించింది. ఇక "<b>కాటుక కంటి నీరు చనుకట్టు పయింబడనేల ఏడ్చెదో</b>" అని ఆయన అమ్మ శారదను ఓదారుస్తుంటే - ఎవరు తల్లో, ఎవరు బిడ్డో తెలియని ఆత్మీయత కనబడుతోంది. కవిత్వాన్ని కవిత్వంగా ప్రేమించిన మహా యోగి పోతన. ఆయన మన తెలుగువాడు అవ్వడం మన జాతి అదృష్టం.<br />
<br />
భాగవతం అంతటా సీసపద్యాలు మల్లెతీగెల లాగా కనబడుతూ ఉంటాయి. "<b>మందార మకరంద మాధుర్యమునఁదేలు</b>" అన్న పద్యంలోని అనుభూతి పాడుకుంటే గానీ తెలియదు. "<b>నల్లనివాడు పద్మనయనంబులవాడు</b>" అంటూ గోపికలు పాడే పద్యంలోని ప్రణయమే నిజమైన ప్రణయం. నేను కుచేలోపాఖ్యానం పుస్తకం పట్టుకుని చదువుతూ ఉంటే, ఎనుబది ఏళ్ళ వయసులో మా తాతయ్య అనర్గళంగా ఆర్ద్రతతో "<b>ఇందీవరశ్యాము, వందితసుత్రాముఁ గరుణాలవాలు, భాసురకపోలుఁ</b>" అంటూ నన్ను దాటుకుని వెళ్ళిపోయిన సంగతి నా కళ్ళ ముందు మెదిలింది. పద్యం చదివితే అలాగ చదవాలి కదా అనిపించింది. "<b>విష్ణు, రోచిష్ణు, జిష్ణు, సహిష్ణుఁ, గృష్ణు</b>" అని పోతన తేటగీతిని ముగిస్తే "<i>అబ్బా, ఏం వేసాడురా అనుప్రాస</i>" అని ఇప్పటికీ అనుకుంటాను. "<b>అడిగెదనని కడు వడిఁ జను</b>" అనే పద్యం కంఠస్థం చేయడానికి పడ్డ పాట్లు అన్నీ ఇన్నీ కాదు. "<b>అమ్మలగన్నయమ్మ</b>" అని అచ్చ తెలుగు మాటలతోనూ, "<b>శారద నీరదేందు</b>" అని సంస్కృతపదాలతోనూ అమ్మను స్తుతించిన కావ్యసవ్యసాచి పోతన గొప్పదనం చెప్పడం నాబోంట్లకు వీలు కాదు.<br />
<br />
పదేళ్ళ క్రితం మొదట అమెరికా వచ్చిన రోజుల్లో surasa.net లో ఉషశ్రీ సువర్ణకంఠంలో విన్న భాగవతం గుర్తుకు వచ్చి మళ్ళీ విన్నాను. Law of Diminishing Marginal Utility అని అర్థశాస్త్రజ్ఞులు చెప్పిన చట్టం తప్పు కదా అనిపించింది. ఎన్ని సార్లు విన్నా ఇంకా తియ్యగానే ఉంటుంది. ఈ మధ్యన మఱొక అద్భుతమైన అంతర్జాలవిషయం తెలుసుకున్నాను. http://telugubhagavatam.org లో పోతనభాగవతాన్ని పూర్తిగా, టీకాతాత్పర్యసహితంగా ఉంచారు. అంతేగాక బంగారునగలోని ముత్యాలలాగా ఉండేటువంటి పద్యాలను ప్రత్యేకంగా క్రమపరిచారు. ఈ మహోపకారం చేసిన మహానుభావులకు ఆ శారదా దేవి అనుగ్రహం ఎప్పుడూ ఉంటుంది అని నా నమ్మకం.<br />
<br />
ఏ దేశంలో ఉన్నా మన తెలుగువాళ్ళు కచ్చితంగా తినవలసిన, నెమరేసుకోవలసిన పనసతొనలు పోతన పద్యాలు. వాటిని మళ్ళీ గుర్తుచేసుకుని పాడుకోవడం వలన దైనందినతాపాలతో ఎండిపోయిన నా మనోవనంపైన తొలకరి జల్లులు పడినట్టైంది. మహాకవి పోతనకు అనంతకోటి వందనాలు.</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-34023094593326231522016-07-24T00:51:00.000-07:002016-07-24T01:10:00.535-07:00గురుపాదుకా స్తోత్రం - తాత్పర్యం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: left;">
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఎప్పటినుండో </span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 700; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">"గురుపాదుకా స్తోత్రం"</span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"> నేర్చుకోవాలి అనుకుంటున్నాను. మొన్న "గురు పౌర్ణమి" సందర్భంగా ఆ స్తోత్రానికి ప్రతిపదార్థాన్ని, తాత్పర్యాన్ని వ్రాసుకున్నాను. అది ఇక్కడ వ్రాస్తున్నాను.</span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 700; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఏమైనా పొరబాట్లు కనిపిస్తే చదువర్లు సరి చేయగలరు</span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b id="docs-internal-guid-615b1d93-1bf3-ba5a-3f1c-9adb1d530df4" style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఏదైనా స్తోత్రానికి అర్థం తెలుసుకోవాలి అనుకుంటే, ముందు వచ్చే సమస్య: </span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: italic; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">స్తోత్రం ఒక్కో చోట ఒక్కోలాగా ఉండటం</span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">. అదే సమస్య ఇక్కడా వచ్చింది. నేను "శృంగేరి శారదా పీఠం" వారి </span><a href="http://www.sringeri.net/2009/08/08/stotra/guru/sri-gurupaduka-stotram.htm" style="text-decoration: none;"><span style="background-color: white; color: #888888; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ప్రతిను</span></a><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అనుసరించాను.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నాళీక నీకాశ పదాహృతాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నానా విమోహాది నివారికాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమజ్జనాభీష్టతతిప్రదాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నాళీక - తామర పువ్వు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నీకాశ - వలె కనిపించు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">పద ఆహృతాభ్యాం - పాదములను అంటిపెట్టుకునేవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నానా - రకరకాల</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">విమోహ ఆది - వ్యామోహాలు మొదలైనవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నివారికాభ్యాం - తొలగించేవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమత్ - నమస్కరించే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">జన - జనుల</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అభీష్ట తతి - కోర్కెలను అన్నింటినీ</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ప్రదాభ్యాం - ప్రసాదించేవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం - మంగళకరమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">తామర పువ్వుల వంటి గురువు పాదాలను అంటిపెట్టుకున్న పాదుకలు రకరకాల వ్యామోహాలను తొలగిస్తాయి. నమస్కరించిన వారి కోర్కెలను అనంటినీ నెరవేర్చేవి. వాటికి నమస్సులు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శమాది షట్క ప్రద వైభవాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సమాధి దాన వ్రత దీక్షితాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">రమా ధవాంఘ్రి స్థిర భక్తిదాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శమాది షట్క ప్రద - శమము మొదలుగా గల ఆరు లక్షణాలను ఇచ్చే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వైభవాభ్యాం - మహత్తు కలిగినవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సమాధి - బ్రహ్మంతో ఐక్యత</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">దాన - ఇవ్వడం (అనే)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వ్రత - వ్రతాన్ని</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">దీక్షితాభ్యాం - దీక్షగా తీసుకున్నవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">రమా - లక్ష్మీ దేవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ధవ - భర్త</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అంఘ్రి - పాదాలు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">స్థిర - నిలకడగా</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">భక్తిదాభ్యాం - భక్తిని ప్రసాదించేటి వాటికి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం - మంగళకరమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.656; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">గురు పాదుకలు (వివేక చూడామణిలో చెప్పబడిన) శమం, దమం, ఉపరతి, తితిక్ష, శ్రద్ధ, సమాధానం అనే మోక్షప్రదమైన గుణాలను ప్రసాదించే మహత్తు కలిగినవి. శ్రద్ధగా ఉన్న వారికి బ్రహ్మపదాన్ని అందించడమే కర్తవ్యంగా ఉన్నవి. నారాయణుని పాదాల పట్ల భక్తిని నిలకడగా ఉంచగలిగినవి. వాటికి నమస్సులు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నృపాళి మౌళి వ్రజ రత్న కాంతి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సరిద్విరాజత్ ఝష కన్యకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నృపత్వదాభ్యాం నత లోక పంక్తేః</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నృప ఆళి - అనేక రాజుల</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">మౌళి - కిరీటాల</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వ్రజ - గుంపు (యొక్క)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">రత్న కాంతి - రత్నాల కాంతి (యొక్క)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సరిత్ - నది (లో)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">విరాజత్ - మెరిసేటి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఝష కన్యకాభ్యాం - అందమైన చేపల వంటివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నత - నమస్కరించిన వారికి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">లోక పంక్తేః - లోకాలు అన్నింటికీ</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నృపత్వదాభ్యాం - ఆధిపత్యం ఇచ్చేటివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం - మంగళకరమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br class="kix-line-break" /></span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అనేకమంది రాజుల కిరీటాలను ఒక చోట చేర్చగా వాటిలో ఉన్న రత్నాల వెలుగంతా ఒక నదిగా మారితే అంతటి వెలుగులో కూడా మెరిసేటి చేపల వంటివి గురువు పాదుకలు. అంటే ఎంతటి సిరులు, అధికారం కూడా గురువు చెప్పుల పాటి చెయ్యవు. ఆ గురువు పాదుకలకు నమస్కరించిన వారికి అనేక లోకాల ఆధిపత్యాన్ని ప్రసాదించగలిగిన శక్తి కలిగినవి గురువు పాదాలు. వాటికి నమస్సులు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అనంత సంసార సముద్ర తార</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నౌకాయితాభ్యాం గురుభక్తిదాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వైరాగ్య సామ్రాజ్యద పూజనాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అనంత - అంతు లేని</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సంసార - ప్రపంచం అనే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సముద్ర - కడలి (ని)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">తార - దాటించే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నౌకాయితాభ్యాం - నౌకల వంటివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">గురుభక్తిదాభ్యాం - గురువు పట్ల భక్తిని ఇచ్చేటివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వైరాగ్య - వైరాగ్యం అనే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సామ్రాజ్యద - సామ్రాజ్యాన్ని ఇచ్చేందుకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">పూజనాభ్యాం - పూజించదగినవాటికి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం - మంగళదాయకమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.8215999999999999; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br class="kix-line-break" /></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.8215999999999999; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">గురుపాదుకలు అంతులేని సంసారం అనే కడలిని దాటించే నౌకలు. అవి గురువు పైన భక్తిని కలిగించి నిలుపుతాయి. అవి (నిస్సారమైన ప్రపంచం పై) వైరాగ్యం అనే సామ్రాజ్యాన్ని పొందడానికి పూజించదగినవి. వాటికి నా నమస్కారములు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">పాపాంధకారార్క పరంపరాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">తాపత్రయాహీంద్ర ఖగేశ్వరాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">జాడ్యాబ్ధి సంశోషణబాడబాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">పాప - పాపము (అనెడి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అంధకార - చీకటి (కి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అర్క - సూర్యుల</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">పరంపరాభ్యాం - వరుస వంటివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">తాపత్రయ - తాపత్రయము (అనెడి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అహి + ఇంద్ర - అత్యంత శక్తివంతమైన పాముకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఖ + గ + ఈశ్వరాభ్యాం - ఆకాశంలో సంచరించే వాటికి (పక్షులకు) అధిపతి (గరుత్మంతుడు - గెద్ద) వంటివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">జాడ్య + అబ్ధి - అజ్ఞానం అనే సముద్రాన్ని</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సంశోషణ - ఎండబెట్టేటి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">బాడబాభ్యాం - భయంకరమైన నిప్పు వంటి వాటికి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం - మంగళకరమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.8215999999999999; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br class="kix-line-break" /></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">గురువు పాదుకలు పాపము అనే చీకటిని మొత్తంగా నాశనం చేసేటి వేలాది సూర్యులతో సమానం. అవి తాపత్రయాలు అనే పాముని చంపేటి గెద్ద వంటివి. అజ్ఞానం అనే కడలిని ఎండబెట్టేటి బలమైన నిప్పు వంటివి. వాటికి నమస్సులు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">కవిత్వ వారాశి నిశాకరాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">దౌర్భాగ్య దావాంబుదమాలికాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">దూరీకృతానమ్ర విపత్తతిభ్యాం </span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: black; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">కవిత్వ - కవిత్వం (అనే)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వారాశి - కడలి (కి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నిశాకరాభ్యాం - చంద్రుడి వంటివి (వన్నె తెచ్చెడివి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">దౌర్భాగ్య - దురదృష్టం (అనే)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">దావ - మంట (కు)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అంబుద మాలికాభ్యాం - నీటి మాలల (కుండపోత వర్షం) వంటివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">దూరీకృత - దూరం చెసినవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఆనమ్ర - మొక్కెడి వారికి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">విపత్ తతిభ్యాం - ఆపదల వరుసను</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం - మంగళకరమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;"><br class="kix-line-break" /></span><span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">గురు పాదుకలు కడలికి చంద్రుడి వలె విద్యకు వన్నె తెచ్చెడివి. దురదృష్టం అనే మంటను ఆర్పేటి జడివానలు. మొక్కెడి వారికి వచ్చిన ఆపదలను అన్నింటినీ తొలగించెడివి. వాటికి నమస్సులు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నతా యయో శ్రీపతితాం సమీయుః</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">కదాచిదప్యాశు దరిద్రవర్యాః</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">మూకాశ్చ వాచస్పతితాం హి తాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">యయోః - వేటికైతే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">కదాచిత్ - ఎప్పుడో ఒక సారి మాత్రమే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నతా - మొక్కిన వారు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అపి - అయినా</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">హి - కచ్చితంగా</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఆశు - వెంటనే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">దరిద్రవర్యాః - అత్యంత దరిద్రంలో ఉన్న వారు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీపతితాం - సిరులకు నెలవు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">చ - మరియు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">మూకాః - మూగవారు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వాచస్పతితాం - మాటలకు నెలవు (దేవ గురువు బృహస్పతి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సమీయుః - వలే ఐనారో</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">తాభ్యాం - వాటికి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురుపాదుకాభ్యాం - మంగళకరమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఎప్పుడో ఒక సారి మాత్రమే మొక్కినప్పటికీ వెంటనే దరిద్రులను నారాయణునితో (లక్ష్మీ దేవి భర్త), మూగవారిని బృహస్పతితో సమానంగా కచ్చితంగా చెయ్యగల గురువు పాదుకలకు నమస్సులు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">కామాది సర్ప వ్రజ భఙ్జకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వివేక వైరాగ్య నిధి ప్రదాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">బోధప్రదాభ్యాం ద్రుత మోక్షదాభ్యాం </span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">కామ + ఆది - కామము మొదలైన</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సర్ప వ్రజ - పాముల వరుస</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">భఙ్జకాభ్యాం - త్రుంచేవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వివేక - ఏది శాశ్వతం, ఏది అశాశ్వతం అనే తెలివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వైరాగ్య - అశాశ్వతమైన వాటి పైన కోరిక లేకుండుట</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నిధి ప్రదాభ్యాం - (వివేకము, వైరాగ్యము అనే) నిధులను ప్రసాదించెడివి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">బోధప్రదాభ్యాం - జ్ఞానాన్ని బోధించేవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ద్రుత - వేగంగా</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">మోక్షదాభ్యాం - మోక్షాన్ని కలిగించేవి </span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం - మంగళకరమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">గురు పాదుకలు కామ, క్రోధ, మోహ, లోభ, మద, మాత్సర్యాలు అనే ఆరు పాములను (అరిషడ్వర్గం) నాశనం చేస్తాయి. వివేకం, వైరాగ్యం అనే గొప్ప సిరులను ప్రసాదిస్తాయి. జ్ఞానాన్ని ప్రసాదిస్తాయి, త్వరగా మోక్షాన్ని ఇస్తాయి. వాటికి నమస్సులు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">స్వార్చాపరాణాం అఖిలేష్టదాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">స్వాహాసహాయాక్ష ధురంధరాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">స్వాంతాచ్ఛభావప్రదపూజనాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<br /></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">స్వ - వాటిని</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అర్చ - మొక్కడమే</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">పరాణాం - తమ కర్తవ్యంగా కలవారికి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అఖిల - అన్ని</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ఇష్టదాభ్యాం - ఇష్టాలనూ నెరవేర్చేవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">స్వాహా - స్వాహా దేవి (కి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">సహాయః - తోడుగా ఉండెడి వాడిని (అగ్ని: ఆయన భార్య స్వాహా దేవి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అక్ష - కన్నుగా కలవాడికి (శివుడికి)</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ధురంధరాభ్యాం - సమానమైన శక్తి కలవాటికి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">స్వాంత - హృదయం</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">అచ్ఛ - శుద్ధి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">భావ - స్థితి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">ప్రద - ఇచ్చేందుకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">పూజనాభ్యాం - పూజించదగినవి</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం - మంగళకరమైన గురువు పాదుకలకు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">నమో నమః - నమస్సులు</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<b style="font-weight: normal;"><br /></b></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">వేటిని అర్చించడంలో మునిగిన వారికి అన్ని కోర్కెలూ నెరవేరుతాయో, శివుడికి ఉన్నంత శక్తి వేటికి కలదో, వేటిని పూజిస్తే మనస్సు నిర్మలమౌతుందో - ఆ గురువు పాదుకలకు నమస్సులు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<br /></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.6632; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt; text-align: center;">
<span style="background-color: white; color: blue; font-family: Arial; font-size: 13.333333333333332px; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: 400; text-decoration: none; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">శ్రీ గురు పాదుకాభ్యాం నమః </span></div>
</div>
</div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-33181481893536730802016-02-18T09:38:00.001-08:002016-02-18T11:14:33.784-08:00శ్రీ వేంకటేశ్వర పదములు - మనిషిగ పుట్టెను ఒక మట్టి<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div dir="ltr" id="docs-internal-guid-a7b19430-f575-c997-6ba9-514c01ebcf05" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">కథానాయకదర్శకనిర్మాతాదుల ఒత్తిడి లేకుండా వ్రాయడం ఏ చలన చిత్ర కవికైనా వరమే. బహుశా అందుకేనేమో, వేటూరి private albums కొన్నిటికి ఆణిముత్యాల వంటి పాటలు వ్రాసారు. </span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">"శ్రీ వేంకటేశ్వర పదములు"</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> అనే album లో భక్తిని, వేదాంతాన్ని కలగలిపి వ్రాసిన సాహిత్యం విన్న ప్రతి ఒక్కరికీ నచ్చితీరుతుంది. ఆ పాటల్లో నాకు పదే పదే గుర్తొచ్చేది </span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">"మనిషిగ పుట్టెను ఒక మట్టి"</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> అనే పాట. దీన్ని స్వరపరిచినది </span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">కే.వీ.మహదేవన్</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">, పాడింది </span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ఎస్.పీ.బాలసుబ్రహ్మణ్యం</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">. వీరిద్దరూ వేటూరి సాహిత్యానికి తగిన న్యాయాన్ని చేకూర్చారు.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">వేదాంతం అంతా మూడిటి మధ్య సంబంధం గురించి చెబుతుంది. అవి జీవుడు (జీవాత్మ), ప్రపంచం (జాగత్తు), ఈశ్వరుడు (పరమాత్మ). ఈ మూడూ ఒకటే అనేది అద్వైతవేదాంతం. అద్వైతం అంటే - "రెండవది లేనిది" అని అర్థం. అద్వైతసారం: ఉన్నది ఒకటే - బ్రహ్మం. మాయ వలన బ్రహ్మమే విడి విడిగా అనేక జీవులుగా, వస్తువులుగా (ప్రపంచం), ఈశ్వరుడిగా కనిపిస్తోంది. తెల్లదైన సూర్య</span><span style="background-color: white; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">రశ్మి</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> తేమ ద్వారా చూస్తే ఏడు రంగులుగా కనిపించినట్టు అన్నమాట. శంకరాచార్యుల నుండి, నిసర్గదత్త వరకు గురువులు అందరూ ఇదే విషయాన్ని అనేక దృష్టాంతాలతో (ఉదాహరణలతో) వర్ణించి చెప్పారు. వీటిలోని అనేక అంశాలను స్పృశిస్తూ వేటూరి కలం నుండి </span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: italic; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">పల్లవిం</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">చిన ఈ పాట ఆ పరమేశ్వరుడి </span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: italic; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">చరణాల</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ను చేరింది అని నా నమ్మకం.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ఈ పాటలో పల్లవి, చరణాలూ పంచభూతాలలో ఒక్కొక్క దాన్నీ వర్ణించుకుంటూ వెళ్తాయి. కవి వాటిని చూసి జిజ్ఞాసతో తేలిక మాటలలో లోతైన ప్రశ్నలను అడుగుతూ ఉంటాడు. ఆ ప్రశ్నలు అన్నిటికీ సమాధానం తెలిస్తే వేదాంతం అర్థమైనట్టే. (అర్థమైనంత మాత్రాన అనుభవంలోకి రాదు. అనుభవంలోకి రానప్పుడు అర్థమైనా కానట్టే.) ఆ ప్రశ్నలు, వాటికి వేదాంతంలో నాకు తెలిసిన సమాధానాలు కూడి ఈ వ్యాసం వ్రాస్తున్నాను. ఈ వ్యాసం చదువుతుంటే మీకు "</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: italic; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">వేటూరి ఈ ఉద్దేశంతోనే వ్రాసుంటారా?</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">" అని అనిపిస్తే, మీరు ఏకాకి కాదు. వ్రాస్తున్నప్పుడు నాకే బోలెడు సార్లు అలాగ అనిపించింది. కచ్చితంగా ఈ పాటలో చాలా లోతైన భావాలను కొద్దిపాటి పదాలలో చెప్పారు. అందుచేత ఆయన రచించిన వేరే పాటలలో భావాలను, శైలిని బట్టి కవిహృదయాన్ని ఊహించవలసి వచ్చింది. ఆ ప్రక్రియలో పొరబాట్లు కూడా దొర్లి ఉండవచ్చును. ఇది వేటూరి పాటల్లో తరచూ జరిగే (నాకు ఇష్టమైన) విషయం. ఒక వేళ మీకు "</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: italic; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ఈ పాటలో ఉన్న పది పదాలకు, వీడు వేయి మాటల్లో వేదాంతం వివరించాలా?</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">" అని అనిపిస్తే మన్నించాలి. ఈ పాట నేను అప్పుడప్పుడూ చదువుకున్న వేదాంత తర్కసారాలను మనసు లోపొరల్లోంచి తవ్విస్తుంది. అందుకు కృతజ్ఞతగా ఈ వ్యాసాన్ని వ్రాస్తున్నాను.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>మనిషిగ పుట్టెను ఒక మట్టి</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>తన మనసును పెంచినదే మట్టి</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>మానై పుట్టెను ఒక మట్టి</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>తన పూవై పూసినదే మట్టి</b></span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">మట్టిలోంచే అంతా వస్తుంది, మట్టిలోకే అంతా వెళ్తుంది అన్నది వీధి వేదాంతం. అంటే - అందరికీ తెలిసిన వాదం, అందరూ సుమారుగా అంగీకరించే వాదం. శరీరానికి మట్టి ముడిసరుకు. మరి, మనసు కనబడదు, తాకడానికి వీలు కాదు కదా - దానికి ముడిసరుకు ఏది? మాను మట్టి లోంచే పుట్టింది, ఆ మానుకు భిన్నంగా ఉండి, కళను తెచ్చే పువ్వు ఎక్కడనుండి వచ్చింది?</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">అంతా మట్టి అని మనం అంటాము. అంతా బ్రహ్మం అని వేదాంతులు అంటారు. మనిషి దేహం మట్టిలోంచి వచ్చింది. మనసు అదృశ్యం, అస్పృశ్యము, అభౌతికము కదా, దానికి మూలం ఏమిటి? దానికి జవాబు "అజ్ఞానం (అవిద్య)". జీవుడికి "నేను ఈ దేహాన్ని" అనే మోహం కలిగించేది అజ్ఞానం. ఈ అజ్ఞానానికి కొమ్మలు - బుద్ధి, మనసు, అహంకారం, చిత్తం. సూక్ష్మంగా వీటిలో భేదాలు ఉన్నా, స్థూలంగా వీటిని కలిపి "మనసు" అంటాము. దేహంలోని ఇంద్రియాల ద్వారా ప్రపంచాన్ని చూసి మనసు కోరికలను, బంధాలను ఏర్పరుచుకుని బలపడుతుంది. ఆ దేహం వాసయోగ్యం కానప్పుడు ఇంకా మనసు మిగిలిపోతే - అది మళ్ళీ వేరే దేహాన్ని ఆశ్రయిస్తుంది. మనిషి-మనసులకు ఉపమానాలుగా మాను, పువ్వులను చెప్పారు. చెట్టు నుండి పువ్వు వస్తుంది. పువ్వు నుండి చెట్టు వస్తుంది.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>ఆయువు పోసెను ఒక గాలి</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>జీవాత్మలనూదినదే గాలి</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>వేణువులూదెను ఒక గాలి</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>పరమాత్మునికూపిరి ఏ గాలి</b></span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">జీవుడికి ఒక దేహంలో ఆయువుని ఇచ్చేది గాలి. మరి దేహాలను మారుస్తూ పోయే జీవాత్మలను కల్పించినది ఏ గాలి? ఈ జీవాత్మల జీవనవేణువులు (జీవితంలో రాగాలు - అనుభూతులు) ఊదుతున్నది ఏ గాలి? అది ఈశ్వరుడు అనుకుంటే మరి ఈశ్వరుడికి ఆధారం ఏమిటి? </span><span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">§</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ప్రాణం అంటే మామూలు భాషలో ఊపిరి. యోగాభ్యాసంలో జీవుడి ఉనికిని (vitality, life-breath) ప్రాణం అంటారు. దీన్నే తెలుగులో ఉసురు అని అంటాము. దేహంలో ఉసురు ఉన్నంతవరకే జీవుడు అందులో నివసిస్తాడు, దీన్నే ఆయువు అంటాము. కవి ప్రాణాన్నే గాలి అంటున్నాడు. </span><span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">‡</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">అద్వైతంలో "సృష్టి" అనేది ప్రపంచానికి ఉందేమో కానీ జీవాత్మలకు లేదు. కృష్ణభగవానుడు కూడా గీతలో </span><span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">"న త్వేవాహం జాతు నాసం న త్వం న ఇమే జనాధిపాః"</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> అన్నాడు కదా. జీవాత్మ తను బ్రహ్మం నుండి వేరని భావించడానికి కారణం అజ్ఞానం. అజ్ఞానానికి ఆది ఉండదు. ఉదాహరణకు, ఒకడు తాడును చూసి పాము అనుకున్నాడు. వాడు దాన్ని పాము అని అనుకుంటుండగా "అక్కడ పాము ఎంత సేపటినుండి ఉంది?" అని అడిగితే వాడు రెండు రోజులన్నా, రెండు కోట్ల సంవత్సరాలన్నా పొరబాటే. ఎందుకంటే అక్కడ ఉన్నది అసలు పామే కాదు. పోనీ, వాడు అది తాడు అని తెలుసుకున్న తరువాత, "అక్కడ పాము ఎంత సేపటినుండి ఉంది?" అని అడిగితే ఆ ప్రశ్నే నిరర్థకం. అలాగ "జీవాత్మ, అజ్ఞానం ఎప్పుడు సృష్టింపబడ్డాయి?" అంటే దానికి సమాధానం "అసలు అవి సృష్టింపబడలేదు". బహుశా అందుకేనేమో వేటూరి "సృష్టించిన" అనే భావం రాకుండా, సున్నితంగా జీవాత్మలను "ఊదినది" ఏ గాలి అన్నారు.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ఈ జీవాత్మలకు అనుభవాలు కలగాలి అంటే వారికి ఒక పరిసరం కావాలి. ప్రపంచాన్ని సృష్టించి వారి జీవనవేణువులను ఊదినది ఏ గాలి అని కవి అడుగుతున్నాడు. దానికి సమాధానం ఈశ్వరుడు అని చెప్పచ్చును. మరి ఆ ఈశ్వరుడికి ఉసురు ఎవరు పోసారు? అసలు జీవాత్మనే ఎవరూ సృష్టించలేదు అంటే, మరి పరమాత్మ సంగతి అడగాలా? ఆయనా సనాతనుడే. ఆ వాదం నచ్చలేదూ, వేదం మరొక ఆధారం ఇచ్చింది - "</span><span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ప్రజ్ఞానం బ్రహ్మ</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">" అనే మహావాక్యంలో. అంటే తమ తమ ఉనికిని గుర్తించే సకలజీవాలలోనూ "నేను ఉన్నాను" అనే జ్ఞానమే (అనుభవం, స్ఫురణ) బ్రహ్మం. ఆంగ్లంలో దీన్ని consciousness అంటారు. మరి ఆ జ్ఞానాన్ని ఎవరు సృష్టించారు అంటే - ఆ ప్రశ్నే నిరర్థకం. సృష్టించేవాడికి జ్ఞానం ఉండాలి కదా, అంటే స్రష్ట కంటే ముందు జ్ఞానం ఉంది అన్నమాట. అంటే జ్ఞానం సృష్టించబడినది కాదు, సనాతనమైనది. ఈశ్వరుడు జ్ఞానస్వరూపుడు - ఆయనా సనాతనుడే.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>ఆకలి పెంచినదొక నిప్పు</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>తన అంగము పెంచినదే నిప్పు</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>కన్నుగ వెలిగెను ఒక నిప్పు</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>తన వెన్నుని గాంచినదే నిప్పు</b></span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">నిప్పుకు రెండు లక్షణాలు ఉంటాయి. ఒకటి మండటం, రెండు వెలగడం. దేహానికి ఆ రెండూ అవసరం. ఎప్పటికప్పుడు ఆకలి అగ్ని లాగా మండుతున్న అనుభవాన్ని ఇస్తుంది. తిండి పెడితే దాన్ని జీర్ణించుకుని శరీరభాగాలకు బలాన్ని ఇచ్చి, పెంచుతుంది. ఇది నిరంతరం దేహంలో జరిగే యజ్ఞము. అన్ని ఇంద్రియాల లోకీ ముఖ్యమైనది కన్ను. ఆ కంటికి ఏదైనా కనబడేందుకు ఆధారం వెలుగు. ఇదంతా బానే ఉంది, మరి ఈ దేహానికి చైతన్యాన్ని ఇచ్చిన నిప్పు ఏమిటి?</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">మనిషి వెన్ను క్రింది కొన దగ్గర ఒక శక్తి ఉంటుంది అని యోగుల అనుభవం. దాన్నే కుండలినీ శక్తి అంటారు. దీన్ని పాముతోనూ, నిప్పుతోనూ పోలుస్తారు. ఈ శక్తి భౌతికమైన దేహానికి, అధ్యాత్మికమైన బ్రహ్మానికి ఒక వంతెన. ఎందుకంటే వేదాంతులు ఆ శక్తి మరేదో కాదు - ప్రజ్ఞానమే అంటారు. దీనికే అఖండాకార వృత్తి, అహం ("నేను ఉన్నాను") స్ఫురణ అనే పేర్లు కూడా ఉన్నాయి. "వెన్నును చూసిన నిప్పు" అంటే జీవుడి వెనుకనున్న "చైతన్యం" - అది బ్రహ్మం అన్నమాట.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>దాహము తీర్చెను ఒక నీరు</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>తన దేహపుటొరవడి ఏ నీరు</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>కడలై పొంగిన దొక నీరు</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>తన కన్నుల పొంగినదే నీరు</b></span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">దాహం తీరుస్తున్న నీరు తెలుసును. మరి దేహాన్ని నడుపుతున్న నీరు ఏమిటి? ఫలానా పరిస్థితుల మధ్యన ఈ జీవుడు దేహాన్ని పొందుతాడు అని నిర్దేశించేది ఏమిటి? దానికి జవాబు - కర్మ. జీవుడు తన మనసులో కోరికలు (దాహం) తీర్చుకోవడానికి ప్రస్తుతదేహంతో కర్మలు చేస్తాడు. ఆ కర్మ ప్రతిఫలాన్ని, మిగిలిన మనసును (వాసనలను) బట్టి ఈ దేహపు ఆయువు తీరాక, మరొక దేహాన్ని ఆశ్రయిస్తాడు.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">కడలిలో నీటికి కడవలో (కుండ) నీటికి తేడా ఏమిటి? కడలిలో ఎంత నీరు పోసినా ఇంకా పడుతుంది. కడవలో నీటి రంగు, రూపు, రుచి మొదలైన గుణాలు మార్చనవుతుంది. కడలిలో నీటిని మార్చడం అసంభవం. కడవలో పోసిన నీరు వెనక్కి తీసుకోవచ్చును. కడలిలో పోసిన నీరు వెనక్కి రావు. ఇక్కడ కడలి ఈశ్వరుడు, కడవ జీవుడు. జీవుడు తాను దేహాన్ని అనుకుని కర్మను చేస్తే ప్రతిఫలం అనుభవించాలి. అదే, జీవుడు కర్మను ఈశ్వరుడికి సమర్పించి చేస్తే, అది ఈశ్వరుడి కర్మ అవుతుంది. దానికి ప్రతిఫలం జీవుడికి రాదు. దీన్నే కర్మయోగం అంటారు. </span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">క్రమేపి కడలి వంటి ఈశ్వరుడి విస్తారాన్ని, లోతుని గుర్తించిన జీవుడి కన్నుల్లో భక్తి పొంగి కర్మయోగం భక్తియోగం గా పరిణమిస్తుంది.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>అటనట నిలిచెను ఒక గగనం</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>తన ఘటమున నిండినదేగగనం</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>ఘటనాఘటనల నడుమ నటనలో</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>మెరుపులు మెరిసినదే గగనం</b></span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ఎక్కడ వేరే వస్తువు లేదో అక్కడ ఆకాశం (space) ఉన్నట్టే కదా. ఆ లెక్కన అణువుకూ అణువుకూ మధ్యలో కూడా ఆకాశం ఉంది, అంటే ఆకాశం అంతటా ఉంది. ఒక ఖాళీ కుండ ఉంది అనుకోండి. ఆ కుండలో కూడా ఆకాశం ఉంది. ఆ లోపలి ఆకాశం, బయటన ఉన్న ఆకాశం ఒకటేనా? జరిగేవాటితో, జరగనివాటితో ప్రపంచం నడుస్తుండగా ఉన్నట్టుండి మెరుపులు మెరుస్తున్నాయి - అవి ఏ ఆకాశానివి? కుండ బయట ఉన్న ఆకాశానివా? అది కాక మరొక ఆకాశం ఉందా? ఇదంతా కవి ఆలోచిస్తున్నాడు.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ఈ పాట చరణాలన్నిటిలోనూ నాకు అత్యంత ఇష్టమైన చరణం ఇదే. వేదాంతంలో ఘటాకాశ దృష్టాంతం (ఉదాహరణ) అని చెప్తారు. ఆకాశం అంతటా ఉంది. కుండ (ఘటము) లోపలా ఉంది, బయటా ఉంది. కుండ ఉన్నంత కాలం లోపల ఉన్న ఆకాశం (ఘటాకాశం) వేరుగా, బయట ఉన్నది (మహాకాశం) వేరుగా అనిపిస్తాయి. ఒక సారి ఘటం ముక్కలైపోతే మిగిలేది మహాకాశమే. ఇక్కడ ఆకాశం ప్రజ్ఞానానికి (బ్రహ్మానికి) ప్రతీక. ఒక్కటే ప్రజ్ఞానం అఖండంగా ఉంది. అజ్ఞానమనే మట్టితో కొన్ని కుండలు (జీవాత్మలు) ఏర్పడ్డాయి. ఆ అజ్ఞానపు ఆవరణ వలన "నేను వేరు, బయట వేరు" అనే భావన జీవాత్మలకు కలుగుతోంది. ఆవరణ లోపల ఉన్నది మాత్రమే "నేను" అనే భ్రమ జీవాత్మ అయ్యింది. ఆవరణ లోంచి బయటకు చూస్తే ప్రజ్ఞానమే చిత్రవిచిత్రంగా విక్షేపం (projected) అయ్యి ప్రపంచంగా కనిపిస్తోంది. ఒక సారి ఆ అజ్ఞానం ఛిన్నమైపోతే జీవుడూ, ప్రపంచం, బ్రహ్మమూ అంతా ఒకటే అని గోచరిస్తుంది. </span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">ఒక వేదిక పైన ఇద్దరు మనుషుల సంభాషణ హేతుబద్ధంగా ఉండవచ్చును, నిజం అనిపించవచ్చును. ఒక్క సారి హేతుబద్ధంగా జరగవలసింది జరగకపోతే అది రంగస్థలం అని, వారిది నటన అని మనకు అనుమానం వస్తుంది. అలాగే, ఈ ప్రపంచంలో జరిగే ప్రతి విషయానికీ భౌతికంగా ప్రత్యక్షహేతువు (rationale) గోచరిస్తోంది. కానీ ఏ ఒక్క విషయాన్ని పరిపూర్ణంగా నిర్దేశించడం కుదరదు. ఒక్కోసారి పరిపూర్ణ ప్రయత్నానికి ప్రతిఫలం రాకపోతే మనం చేసేది కూడా నటన ఏమో అనిపిస్తుంది. ఈ నటన మనం చేస్తుంటే, ప్రపంచాన్ని అనుకోని మలుపులు (మెరుపులు) తిప్పుతున్నది ఎవరు? ఈ ప్రశ్నకు వేదాంతం ఇచ్చే సమాధానం ఈశ్వరుడు (సగుణ బ్రహ్మం). మామూలుగా బ్రహ్మానికి గుణాలు ఉండవు. ఉదాహరణకు బ్రహ్మం ఏ రంగులో ఉంటుంది అంటే, దానికి సమాధానం - "బ్రహ్మానికి రంగు లేదు" అని. బ్రహ్మానికి నిర్వచనం సత్ (ఎప్పటికీ ఉండేది, మారనిది), చిత్ ("నేను ఉన్నాను" అనే స్ఫురణ), (అనంతమైన) ఆనందం. మరి సగుణ బ్రహ్మం ఎవరు? అజ్ఞానం జీవాత్మకు ప్రపంచంతో పాటు, ఈశ్వరుడు అనే పాలకుణ్ణి చూపిస్తోంది. ఆ పాలకుడి దగ్గర "మాయ" అనే శక్తిని కూడా ఉందని చూపిస్తోంది. ఈ సగుణ బ్రహ్మాన్ని ఒక్కో జీవి (తన వాసనలను బట్టి) ఒక్కో లాగా చూస్తాడు. మాయ ఒకడికి శివుడిగా, మరొకడికి విష్ణువుగా, ఇంకొకడికి అమ్మవారిగా అనిపిస్తుంది. సగుణ బ్రహ్మానికి జీవాత్మ దృష్టిలో గుణాలు ఉంటాయి. నిజానికి - జీవాత్మ, ప్రపంచం, ఈశ్వరుడు అన్నీ ఒక్కటే - ప్రజ్ఞానం (బ్రహ్మం).</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>పంచభూతముల పంజరశుకమై</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>అలమట జెందిన నేనెవరో</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>ఏడు కొండలా ఎత్తున నిలిచి</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>బదులే పలుకని నీవెవరో!</b></span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><b>ఇంతకు నాకు నీవెవరో!</b></span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">చరమచరణంలో జీవుడు (కవి) తనకూ ఈశ్వరుడికీ ఉన్న సంబంధం ఏమిటి అని అడుగుతున్నాడు. వేదాంతానికి పునాది అయిన ఈ ప్రశ్నను ఇక్కడ లేవనెత్తాడు. ప్రతి ముముక్షువు (మోక్షాన్ని కాంక్షించేవాడు) </span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: italic; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">"పంచభూతాలతో చేసిన పంజరం (దేహం) లో చిక్కుకున్న చిలుకను నేను, పంజరం నుండి పంజరానికి మారుతూ దుఃఖపడుతున్నాను, నాకు శాంతి కావాలి!"</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> అనే అనుకుంటాడు. జీవుడు ఎంత వేదన పడుతున్నా, ఏడు కొండలపైన ఉన్న వేంకటేశ్వరుడు (ఈశ్వరుడు) బదులు చెప్పట్లేదు. ఎందుకంటే ఈశ్వరుడిని గుర్తించాలంటే బయట కాదు, లోపల వెతకాలి. నిజమైన భగవదుపదేశం మౌనంలోనే ఉంది.</span><span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">†</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> అందుకేనేమో ఇదే album లో మరొక పాటలో వేటూరి </span><span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">"మౌనమైన నీ జ్ఞానబోధలే కానక నివురున కలిసితిని"</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> అన్నారు.</span></div>
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"></span><br />
<hr />
<br />
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">§</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> ఈ చరణంలో ఆఖరి రెండు పంక్తులకు చాలా అన్వయాలు గోచరించాయి. కొంచం సులభంగా అన్వయించుకోవాలి అంటే “సాక్షాత్తు ఆ ఈశ్వరుడే కృష్ణపరమాత్ముడై వేదాన్ని నాదంగా ఊదాడు. అప్పుడు ఆయనకు ఊపిరి అయ్యి, వేణువులో రాగజీవాన్ని పోసినది కూడా ఈ గాలే,” అని అనుకోవచ్చును. కానీ, “వేణువులు” అని బహువచనం ఉపయోగించడం, గతంలో వేటూరి "జీవన వేణువులూదగా" అని ప్రయోగించడం కారణంగా ఇలాగ అన్వయించాలి అనిపించింది.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">‡</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> ప్రాణానికి, మనసుకు అవినాభావ (ఒకటి లేక మరొకటి లేదు) సంబంధం ఉంది అని శాస్త్రం. అందుకే యోగులు, సాధకులు ప్రాణాయామం చేసి ఊపిరిని అదుపులో పెట్టుకుని, తద్ద్వారా మనసును అదుపులో ఉంచుకుంటారు.</span></div>
<br />
<div dir="ltr" style="line-height: 1.38; margin-bottom: 0pt; margin-top: 0pt;">
<span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">†</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"> అందుకే దక్షిణామూర్తి స్తోత్రంలో శంకరాచార్యులు "</span><span style="background-color: transparent; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">మౌనవ్యాఖ్యా ప్రకటిత పరబ్రహ్మ తత్త్వం</span><span style="background-color: transparent; color: black; font-family: "arial"; font-size: 14.6667px; font-style: normal; font-variant: normal; text-decoration: none; vertical-align: baseline;">" అన్నారు.</span></div>
<b></b><i></i><u></u><sub></sub><sup></sup><strike></strike><br /></div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com7tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-90055370302710047642015-08-12T13:26:00.002-07:002015-08-12T13:26:48.795-07:00అన్నమయ్య: తెలుగుపదానికి జన్మదినం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
1997 లో విడుదలైన <b>అన్నమయ్య</b> చిత్రం లోని వేటూరి రాసిన చక్కనైన పాటల సాహిత్యానికి కీరవాణి అనువైన బాణీలు సమకూర్చారు. అంతకు ముందే వచ్చిన <b>సీతారామయ్య గారి మనవరాలు</b>, <b>చెంగల్వ పూదండ</b>, <b>మాతృదేవోభవ</b> వంటి చిత్రాలలో వీరిద్దరి జోడీ తెలుగుదనానికి సత్కారం చేసింది. ఈ చిత్రం కూడా ఆ కోవకు చెందిందే.<br />
<br />
<div>
పాట వ్రాసిన తరువాత బాణీ సమకూర్చితే ఆ కవి స్వేచ్ఛ పదాల ఒరవడిలో తెలుస్తుంది. అలాగే బాణీలో కూడా ఆ మార్దవం కనిపిస్తుంది. దీనికి చక్కని ఉదాహరణ "<b>తెలుగు పదానికి జన్మదినం</b>" అనే పాట. వేటూరి కవితాస్వేచ్ఛని తరచూ విమర్శించే నా సోదరుడు కూడా ఈ పాటను మెచ్చుకున్నాడు. అంతటి లయ ఉన్న పాట ఇది.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
అన్నమయ్య నిజంగా నందకం అవతారమా, లక్కమాంబకు నిజంగా ఆలస్యంగా పిల్లలు పుట్టారా వంటి ప్రశ్నలు యోగులకు, చరిత్రకారులకు పనికొచ్చే ప్రశ్నలు. మనబోటి సామన్యప్రేక్షకులకు తగిన ప్రశ్న "<i>ఈ సందర్భానికి, కథకు కవి న్యాయం చేశాడా?</i>" అని. అది పరిశీలిద్దాము.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: blue;">తెలుగు పదానికి జన్మదినం</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ఇది జానపదానికి జ్ఞాన పథం</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ఏడు స్వరాలే ఏడు కొండలై</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">వెలసిన కలియుగ విష్ణుపదం</span></div>
<div>
<span style="color: blue;"><br /></span></div>
<div>
<span style="color: blue;">అన్నమయ్య జననం ఇది అన్నమయ్య జననం ఇది అన్నమయ్య జననం</span></div>
<div>
<br /></div>
<div>
పల్లవిలోనే వేటూరి అన్నమయ్యని బాగా ఉన్నయించాడు (elevate). అన్నమయ్య కాలానికి ముందే నన్నయ, తిక్కన వంటివారు తెలుగు భాషలో గొప్ప సాహిత్యాన్ని వ్రాసారు. ఐతే అవి సంస్కృతపదభూయిష్టమైన మహాకావ్యాలు - సామాన్యులకు అందుబాటులో లేనివి. అన్నమయ్య అచ్చ తెలుగుమాటలకు పెద్ద పీట వేస్తూ, ఛందస్సు కంటే లయకు ప్రాధాన్యతను ఇస్తూ సామన్యజనులకు అర్థమయ్యేటువంటి పాటలు వ్రాసారు. ఒక సారి అన్నమయ్య పాటలలో పల్లవులని చూస్తే ఈ విషయం తేటబడుతుంది: "<b>చక్కని తల్లికి ఛాంగుభళా</b>", "<b>అదివో అల్లదివో</b>", "<b>అలరులు కురియగ</b>", "<b>చందమామ రావో జాబిల్లి రావో</b>", "<b>ఏమొకో చిగురుటధరమున ఏడనెడ కస్తూరి నిండెను</b>", "<b>నెయ్యములల్లో నేరేళ్ళో వొయ్యన ఊరెడి ఉవ్విళ్ళో</b>" మొదలైన పల్లవులలో తెలుగుదనం తాండవిస్తుంది. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
అంతటి సున్నితమైన పల్లవులలోనే ఎంతో గంభీరమైన భక్తి, వైరాగ్య భావాలు దాగున్నాయి. ఉదాహరణకు ఈ చిత్రంలో వినిపించిన "<b>అంతర్యామి అలసితి సొలసితి</b>" అనే పాటలో "<b>భారపు బగ్గాలు పాప పుణ్యములు</b>", "<b>మదిలో చింతలు మైలలు మణుగులు</b>", "<b>జనుల సంగముల జక్క రోగములు</b>" వంటి పంక్తులు సాధకులు తమ మనసుల్లో పచ్చబొట్టు పొడిపించుకోవలసినటువంటివి. అలతి పదాలలో లోతైన జ్ఞానాన్ని వినిపించారు కాబట్టే ఆయన "<b>జానపదానికి జ్ఞానపథాన్ని</b>" చూపించారు. ఏడు కొండల పైన వేంకటేశ్వరుడిలాగ ఏడు స్వరాలను అన్నమయ్య పొదరిల్లుగా చేసుకుని మన మనసుల్లో స్థిరబడ్డారు. ఇంతటి లోతైన భావాన్ని నాలుగే నాలుగు చిన్న పంక్తులలో వేటూరి వెల్లడించారు.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: blue;">అరిషడ్వర్గము తెగనరికే హరిఖడ్గమిది నందకము</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">బ్రహ్మలోకమున బ్రహ్మాభారతి నాదాశీశ్శులు పొందినదై</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">శివలోకమ్మున చిద్విలాసమున ఢమరుద్ధ్వనిలో గమకితమై</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">దివ్యసభలలో నవ్యలాస్యముల పూబంతుల చేబంతిగ ఎగసి</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">నీరదమండల నారద తుంబుర మహతీ గానపు మహిమలు తెలిసి</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">శితహిమకంధర యతిరాజ్ సభలో తపఃఫలమ్ముగ తళుకుమని</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">తల్లిదనముకై తల్లడిల్లు ఆ లక్కమాంబ గర్భాలయమ్ములో</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ప్రవేశించి ఆ నందకము నందనానందకారకము</span></div>
<div>
<span style="color: blue;"><br /></span></div>
<div>
<span style="color: blue;">అన్నమయ్య జననం ఇది అన్నమయ్య జననం ఇది అన్నమయ్య జననం</span></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
భగవద్గీత, 2వ అధ్యాయంలో కృష్ణపరమాత్ముడు అన్న ఈ మాటలు సాధకులకు మొదటి పాఠం.</div>
<div>
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<b>విషయా వినివర్తన్తే నిరాహారస్య దేహినః |</b></div>
<div style="text-align: center;">
<b>రసవర్జం రసోऽప్యస్య పరం దృష్ట్వా నివర్తతే ||</b></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div>
దీనికి కొంచం వదలుగా తెనుగిస్తే "<i>ఒక వస్తువుని విడిచిపెట్టాలని మనం దాన్ని దూరం చేస్తే, వస్తువు దూరమౌతుంది కానీ కోరిక మిగిలిపోతుంది. అదే ఆ వస్తువు కంటే ఉత్తమమైన వస్తువుని రుచి చూస్తే, అప్పుడు మునుపటి కోరిక కూడా పోతుంది</i>" అని. అరిషడ్వర్గాలకు (కోరిక, కోపం, వలపు, కక్కూర్తి, పొగరు, ఓర్వలేనితనం) మూలం అహం (దేహాత్మబుద్ధి). ఈ చౌకబారు ఆలోచనలను దాటాలంటే ఉన్నతమైన భక్తి, వైరాగ్య భావలను రుచిచూడాలి. అన్నమయ్య పాటలు ఆ భావాలను, వాటిలో ఆనందాన్ని చెప్పేవి. అన్నమయ్యని విష్ణువు ఆయుధమైన నందకానికి అవతారంగా భావిస్తారు. అందుకని కవి అన్నమయ్యని "<b>అరిషడ్వర్గాన్ని తెగనరికే హరి ఖడ్గమ్ము</b>" అన్నాడు. అరి, హరి ప్రాసతో పాటు తరువాత "షడ్", "ఖడ్" కు కూడా ప్రాస కలిపాడు. లయ చక్కగా కుదిరింది.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
విష్ణులోకంలో మొదలైన నందకం తరువాత నెమ్మదిగా మిగతా లోకాలను దర్శించుకుని అక్కడ నాదాన్ని ఆకళించుకుని లక్కమాంబ గర్భంలోకి ప్రవేశించింది. బ్రహ్మలోకంలో బ్రహ్మ, సరస్వతీ దేవి వీణా నాదం; శివలోకంలో శివుడి ఢమరుక నాదం; ఇంద్రాది సభలలో అప్సరసల గాననృత్యాల లయ; మబ్బులలో విహరించే నారదుడు, ఆయన వీణైన మహతీ, తుంబురుడు - వారి భక్తినాదం అన్నీ చూసి హిమాలయాల మీదుగా వచ్చిందట. ఇక్కడ నాకు రెండు విషయాలు అనిపించాయి. నిజమో కాదో వేటూరికే ఎరుక. 1. అప్పటిదాకా నాదప్రధానమైన విషయాలు మాట్లాడుతూ "<b>దివ్యసభలలో నవ్యలాస్యముల పూబంతుల చేబంతిగ ఎగసి</b>" అనడంలో "నందకం శృంగారరసాన్ని కూడా తెలుసుకుంది" అనే ధ్వని వినిపిస్తోంది. ఎంతైనా అన్నమయ్య శృంగార సంకీర్తనలకు పెట్టింది పేరు. 2. "శితహిమకంధర యతిరాజ్ సభలో తపఃఫలమ్ముగ తళుకుమని" అన్నారు. "శిత హిమ కంధర" అంటే తెల్లని హిమాలయాల దగ్గర అని; "యతిరాజ్ సభ" అంటే అక్కడ తపస్సు చేసుకుంటున్న మునుల చోటు అని నాకు అనిపించింది. వారి తపస్సుకు ఫలితంగా ఈ నందకం అవతారం ఎత్తింది అని కవి భావం అని అనిపిస్తోంది.<br />
<br />
గర్భాశయం, గర్భాలయం - ఛందోబద్ధంగా రెండూ ఒకేలాగ ధ్వనిస్తున్నాయి (UUIU). గర్భాశయం అనేది వాడుకలో ఉన్న శబ్దం. వేటూరి గర్భాలయం అనే పదం వాడి అన్నమయ్యకీ, ఆయన తల్లికీ కూడా తగిన పదసత్కారం చేసారు అనిపించింది. చివరిగా ఈ చరణంలో చెప్పుకోవలసిన పదలయ: "ప్రవేశించెను ఆ నందకము, నందన ఆనంద కారకము". నందకము అంటే విష్ణువు ఆయుధము. నందనుడు అంటే కొడుకు. ఆనందము అంటే సంతోషం. ఆనందకము అంటే ఆనందము కలిగించేది. ఇక్కడ "నం, ద", "ఆ, నం, ద" అనే అక్షరాల వరుసలు రెండు మూడు సాల్రు వచ్చాయి. దీన్నే వృత్త్యనుప్రాసం అంటారు. ఒక అక్షరంతో వృత్త్యనుప్రాసం సామాన్యమే. రెండు మూడు అక్షరాలతో చెయ్యడం విశేషం. అలాగే, "ఆ నందకము" అంటే - "ఆ విష్ణువు ఆయుధం" అని. "ఆనందకము" అంటే ఆనందం కలిగించేది అని - ఈ రెండు అర్థాలు ఉండటం వలన శ్లేష ఐంది. ఒక చిన్న వాక్యంలో ఒక శబ్దాలంకారాన్ని, ఒక అర్థాలంకారాన్ని ఉపయోగించి వేటూరి తెలుగు వ్యాకరణం తెలిసినవారికి, తెలియని వారిని కూడా మెప్పించారు. భళా! </div>
<div>
<br /></div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: blue;">పద్మావతియే పురుడు పోయగా</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">పద్మాసనుడే ఉసురు పోయగా</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">విష్ణుతేజమై నాదబీజమై </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ఆంధ్ర సాహితీ అమరకోశమై </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">అవతరించెను అన్నమయ్య </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">అసతో మా సద్గమయా</span></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
"ఉసురు" అంటే "ఊపిరి", "జీవము" అని అర్థం. బహుశా నందకం అచేతనమైనది కనుక అన్నమయ్యకు విష్ణువు జీవం పోసాడు అని కావి భావం అనిపిస్తోంది. "<b>అమర కోశం</b>" అంటే "<b>ఎప్పటికీ నిలిచే నిధి</b>" అని అర్థం. సంస్కృత భాషకు ఒక ప్రముఖమైన "నిఘంటువు" లేదా "థిసారస్ (thesaurus)" పేరు కూడా అమరకోశం. "<b>ఆంధ్ర సాహితీ అమరకోశమై</b>" అనడంలో "<i>తెలుగు సాహిత్యంలో ఎప్పటికీ నిలిచే నిధి</i>" అని, లేదా "<i>తెలుగులో అమర కోశం</i>" (తెలుగు పదాలకు ఆలవాలం/నిఘంటువు) అని రెండు ధ్వనులు వినిపిస్తున్నాయి. ఎలాగ చూసుకున్నా సబబైన మాట. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
"<b>అవతరించెను అన్నమయ</b>" కు యతి, అంత్యప్రాస కూడా కుదిరే విధంగా పవమాన మంత్రాలలో ఒకటైన "<b>అసతో మా సద్గమయా</b>" ను వాడటం ఈ పాటకు చాలా అందాన్ని తెచ్చింది. కొంచెం చాదస్తంగా చూసుకునేవారు " '<b>అసతో మా సద్గమయా</b>' అంటే '<i>అసత్యం నుండి నన్ను సత్యం వైపు</i>' నడిపించూ కదా. అన్నమయ్య పుట్టడానికి దానికీ సంబంధం ఏమిటి? " అని అడుగవచ్చును. దీన్ని రెండు విధాలుగా అన్వయించుకోవచ్చును అని నాకు అనిపించింది. 1. కవి అన్నమయ్యను స్వయంగా అడుగుతున్నాడు "<i>నన్ను నీ పాటల ద్వారా అసత్యం నుండి బ్రహ్మం (సత్) వైపు తీసుకువెళ్ళు</i>" అని. 2. "<b>అసతో మా సద్గమయ</b>" అనే మంత్రానికి ప్రతిస్పందనగా విష్ణువు అన్నమయ్యను పుట్టించాడు అని కూడా అర్థం చేసుకోవచ్చును. నిజానికి కవి లయకు, లోతుకు ప్రాధాన్యతని ఇచ్చి ఇక్కడ విషయాన్ని అస్పష్టంగా విడిచాడు అనిపించింది. ఇది కొందరికి నచ్చకపోవచ్చును. కానీ నాకు నచ్చింది.</div>
<div>
<br /></div>
</div>
<div>
<span style="color: blue;">పాపడుగా నట్టింట పాకుతూ భాగవతము చేబట్టెనయా</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">హరినామమ్మును ఆలకించక అరముద్దలనే ముట్టడయా</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">తెలుగుభారతికి వెలుగు హారతై</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ఎద లయలో పదకవితలు కలయ </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">తాళ్ళపాకలో ఎదిగె అన్నమయ్య </span></div>
<div>
<span style="color: blue;">తమసో మా జ్యోతిర్గమయా</span></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
"<b>అరముద్దలు</b>" అనే పదం నాకు బాగా నచ్చింది. సామాన్యంగా ముద్ద కలిపి, గోటితో మధ్యలోకి త్రుంచి పిల్లలకు పెడతారు. కచ్చితంగా తెలియదు కానీ అందుకే దాన్ని గోరుముద్ద అంటారు అనుకుంటున్నాను. ఇక్కడ కవి అరముద్దలు అని కూడా అందుకే అంటున్నారు అని అర్థమైంది. సరే, "హరి" కి "అర" కి యతి యేనా, లేక ప్రాసయతి కూడా ఉందా అని చూసాను. నిఘంటువులో "అర" అంటే "అర్ధము, సగము" అని (అరగంట లో అర); "అఱ" అంటే "లోపలి" అని (అఱచేయి) ఉంది. సంస్కృతం ర కి తెలుగు ర కి ప్రాస కుదురుతుంది కానీ, సంస్కృతం ర కి తెలుగు ఱ కి కాదు. కవి ఎక్కడికక్కడ, ప్రాస, యతి, ప్రాసయతి చూసుకుంటూ వ్రాసాడనడానికి ఇది ఆధారం.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
"<b>తెలుగు భారతికి వెలుగు హారతి</b>" చక్కనైన ప్రయోగం. భారతి అంటే "<i>మాట, శబ్దం, సరస్వతీ</i>" అని అర్థాలు ఉన్నాయి. తెలుగు పదాలకు హారతి పట్టినవాడు అన్నమయ్య. తెలుగు, వెలుగు; భారతి, హారతి - ఎంత చక్కగా ప్రాస కుదిరింది. తెలుగు పద కవితలను సృజింపజేస్తూ ఉంటే ఆయన ఎద లయలో అవి కలిసిపోయాయి. ఆ తరువాత తెలుగు వారి అందరి ఎద లయలో కూడా అవి కలిసిపోయాయి. అందుకే ఆయనని "ఆంధ్ర పద కవితా పితామహుడు" అన్నారు.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
పాటను ముగిస్తూ వేటూరి "<b>తాళ్ళపాకలో వెలసెనన్నమయ తమసోమా జ్యోతిర్గమయ</b>" అంటూ మళ్ళీ ఒక పవమాన మంత్రాన్ని కలిపారు. ఈ సారి "<b>తాళ్ళపాక</b>" కు యతి గా "<b>తమసో మా జ్యోతిర్గమయ</b>" అన్నారు. మామూలు మనిషికి కూడా సాహిత్యాన్ని అందించే రసికుణ్ణి, భక్తుణ్ణి చేసిన అన్నమయ్య నిజంగా మనని అంధకారం నుండి తేజస్సువైపుకు తీసుకెళ్ళారు.</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
ఈ పాటంతా ఎక్కడికక్కడ యతి, ప్రాస, ప్రాసయతులతో అందంగా వచ్చింది. దానికి కీరవాణి పూర్తిగా న్యాయం చేసాడు. తెలుగు చలన చిత్ర గీతాలలో ఇది కచ్చితంగా ఒక "classic".</div>
<div>
<br /></div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-52760840428319450392015-06-21T02:09:00.000-07:002015-07-12T01:17:09.971-07:00సియాటల్ లో మన్మథ నామ నూతన సంవత్సర యుగాది కవి సమ్మేళణం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
2014 ఉగాదికి సియాటల్ లో జరిగిన కవి సమ్మేళణానికి మంచి ప్రతిస్పందన లభించింది. ఆ స్ఫూర్తితో ఈ సారి కూడా జరుపుదామనుకున్నాము. ఈ సారి శ్రీరామ నవమి, ఉగాది కలిపి జరపాలని "<b>మన సంస్కృతి</b>" సంస్థ నిర్ణయించింది. శ్రీ సీతారాముల కల్యాణం ఉదయం నుండి మధ్యాహ్నం వరకు జరిగింది. కొంచం ఆలస్యం అవ్వడంతో కవి సమ్మేళణానికి సమయం లేకపోయింది. అయినప్పటికి ప్రశ్నలను, ప్రోత్సాహాన్ని అందించిన <b>భైరవభట్ల కామేశ్వరరావు</b> గారికి, <b>కొత్తపాళి </b>గారికి కృతజ్ఞులము. కవిసమ్మేళనానికి గానూ వ్రాసిన పద్యాలలో కొన్ని ఇక్కడ ప్రస్తావిస్తున్నాను.<br />
<br />
<span style="color: blue;">సీతా రామునికిట్లొనర్చెదవె యిస్సీ ద్రోహ మిల్లాలవై!</span><br />
<br />
ఇస్సీ అనే పదం మనకు ప్రస్తుతం వాడుకలో లేదు. ఇస్సీ అంటే "అయ్యో, అక్కట" అనే అర్థంలో వాడతారు(ట). దీన్ని చాలా అద్భుతంగా పూరించినవారు లంకా సూర్య రవీంద్ర.<br />
<br />
<span style="color: blue;">నా త్రాణంబును, నాదు బ్రాణములు, నా దార్ఢ్యంబు శ్రీ రాముడే!</span><br />
<span style="color: blue;">నా తండ్రిన్, నన జానకీతనయ నే దావాలకంపింపనే?</span><br />
<span style="color: blue;">నీతిన్ దప్పక నీకు జేసినటి వాగ్ద్విత్వంబు జెల్లింప, నా</span><br />
<span style="color: blue;">సీతారామునికిట్లొనర్చెదవె యిస్సీ ద్రోహ మిల్లాలవై!</span><br />
<br />
సామాన్యంగా మనం సమస్యను <b>"సీతా! రామునికి ఇలా ద్రోహం చేస్తావా?"</b> అని చదువుతాము. సీతాదేవి రామునికి ద్రోహం ఎప్పుడు చేసిందా అనుకుంటాము. ఐతే పూరకులు దాన్ని <b>"సీతారామునికి ఇలా ద్రోహం చేస్తావా?"</b> అని అర్థం వచ్చేలాగా వ్రాసారు. పై పద్యంలో భావం: దశరథుడు కైకేయతో <i>"నా మాటను నెపంగా పెట్టుకుని నా సర్వస్వమైన సీతారాముణ్ణి, సీతని అడవులకు పంపించి అతనికి ద్రోహం చేస్తావా?"</i> అని అంటున్నాడట.<br />
<br />
<span style="color: blue;">మారా మారాము మానుమా రామునితో</span><br />
<br />
ఇది సులభమైనదే. మన్మథుడు రామునితో మారాం చేస్తున్నాడట. దీనికి పూరణ:<br />
<br />
<span style="color: blue;">శారదమయ ఘనచంద్రిక</span><br />
<span style="color: blue;">తారావళి తోడ గూడి తాపము బెంచన్,</span><br />
<span style="color: blue;">భారమె, సీతా విరహము!</span><br />
<span style="color: blue;">మారా! మారాము మాను మా రామునితో!</span><br />
<br />
సీత అశోకవనంలో ఉన్నప్పుడు రాముడు విరహంతో బాధపడుతున్న విషయాన్ని ఆధారంగా చేసుకుని చెప్పారు బులుసు మల్లిక్. ఐతే వసంతంలో సీతారాములు వేఱ్వేఱు చోట్లలో ఉన్నారు అని ఆధారమేమిటి? కిష్కింధ కాండలో దీనికి <a href="http://www.valmikiramayan.net/utf8/kish/sarga30/kishkindha_30_frame.htm" target="_blank">ఆధారాలు</a> ఉన్నాయి.<br />
<div>
<br /></div>
<span style="color: blue;">దత్తపది: బీర, వంగ, కంద, కాకర - ఉగాది పచ్చడి</span><br />
<br />
ఇది పరిపరి విధాలుగా ఆలోచించాను. పెద్ద పెద్ద పద్యాలు వ్రాసి కిట్టించవచ్చునేమో కానీ, నాకు చిన్న పద్యం వ్రాస్తేనే శ్రోతలకు కాస్త ఆసక్తి ఉంటుంది అనిపించి చివరకు నన్ను ఆదరించిన కందాన్ని ఆశ్రయించాను.<br />
<br />
<span style="color: blue;">మనసు </span><span style="color: red;">కంద</span><span style="color: blue;">నీక మనియేమి ఫలితంబు</span><br />
<span style="color: red;">బీర</span><span style="color: blue;">ముండ కుండ పేల</span><span style="color: red;">వంగ</span><br />
<span style="color: blue;">మలగమంది చూడు మనుగాది పచ్చడి</span><br />
<span style="color: blue;">రాతి రీతి </span><span style="color: red;">కాక ర</span><span style="color: blue;">సమయంగ</span><br />
<br />
ఎప్పుడూ సుఖాన్ని (తీపిని) మాత్రమే కోఱుకుంటూ వెళ్ళకుండా కాస్త నాలుగు రుచులూ చూడమని ఉగాది పచ్చడి సందేశం అని భావం. ఉదాహరణకు చిన్నతనంలో చెయ్యాలనుకుని చెయ్యలేని పని ఇప్పుడూ చెయ్యడం పులుపు. వ్యాయామం చెయ్యడం చేదు. ఇలాగ ఆరు రుచులూ కలిస్తేనే జీవితం రసమయం అవుతుంది. లేకపోతే రాయి లాగ బ్రతుకుతున్నట్టే.<br />
<br />
<br />
<span style="color: blue;">దత్తపది: మలైక, సన్నీ, కరీన, ప్రియాంక - మన్మథవత్సరానికి స్వాగతం</span><br />
<br />
ఇది కొంచం కష్టమైనదే. అన్నీ అందమైన అమ్మాయిల పేర్లతో మన్మథ నామ సంవత్సరానికి స్వాగతం పలకాలి. కానీ ఎక్కడా అసభ్యత కనిపించకూడదు. ఇది పూరించడంలో బులుసు మల్లిక్ గారు మంచి నైపుణ్యాన్ని ప్రదర్శించారు.<br />
<br />
<span style="color: blue;">వచ్చెను మన్మథుండు నవవత్సరమై - వి</span><span style="color: red;">మలైక</span><span style="color: blue;">దృశ్యమై</span><br />
<span style="color: blue;">విచ్చెను పద్మినుల్ గుబురు వెన్నెల వోలిన</span><span style="color: red;"> సన్ని</span><span style="color: blue;">వేశమై</span><br />
<span style="color: blue;">నచ్చిన శాం</span><span style="color: red;">కరీ న</span><span style="color: blue;">గవు నాచిన మోహన పుష్పధన్వి తా</span><br />
<span style="color: blue;">తెచ్చెను రాగ</span><span style="color: red;">దీపిక</span><span style="color: blue;">ల తేనియలొల్కెడి విష్ణుసూనుడున్</span><br />
<br />
ఇందులో భావం: "<b>మన్మథుడు ఒక సంవత్సరంగా వచ్చాడు. దానితో ఎంతో అందమైన దృశ్యం ఏర్పడింది. తామరపువ్వులు గుబురుగా ఏర్పడి వెన్నెల విరిసినట్టు ఉన్నాయి. ఆ పరమేశ్వరి తేనెలొలికే నవ్వును దోచుకుని మన్మథుడు సౌందర్యదీపికలను తీసుకుని వచ్చాడు</b>." అని. అమ్మవారి నవ్వు మన్మథుడు దోచుకోవడం ఏమిటి అంటే సౌందర్యలహరిలో దీనికి సంకేతంగా <a href="https://archive.org/stream/SaundaryaLahari/SaundaryaLahariBhashyaSktEng#page/n249/mode/2up" target="_blank">ఒక శ్లోకం </a>(86 వ ది) ఉంది.<br />
<br />
<span style="color: blue;">దత్తపది: రంభ, మేనక, ఘృతాచి, మనోరమ - సీతారామ కల్యాణం</span><br />
<br />
అప్సరసల పేర్లతో సీతారామ కల్యాణం వర్ణించమన్నారు. వీళ్ళందరూ వచ్చి సీతమ్మ అందాన్ని చూచి చిన్నబోయారనో, దంపతులను చూచి సంతోషించారనో పూరించవచ్చును. అప్పుడు పృచ్ఛకుని శ్రమను అవమానించినట్టు అవుతుంది. అందుకని మంచి స్ఫూర్తితో పూరించడం జరిగింది. ఘృతాచి ఒక అప్సరస. అదే పదానికి "<a href="http://spokensanskrit.de/index.php?script=HK&beginning=0+&tinput=+ghrtaci&trans=Translate&direction=AU" target="_blank">ఆజ్యాన్ని (నెయ్యిని) హోమాగ్నిలో పోసే గరిటె</a>" అని కూడా అర్థం ఉంది. అది ఆధారంగా దొరికింది. అందుకని ఇలాగ పూరించాను.<br />
<br />
<span style="color: blue;">అనలం రేగె </span><span style="color: red;">ఘృతాచి</span><span style="color: blue;"> నుండి పడగా ఆజ్యంబు, ఆ రీతినే</span><br />
<span style="color: blue;">ఇనవంశీయుని సొంపు</span><span style="color: red;"> మేనఁ క</span><span style="color: blue;">ళలున్, హెచ్చయ్యె సీతమ్మఁవా </span><br />
<span style="color: blue;">కొనచూపుల్ పడగా </span><span style="color: red;">మనోరమ</span><span style="color: blue;">ముగా, కోలాహలంబంతటా</span><br />
<span style="color: blue;">కనువారందరి సంబ</span><span style="color: red;">రం భ</span><span style="color: blue;">ళి భళీ గానాలుఁ, కేరింతలై</span><br />
<br />
(శ్రీ సీతారాముల కల్యాణంలో జరుగుతున్న హోమంలో) ఘృతాచి నుండి పడిన నెయ్యి తగిలి అగ్ని రేగింది. అలాగనే సీతమ్మ కొనచూపులు పడి శ్రీరాముడి ఒంటి వెలుగు కూడా హెచ్చైందిట. ఇది చూసినవారందరి కబుర్లు, కేరింతలూ చేరి అంతటా కోలాహలంగా ఉందిట.<br />
<br />
<b>భైరవభట్ల కామేశ్వర రావు, బులుసు మల్లిక్, లంకా సూర్య రవీంద్ర గార్లకు కృతజ్ఞలు.</b></div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-62021823717112639342014-08-02T02:10:00.000-07:002014-08-02T02:10:05.066-07:00చిల్లుగొడుగు మేలు యిట్టి కొడుకు కన్న<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
పండితులు, పీఠాధిపతులు, మహర్షులు కూడా తల్లిని గౌరవిస్తారు. ఏమిటి చూసుకుని మనబోటిగాళ్ళం తల్లిదండ్రులను అగౌరవపరుస్తామో అనిపిస్తుంది. వాళ్ళు పట్టించుకోకపోయినా, మనం వాళ్ళని ఎన్ని సార్లు క్షమాపణం అడిగినా, మనసులో పశ్చాత్తాపం పోదు. అలాగని మళ్ళీ తప్పు చెయ్యకుండా కూడా ఉండము. అదే ఆలోచిస్తూ ఇవి వ్రాసాను.<br />
<br />
నరక బాధకోర్చి మరణాన్ని దాటొచ్చి<br />
పేగు తెంచి నాకు ప్రేమ పంచి<br />
పెంచినాక నిన్ను వంచించినానొకొ<br />
పంచనుండి కనక మంచి చెడుల<br />
<br />
పాలుఁ గుడిపినావు పంటిగాటులకోర్చి<br />
తగని వాడఁ నీదు త్యాగములకు<br />
మెత్త గుండె ఒత్తు నెత్తురంతయి త్రాగి<br />
తక్కువంచు తలచు రక్కసుడను<br />
<br />
నెలల బాలుడపుడు మలమూత్రములఁ నీదు<br />
వొంటి మీద విడిన చంటి పాప<br />
పాలతోటి నీదు పాదములఁ గడుగక<br />
పలుచనైన మాట పలికె నేడు<br />
<br />
నడుమునొంచి నాకు నడక నేర్పిన నీవు<br />
నడుము వొంగి కాస్త నలత చెంద<br />
గడువు లేదటంచు కాళ్ళు పట్టనె, చిల్లు<br />
గొడుగు మేలు యిట్టి కొడుకు కన్న<br />
<br /></div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-40603227743764238352014-07-23T01:05:00.001-07:002014-07-23T01:05:36.132-07:00సరస్వతీ స్తుతి<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
ఈ రోజు ఏకాదశి అని కాసేపు కూర్చుని దైవచింతన చేద్దామని, శారదా దేవి గురించి కొన్ని పద్యాలు వ్రాసాను.పద్యరచన చేసి చాలా రోజులైంది. తప్పులుంటే చదువర్లు సరిచేయగలరు అని మనవి.<br />
<br />
నిముషంబైనను చిక్కదే దినమునన్ నీ దివ్యరూపంబు, హే<br />
విమలా! చిత్తమునందుఁ దల్చి రుచిగా గానంబుఁ గావించగన్<br />
విమలాలై విలసిల్లు నీ గుణములన్, వేదాంత సందీపనీ!<br />
క్షమియింపమ్మ, కృపాసముద్రహృదయా! కారుణ్య భావమ్మునన్<br />
<br />
భ్రమలో చిక్కితి నీదు భిక్షయిన నా ప్రావిణ్యతన్ క్రొవ్వునన్<br />
శ్రమతో పొందితినంచు తల్తునొకొ నా శౌర్యంబదే పాటిదో<br />
గమనించన్ చననీదవిద్య, జననీ! జ్ఞానాగ్నితేజోమయీ!<br />
తమముంద్రుంచవె మాయ వైదొలగి నీ ధామంబుఁ నేఁ జేరగన్<br />
<br />
విలువేమున్నది వేల సంపదకు నే వేదాంతముందెల్వకన్<br />
తెలివేమున్నది వేదశాస్త్రములలో దీనుల్ని చేపట్టకన్<br />
బలమేమున్నది రాజస్నేహములలో వైరాగ్యమేతెంచకన్<br />
మలగన్ కోర్కెలు నీ యనుజ్ఞనిడుమా మాయాత్మికా, యీశ్వరీ!<br />
<div>
<br /></div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-17672439106285013972014-07-05T01:01:00.000-07:002014-07-22T23:35:02.860-07:00మారిపీలికాట్టే మారిప్పోకు<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
ఈ మధ్యన ఆఫీసులో పని ఎక్కువై పాటలు వినే తీరిక లేకపోయింది. ఎప్పుడైనా కాస్త తీరికగా కూర్చుని పని చేస్తుంటే చెవులకు గరికిపాటి వారి భారతం వినిపిస్తున్నాను. అప్పుడప్పుడు మరీ వెలితిగా అనిపిస్తే అప్పుడు కాస్త ఇళయరాజా రసం పట్టిస్తున్నాను. అలాగ పట్టించి రసాలలో ఒకటి మలయాళం చిత్రం <b>పుదియ తీరంగళ్</b> (కొత్త తీరాలు) లోని <b>మారిపీలికాట్టే మారిప్పోకు </b>అనే పాట. వినగానే నాకు చాలా నచ్చింది. ఇంత సున్నితమైన, శ్రావ్యమైన పాట విని చాలా రోజులైంది.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/wAmgyRzb6kg?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div>
<div>
<br /></div>
మలయాళంలో ఈ పాట భావం కానీ సందర్భం కానీ నాకు తెలియవు. రచయిత <b>కైతప్రం దామోదరన్ నంబూద్రి</b>, స్వరకర్త <b>ఇళయరాజా</b> అని మాత్రం తెలుసును. చిత్రంలో అన్ని పాటలూ బాగున్నా, ఈ పాట నన్ను బాగా ఆకట్టుకుంది. దీనిని తెనుగీకరించాలి అని సంకల్పించి ఒక గంటలో ఏది వ్రాయగలిగితే అది వ్రాసాను. అక్కడక్కడ తెలుగుకు అనుగుణంగా స్వరాలను మార్చాను.<br />
<br />
భావం విషయానికి వస్తే. ఆఫీసు వ్యవహారాలతో హడావుడిలో ఉన్న కొన్ని రోజులు నిద్ర చెడింది. అదే సందర్భంగా తీసుకుని, కొంచం గాఢపరచి వ్రాసాను. అంటే నిరాశకు లోనైనా ఒక భగ్నప్రేమికుడు ఎలాగ ఆలోచిస్తాడో అలాగా వ్రాసాను.<br />
<br />
<span style="color: blue;">వాలిపోయే పొద్దా ఆగిపోవా</span><br />
<span style="color: blue;">ఆగిపోయి నాతో ఆడుకోవా</span><br />
<span style="color: blue;">ఒంటరైన గుండెతో జావళీలు పాడవా</span><br />
<span style="color: blue;">కంటిపాప నిండుగా రంగుతోట చూపవా</span><br />
<span style="color: blue;">చీకట్లు కమ్మనీక!</span><br />
<br />
పల్లవిలోని తోలిపలుకులను వేటూరి వ్రాసిన <b>"రాలిపోయే పువ్వా నీకు రాగాలెందుకే" </b>అనే జాతీయ పురస్కారం లభించిన పాట లోంచి యథాతథంగా తస్కరించాను. ఇది ఆయన పట్ల గౌరవంతో, ప్రేమతో చేసిన ప్రయోగంగా చదువర్లు గ్రహించి మన్నించాలి.<br />
<br />
నాకు రోజు ఎంత భారంగా సాయంత్రం సంధ్యా సమయంలోని ఆకాశాన్ని చూస్తె ఉత్తేజం కలుగుతుంది. ఆకాశాన్ని "రంగుతోట" చేసేది సంధ్య (మలిపొద్దు). ప్రపంచంలో ఎక్కడికి వెళ్ళినా మన వెంట వచ్చే వాటిల్లో ఆ సౌందర్యం ఒకటి.<br />
<br />
<span style="color: blue;">పొద్దు వాలితే ఎందుకో ఎదకోత రేగునే</span><br />
<span style="color: blue;">నిద్దురన్నదే చేరక కను ఎఱ్ఱబారునే</span><br />
<span style="color: blue;">గుండె లోతులో వెలుతులే తెగ మండె కంటిలో వెలుతురై</span><br />
<span style="color: blue;">చీకట్లాగిపోయే ఱెప్పల ముంగిట్లో</span><br />
<span style="color: blue;">జోకొట్టే వాఱేరి చిక్కుల పాన్పుల్లో</span><br />
<span style="color: blue;">వెన్నెలంటే వెగటొచ్చింది, తారలన్ని భారమయ్యె - ఏమైందో ఎందుకనో...</span><br />
<br />
సాధారణంగా చీకటిని చెడ్డదిగా, వెలుతురిని మంచిదిగా వర్ణిస్తారు. కళ్ళు మూసుకున్నప్పుడు మనసు ఖాళీగా ఉంటె, అప్పుడు నిద్ర సులువుగా పడుతుంది. అదే మనసులో వెలితి ఉంటె, అది కళ్ళు మూసుకున్నా కళ్ళల్లో కదలాడుతూ ఉంటుంది. మధ్యాహ్నం సూర్యుడి కింది కళ్ళు మూసుకుని పడుకున్నా నిద్ర పట్టదు. అలాగే మనసులో అంతటి వెలితి మండుతూ ఉంటె కూడా నిద్ర పట్టదు. కమ్మిన చీకట్లన్నీ కంటి బయటే ఆగిపోతాయి. అలాంటి రోజుల్లో కిటికీ లోంచి వెన్నెల వచ్చినా కంటికి ఇంపుగా ఉండదు. చుక్కలన్నీ చిక్కుల్లాగా అనిపిస్తాయి. అందుకని ఇక్కడ నిద్రనిచ్చే చీకటిని మంచిదిగా, నిద్రపోనివ్వని వెలుతురిని చేద్దడిగా వర్ణించడం జరిగింది.<br />
<br />
<span style="color: blue;">తెల్లవారితే కలవరం పొలికేక ధాటికే</span><br />
<span style="color: blue;">చల్లబోయిన మది నరం ముసుగైన తీయదే</span><br />
<span style="color: blue;">రోజు మారితే రోజనం, మది తీరు మారితే నవదినం</span><br />
<span style="color: blue;">చింతల చీకటి మాపేసే సూరీడున్నాడో</span><br />
<span style="color: blue;">దొంతర ఆశల మబ్బుల్లో దాక్కుని ఉన్నాడో</span><br />
<span style="color: blue;">చెయ్యందించి చేదనిపించే జీవితమిచ్చే తీపిని పంచే వెలుగొచ్చేదింకెన్నడో...</span><br />
<div>
<br /></div>
<div>
ఉదయం మంచం మీద నుండి దిగేటప్పుడు మనసు ఉత్సాహంగా లేకపోతె మనం జీవితంలో ఏదో పొరబాటు చేస్తున్నాము అని సూచన. ఆశ, స్ఫూర్తి, ధైర్యం, తెగువ లేని మనిషి తోలి అడుగు తనకే కాక, భూమికి కూడా భారం అవుతుంది. కలతలో ఉన్న మనిషికి పొద్దున్న లేవగానే అదే గుర్తొస్తుంది. గుర్తు రాగానే మనసులో ఒక పెద్ద గొయ్య త్రవ్వినట్టు అనిపించి, లోటు తెలుస్తుంది. ఇంకాఁ మనసు నిద్ర లేవడానికి ఇష్టపడదు.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
తేదీ మారితే కొత్త తేదీ వస్తుంది. అంత మాత్రాన దాన్ని "కొత్త రోజు" అనడానికి లేదు. కొత్త అంటే "వాడనిది, వాడిపోనిది" అని కదా అర్థం. ఎప్పుడైతే మనసు నడత మారి సరికొత్త పుంతలు తోక్కుతుందో అప్పుడు "నవ దినం", ఒక కొత్త పర్వం మొదలైంది అని అంటాము. కవితా స్వేచ్ఛను అనుసరించి, ఈ భావాన్నే "రోజు మారితే రాజనం" అని కుదించాను. వేటూరి అభిమానులు కోపగించుకోరు కానీ అన్యులకు ఇది న్యూనంగా అనిపించవచ్చును.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
ఏదో ఒక సమయంలో మనిషికి తానున్న వెలితిలోంచి బయట పడే ఆలోచన వస్తుంది. ఆ ఆలోచనను నిచ్చెన చేసుకుని మనసులోని గోయ్యలోంచి బయటకు పాకుతాడు. అలాంటి ఆలోచన ఆశలోంచే కలుగుతుంది కానీ నిరాశలోంచి కాదు. అది కలిగాక అప్పటి వరకూ చేదుగా అనిపించిన జీవితం ఉన్నట్టుండి తీయగా అనిపిస్తుంది. ఆ కొత్త రోజు కోసం ప్రతి ఒక్కరూ వేచి ఉండాలి. ఆ ఆలోచనే నిజమైన వేడ్మి, కాంతి కలిగిన సూర్యుడు.<br />
<br /></div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-57631445343246623012014-01-29T01:25:00.000-08:002014-01-29T01:25:07.389-08:00వేటూరి పుట్టినరోజు<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
ఈ రోజు వేటూరి పుట్టినరోజు. దాదాపు మూడేళ్ళ క్రితం ఆయన్ని తలుచుకుంటూ ఒక పాట వ్రాసాను. అందులో నాకు సంతృప్తిని ఇచ్చిన పంక్తి ఒకటుంది: <span style="color: blue;"><i>మనసుపొరల బొంత కింద నీ పాట, దాగి ఆడుతోంది దోబూచులాట</i></span>. ఇది వేటూరి గురించి నా అభిప్రాయాన్ని సూక్ష్మంగా చెప్తుంది. మనసు ఒక డబ్బా కాదు: ఒక డొల్ల, లోపల సరుకు ఉండటానికి. దానికి పొరలు ఉంటాయి. సరదాలు, కోఱికలు, పద్ధతులు, ఇష్టాలు, అనుబంధాలు, ఇలా. వేటూరి పాట ఈ పొరలన్నిటినీ దాటి ఆత్మీయమైంది - అంటే నా వ్యక్తిత్వంలో ఒక భాగమైపోయింది. వేటూరి పాట ప్రతి రోజూ పనిఁగట్టుకుని వినకపోవచ్చును. కానీ, ఏదో పని చేస్తున్నప్పుడు ఒక మారు స్ఫురిస్తుంది. అది ఎప్పుడు స్ఫురిస్తుందో తెలియదు, కానీ స్ఫురించినప్పుడు పులకరం కలుగుతుంది. ఒక్కో రోజు ఒక్కో రూపంలో వస్తుంది, ఒక్కో రసం ఒలికిస్తుంది. అదొక దోబూచులాట.<br />
<br />
జీవితంలో ఒక్క సారి కూడా కలవని మనిషి, ఎటువంటి ఋణం లేని మనిషి, అన్నో ఇన్నో లోపాలు ఉన్న మనిషి, ఒక రకంగా చెప్పాలంటే "ఎవరో". అలాంటిది తెలుగుని ప్రేమించే ప్రతివాడికీ ఆయన అంటే కొద్దో గొప్పో గౌరవం ఉంది. ఎందుకు? ఆయన పాటల్లో ఏదో ఒకటి మహబాగా నచ్చేసి "ఈ పాట ఈయన తప్పితే ఎవరూ ఇంత బాగా వ్రాసి ఉండరేమో!" అని అనిపించి ఉంటుంది. ఒక ఎనిమిదేళ్ళ అతితెలివి కుఱ్ఱాడు homework చేస్తూ లెక్కకు సమాధానం చూసి గుణించాలో, భాగించాలో అంచనా వేసి సమాధానం వ్రాస్తాడు. అలాగే ఒక్కో సారి వేటూరి భావం అనేసుకుని పదాలను ఇరికించడం, పదాలను అనేసుకుని భావాన్ని కిట్టించడం చేసారు. ఒక్కో రోజు అసలు తెలివి ఖర్చు ఎందుకు అనుకుని వేఱే section లో వాడి దగ్గర home-work copy కొట్టి వ్రాసేస్తాడు. అలాగే వేటూరి కొన్ని అన్యభాషాగీతాలను యథాతథంగా అనువ"దించారు". పన్నెండేళ్ళొచ్చాక Social Studies పరీక్ష అంటే ఏదో ఒక లాగ రెండు pages జవాబు వ్రాయాలి అని అర్థం పర్థం లేని వాక్యాలను వ్రాసేస్తూ ఉంటాడు. కొన్ని వేటూరి పాటలలో భావం కాదు అసలు అర్థమే లేదేమో అనిపిస్తుంది. పదిహేను ఏళ్ళు వచ్చినా తన కంటే ఐదేళ్ళు చిన్నవాడైన తమ్ముడూ, వాడి స్నేహితులతో cricket ఆడుతూ ఉంటాడు. వేటూరికి కవిత్వపరిపక్వత ఉన్నా చిలిపి పాటలూ, సరదా పాటలూ వ్రాసారు. ఇరవై ఏళ్ళొచ్చాక ఏవో రెండు వాక్యాల చివరన ప్రాస కలిపేసి "నేను కవిని" అంటూ ఉంటాడు. వేటూరి కేవలం ప్రాస కోసం వ్రాసిన పంక్తులు ఎన్నో ఉన్నాయి. పాతికేళ్ళకు పక్కన పెళ్ళం ఉండగా ఎదుట పడిన అమ్మాయిని చూసి ఒక్క సారైనా "అబ్బా" అనుకుంటాడు. వేటూరి భావాన్ని పక్కన పడేసి సుస్పష్టంగా వ్రాసిన బూతుపాటలూ ఉన్నాయి.<br />
<br />
ఈ దశలన్నీ దాదాపు అందరూ తమ తమ జీవితాలలో చూసినవే. మనకు అత్యంత సన్నిహితుడు ఇవన్నీ చేసి ఉండవచ్చును. అయినా మనకు అవసరమైనప్పుడు లోతైన అనుభవంతో ఒక సలహా ఇచ్చినా, బాధలో ఉన్నప్పుడు ఓదార్చే ఒక మాట మాట్లాడినా, మన మనసులో ఉన్నప్పటికీ మాటల్లో చెప్పలేని భావాన్ని పసిగట్టి తన మాటల్లో అందంగా చెప్పినా, మనం ఆరాధించే విషయాన్ని తనూ అంతే ఇష్టంతో ఆరాధించినా, ఆ వ్యక్తి మనకు సన్నిహితుడే. అదే విధంగా వేటూరి తెలుగువారికి సన్నిహితులయ్యారు.<i><b> ఆయన వ్రాసిన ప్రతి పాటా ఆణిముత్యం కాకపోవచ్చును. కానీ కొన్ని పాటలు వెల కట్టలేని అమరమైన నేస్తాలు</b></i>. ఆ పాటలు తెలుగు సంస్కృతి ఉన్నంత వరకూ ప్రచారంలో ఉండాలని, ఆయన మళ్ళీ తెలుగువాడిగా పుట్టి గొప్ప సాహిత్యాన్ని అందించాలనీ కోఱుకుంటున్నాను.</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com7tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-70004586985397629562013-05-04T04:08:00.000-07:002013-05-05T01:11:22.146-07:00రాధమ్మ రాకుందే ఏమైనదో!<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
2009 లో మలయాళంలో పళసి రాజా అనే చిత్రం విడుదలైంది. ఈ చిత్రం కేరళను పరిపాలించిన ఒక రాజు జీవిత చరిత్రను ఆధారం చేసుకుని తీయబడింది. ఈ చిత్రానికి ఇళయరాజా సంగీతాన్ని అందించగా ఒ.ఎన్.వి.కురుప్ అనే రచయితా సాహిత్యాన్ని అందించారు. ఈ చిత్ర నేపథ్య సంగీతానికి గాను ఇళయరాజాకి జాతీయ పురస్కారం లభించింది.<br />
<br />
ఈ చిత్రం లో నాకు బాగా నచ్చిన పాట "<a href="http://www.youtube.com/watch?v=xsrfxZNhPRA" target="_blank">కుణ్ణత్తే కుణ్ణక్కుం</a>" అనే పాట. ఈ పాటను ఆలపించినది తేనేగొంతు చిత్ర. పాట అంతా లాలిత్యంతో నింపేశారు ఇళయరాజా, చిత్ర. దర్శకుడు చూడటానికి కూడా ఎంతో అందంగా చిత్రీకరించారు. నాకు ఈ పాటకు సందర్భం, భావం తెలియవు కానీ -- ఇది శృంగారం కలిసిన పాట అని అనిపిస్తోంది. ఏది ఏమైనా ఇంత మంచి బాణీకి తెలుగులో కూడా పదాలను అద్దితే బాగుంటుంది అనిపించింది.<br />
<br />
కొంతసేపు భక్తి పాటగా మారుద్దామా అనుకున్నాను కానీ మరీ ఎబ్బెట్టుగా అనిపించింది. భక్తీ, రక్తీ కలిసింది ఏమిటా అని కాస్త ఆలోచించగా రాధాకృష్ణులు గుర్తొచ్చారు. సరే వారి మీదనే పాట వ్రాద్దామని నిర్ణయించుకున్నాను. ఎప్పుడూ కృష్ణుడి కోసం రాధ పరితపించిపోతున్నట్టు వ్రాస్తారు కాబట్టి ఈ సారి తారుమారు చేసి కృష్ణుడు రాధ కోసం తపిస్తున్నట్టు వ్రాసాను. ఎంత పరబ్రహ్మ అయినా మాయని విడిచి ఉండలేదు కదా? ఆ తత్త్వాన్నే ఈ పాటలో కూడా నింపుదామని ప్రయత్నించాను. ఎంత వరకు సఫలీకృతుడిని అయ్యానో చదువర్లు చెప్పాలి.<br />
<br />
ఎప్పటి లాగా మొదట చరణాలు వ్రాసి తరువాత పల్లవి వ్రాసాను. అందుకని చరణాలు బాగా వచ్చాయి కానీ తెల్లారుకట్ట 3 గంటల నుండి 4 గంటల వరకు వ్రాసిన పల్లవి అంతగా రుచించలేదు.<br />
<br />
<span style="color: blue;">రేయమ్మ నింగంతా ముగ్గేసినా</span><br />
<span style="color: blue;">రాధమ్మ రాకుందే ఏమైనదో!</span><br />
<span style="color: blue;">మువ్వల సవ్వడి కానరాదేఁ?</span><br />
<span style="color: blue;">నవ్వుల పువ్వులూ పూయలేదేఁ?</span><br />
<span style="color: blue;">కలతో, ఇది అలకో, నలతో, విధి నడతో</span><br />
<span style="color: blue;">మగువా, ఇది తగవా, నువు బిగువు నగము దిగవా?</span><br />
<br />
అభౌతికమన వస్తువులకు "అమ్మ" ని చేర్చడం వేటూరి దగ్గర నుండి నేర్చుకున్నాను. ఉదాహరణకు ఆయన "<b>నిదురమ్మ పలకరింతా నివురాయె వలచినంత</b>" అని వ్రాసింది విని నేను ముగ్ధుణ్ణి అయ్యాను . ప్రేమలో పడగానే నిద్ర పట్టడం మానేసింది అని తరతరాలుగా కవులు చెప్తూనే ఉన్నారు. కానీ వేటూరి అదే విషయాన్ని ఎంత వినూత్నంగా చెప్పారో చూడండి. అప్పటినుండి నాకు అది భలేగా నచ్చేసింది. ఇప్పుడు నా నోట వచ్చింది.<br />
<br />
రేయి నింగి వాకిట్లో చుక్కలతో ముగ్గేసింది అంటే చీకటి పడింది అని అర్థం. చుక్కలతో ముగ్గు అని చెప్పేంత చోటు లేక చుక్కలను ప్రత్యేకించి చెప్పలేదు. ఆఖరి రెండు పంక్తులలో ఇంకొంచెం పొంతన ఉంటె ఇంకా బాగుండేది అనిపించింది. ఒక పావు గంట ఆలోచిస్తే ఏమైనా తట్టేది ఏమో కానీ -- ఇప్పటికే నాలుగైంది. అందుకని ఇక్కడితో ముగించాను.<br />
<br />
<span style="color: blue;">కొయ్యకు ఊపిరినూదగా నాదు వూపిరి లేదుగా</span><br />
<span style="color: blue;"> నీ సుగంధము లేని గాలిని పీల్చలేను ప్రియా</span><br />
<span style="color: blue;">రేగే వేణువు మూగదై గోకులంలో వ్యాకులం</span><br />
<span style="color: blue;"> నిండెనే మది ఎండెనే తొలివానవై రావా</span><br />
<span style="color: blue;">సాయంత్రం వాడెనే, నా శాంతం ఓడెనే</span><br />
<span style="color: blue;">ఏకాంతం వాడలో, నిట్టూర్పు వేడిలో</span><br />
<span style="color: blue;">కలనో, నే కలనో లేనో తెలియకుంది, తెలుసా?</span><br />
<br />
రాధ పరిమళం నిండని గాలిని పీల్చలేని కృష్ణుడు మురళిలో మాత్రం గాలిని ఎలాగ ఊదుతాడు చెప్పండి? ఆ మురళీరవం వినని గోకులంలో మనశ్శాంతి ఎలాగ ఉంటుంది? సాయంత్రమయ్యే కొద్దీ కృష్ణుడి ఓర్పు, ఆశ సన్నగిల్లుతున్నాయి. ఆ విరహంలో <b>"ఇది కలా నిజమా? అసలు నేను అంటూ ఉన్నానా లేనా?"</b> అనే ప్రశ్న కృష్ణుడిలో వచ్చింది.<br />
<br />
<span style="color: blue;">వేచున్నా నే హంసనై వేఱు చెయ్యగ పాలని </span><br />
<span style="color: blue;"> జాడ కానదె! కంటనున్నవి నీటిబిందువులే</span><br />
<span style="color: blue;">మూగే గోపికలెందరో మేను మేలిమికేమిలే!</span><br />
<span style="color: blue;"> తేనె చూపులు కోఱి నా మది వేగుతున్నదిలా </span><br />
<span style="color: blue;">రాధందం రాధదే, ఈ గోవిందుడు రాధకే</span><br />
<span style="color: blue;">వేదాంతం పాడినా, ఈ అనుబంధం వీడునా?</span><br />
<span style="color: blue;">లలనా! మనగలనా? నీవు గాక నేను వేఱు గలనా?</span><br />
<br />
హంస పాలు-నీళ్ళు కలిసి ఉంటె వాటిలో పాలను మాత్రమె తాగి నీళ్ళను విడిచిపెడుతుంది అంటారు. అలాగ కృష్ణుడు సామాన్యమైన గోపికల మధ్యలో రాధ కోసం వేచి ఉన్నాడు. కానీ కళ్ళకు నీళ్ళు (గోపికలు) కనిపిస్తున్నాయి కానీ పాలు (రాధ) కనిపించట్లేదు. ఇక్కడ శ్లేష ఏమిటంటే ఆయన కళ్ళల్లో నీళ్ళు తిరుగుతున్నాయి అని. ఈ ప్రయోగం నాకు బాగా సంతృప్తిని ఇచ్చింది.<br />
<br />
గోపికలందరూ అందంగా ఉండచ్చును కానీ వాళ్ళలో కృష్ణుడిపై రాధకు ఉన్నంత అవ్యాజమైన ప్రేమ లేదు. ఆమె చూపులోనే అనురాగపు తేనె తీయదనం ఉంది. అందుకే రాధ అందం రాధకు మాత్రమె ఉంది. గోవిందుడు ఆమెకే అంకితం. కృష్ణుడు స్వయానా భగవద్గీత (వైరాగ్యం) చెప్పినా, ఆయనకు రాధతో అనుబంధం తీరదు. అదే ఆయన "<b>నువ్వు లేక నేను మనగలనా? అసలు నేనంటూ వేఱే ఉన్నానా?</b>" అంటూ ఆమెను వేడుకుంటున్నాడు.<br />
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/eD-1nk0vQKw?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div>
<br />
<b>ఒక చిన్న వ్యాఖ్య:</b> <i>ఈ పాటలో కృష్ణున్ని తక్కువ చేసి చూపించాలని నా ఉద్దేశం కాదు. ప్రకృతీపురుషులకు పరస్పరం ఆరాధన ఉండాలి అని మాత్రమె నా ఉద్దేశం. </i></div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-28958728533466194432013-05-03T00:33:00.000-07:002013-05-03T00:39:12.044-07:00తెలుగందాలే - వేటూరి<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="text-align: left;">
</div>
<div style="background-color: white; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<div style="line-height: 19px;">
<span style="color: #990000; font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"><i>ఈ వ్యాసం మొదట <a href="http://veturi.in/article/657" target="_blank">వేటూరి.ఇన్</a> లో వెలువడింది. దయచేసి వేటూరి.ఇన్ ని సందర్శించి ఆ వెబ్సైటు ని విజయవంతం చేయగలరు అని ప్రార్థన.</i></span></div>
<br /><hr style="line-height: 19px;" />
<div>
<div style="color: #333333; line-height: 19px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span></div>
<span style="color: #333333; font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif; line-height: 19px;"><b>“ష్ గప్చుప్”</b> సినిమాలోని ఈ పాటలో తెలుగుదనాన్ని కాచి వడబోసారు వేటూరి. మాట మాటలో తెలుగుదనాన్ని నింపారు. మాటి మాటికీ తెలుగు ధనాన్ని గుర్తు చేసారు. </span><span style="color: #333333; font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"><span style="line-height: 19px;">ఇలాంటి పాట వ్రాయాలన్నా, చిత్రంలో పెట్టుకోవాలన్నా చాలా తెలుగుప్రేమ కావాలి. ఆ ప్రేమ సినిమా ఫంక్షణ్లలోనూ, రాజకీయవేదికలలోనూ వాడుకునే ప్రేమ కాక, మనసులో పొంగిపోయే ప్రేమ అయ్యి ఉండాలి. అది జంధ్యాలకు, వేటూరి కి ఉంది.</span></span></div>
<div style="color: #333333; line-height: 19px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span></div>
</div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">తెలుగందాలే నన్ను తొంగి తొంగి చూసెనమ్మ తొలకరిగా</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">మకరందాలే మది పొంగి పొంగి పోయెనమ్మ తుంటరిగా</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">అమ్మడి సిగ్గులే గుమ్మడి పువ్వులై</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">పిల్లడి పల్లవే పచ్చని వెల్లువై</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">కాటుకాకళ్ళలో కన్నె వాకిళ్ళలో</span></strong></span><br />
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">పాటను మొదలు పెట్టడమే తెలుగుతో మొదలుపెట్టి శ్రోతకు రాబోయే తీయదనాన్ని సూచించారు. అమ్మాయి తెలుగు అందాలు అబ్బాయి గుండెను తొలకరి (తొలిప్రేమ) లాగా తాకాయి,ఆమెలో వలపుతేనె(మకరందం) మనసు దాటి తుంటరిగా బయట పడుతోంది అట. ఇలాంటి సున్నితమైన భావాలను తెలుపడం ఈ మధ్యన పాటల్లో కరువైపోయింది అని అనిపిస్తోంది. జొన్నవిత్తుల వంటి రచయితలు కొంచెం ఆశని కలిగిస్తున్నారు కానీ వారికి ఎంతవరకు అవకాశం దక్కుతుందో చూడాలి.<span id="more-657"></span></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">పల్లవి దాటిన వెంటనే అమ్మాయి సిగ్గుని, గుమ్మడి పువ్వుతో పోల్చారు. <a href="http://commons.hortipedia.com/images/4/41/Cucurbita_maxima_flower_photo_file_PDB_164KB.jpg" style="color: #206ba4; outline: none;" target="_blank">గుమ్మడి పువ్వులు</a> ఎంత పసుపుపచ్చగా అందంగా ఉంటాయి . ఇదివరకు ఆడవాళ్ళు ముఖానికి పసుపు రాసుకోవడం వలన ఈ పోలికకు మరింత లోతు ఏర్పడింది. అబ్బాయి ఉత్సాహాన్ని జీవానికి సంకేతం అయిన పచ్చని పొలాలతో పోల్చింది. అన్నపూర్ణ ఐన ఆంధ్రదేశంలో పచ్చందనం కంటే మంచి ఉపమానం దొరుకుతుందా?</span><br />
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">తిక్కనలో తీయదనం లిపి చక్కని నీ కన్నెతనం</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">పోతనలో రామరసం, వడబోసెను నీ ప్రేమరసం</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">ప్రాయానికే వేదం, నవపద్మావతీపాదం</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">రాగానికే అందం రసగీతగోవిందం</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue; font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"><span style="line-height: 19px;"><b>వంశధార</b></span></span><span style="color: blue; line-height: 19px;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"> ఒడిలో హర్షవల్లికా</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">సూర్యకాంత వీణారాగదీపిక</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: 'Helvetica Neue', Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: 'Helvetica Neue', Arial, Helvetica, sans-serif;">తిక్కన కవిత్వంలో తీయందనం కొత్త ఉపమానం కాకపోవచ్చును కానీ “</span><b style="font-family: 'Helvetica Neue', Arial, Helvetica, sans-serif;">లిపి చక్కని నీ కన్నెతనం</b><span style="font-family: 'Helvetica Neue', Arial, Helvetica, sans-serif;">” అనడం లో వేటూరి దస్తూరి కనిపిస్తోంది. ఒక మంచి భావాన్ని ఎవరు వ్రాసినా దాని లోతు అలాగే ఉంటుంది. చక్కని పద్యాన్ని అందమైన దస్తూరితో వ్రాస్తే అది చదివేటప్పుడు ఇంకా ఆవేశం కలుగుతుంది .అలాగే అమ్మాయి ఎవరైనా ఆమెలో సహజంగా సౌందర్యం ఉంటుంది. కానీ </span><b style="font-family: 'Helvetica Neue', Arial, Helvetica, sans-serif;">లిపి చక్కని</b><span style="font-family: 'Helvetica Neue', Arial, Helvetica, sans-serif;"> అనడంలో ఆమె ఆకృతి కూడా చక్కగా ఉంది అని అంటున్నారు.</span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: 'Helvetica Neue', Arial, Helvetica, sans-serif;">ప్రేమ అనే పదాన్ని తెలుగు ప్రజలు దుర్వినియోగం చేస్తున్నారు అని నా ఉద్దేశం. వైదిక సాహిత్యంలో ప్రేమ అనే పదానికి చాలా లోతుని కల్పించారు. (భగవంతునిపై) ప్రేమ కలిగిన వ్యక్తికీ వేరే ధ్యాస ఉండదు. జీవన్మరణాలు దానిలోనే. దురదృష్టవశాత్తు తెలుగు చిత్రాలు, ప్రజలు ఆకర్షణకి, కోరికకి, వెఱ్ఱికి, ప్రణయానికి కూడా ఈ పదాన్ని వాడేస్తున్నారు. వేటూరి చాలా పాటలలో ప్రేమని సులువుగా వాడేసారు కానీ ఈ చరణంలో కాస్త లోతును కల్పించారు. పోతనలో రాముడి పై ఉన్నంత ఆవేశం, నాయకుడిలో నాయికకై ఉంది అని ఆమె నమ్మకం. చక్కని ఉపమానమ్. ఇక్కడి దాక తెలుగు కవుల ప్రస్తావన చేసారు.</span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">ఆ పైన, ప్రాయానికి నడక నేర్పించేది పద్మావతి దేవి కొత్త అవతారంలాగ కనిపించే నాయిక యొక్క పాదం అంటూ తిరుపతిని గుర్తు చేసారు. ఆ పైన కొంచెం తూర్పుకు వెళ్లి జయదేవుని గీతాగోవిందం సంగీతానికి అలంకారంగా కొనియాడారు. ఇక్కడ సందర్భానికి అది నాయకుడి ప్రేమగీతంగా భావించాలి అని నా నమ్మకం. ఆంధ్రప్రదేశ్ కి తూర్పున వంశధార నది ఉంది. ఆ నది దగ్గర హర్షవల్లి (అరసవల్లి) అనే ఊరిలో సూర్యుని గుడి ఒకటుంది. ఆ గుడితో (సూరుని తేజస్సు) అమ్మాయిని పోల్చారు. తనను తాను సూర్యకాంతగా (సూర్యుని అంశతో జన్మించిన స్త్రీ) అంగీకరిస్తూ, ఆ కాంత (జీవన) వీణా రాగం అతడేనని నాయిక చేత చెప్పించారు.</span><br />
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">క్షేత్రయలో జాణతనం, వరదయ్యెనులే వలపుతనం</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">అందని నీ ఆడతనం, అమరావతిలో శిల్పధనం</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">ఏడుగ చీలిందిలే నది గౌతమి గోదావరి</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">ఏకం కావాలిలే ఏడు జన్మలబంధాలివి</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">కృష్ణవేణి జడలో శైలమల్లిక</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: blue;"><strong><span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">శివుని ఆలయాన భ్రమరదీపిక</span></strong></span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">ఈ చరణం మొదటి పంక్తిలో వేటూరి చిన్న ప్రయోగం చేసారు. క్షేత్రయ్య అన్నా, వరదయ్య అన్నా ఒక్కరే. క్షేత్రయ్య శృంగార గీతాలలో జాణతనం వరదయ్యింది అంటూ వరదయ్య అనే మాటను కూడా కలిపారు. అమ్మాయి అందాన్ని అమరావతిలో శిల్పసంపదతో పోల్చారు.</span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">గోదావరి ఏడూ పాయలుగా విడిపోయినట్టు నాయికానాయకుల బంధం కూడా ఏడూ జన్మలుగా విభజించబడింది. ఆ బంధాన్ని సంపూర్ణంగా ఈ జన్మలో సాకారం చేసుకోవాలి అని నాయకుడు ఆశగా వర్ణించారు. ఆ బంధం కృష్ణవేణి (వేణి అంటే జడ లేక పాయ/నది. అందుకే కృష్ణ వేణి అంటే నల్లని జడ అని ఒక అర్థం; కృష్ణా నది అని మరొక అర్థం; అలాగే తెలుగునాట కృష్ణవేణి అనేది ఒక స్త్రీనామంగా కూడా వాడతారు) జడలో శ్రీశైలం అనే మల్లెపువ్వు వంటిది; ఆ శ్రీశైలంలో శివుని ఆలయంలో భ్రమరాంబికా దేవి ముందు వెలిగించిన దీపం వంటిది అంటూ పాటను ముగించారు.</span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">ఈ పాట యువకవులకు ఒక పాఠం. ప్రతి కవితకూ ఒక వస్తువు ఉంటుంది. ఆ వస్తువుని పట్టుకుని అటు పీకి, ఇటు పీకి కవిత్వం వ్రాయడం రివాజు. ఒక పది ఉపమానాలు ఐదు అతిశయోక్తులు కలిపి చెప్పడం కూడా షరా మామూలు. ఒక వస్తువుని అనేక భాగాలుగా విభజించి, ఒక్కో ఉపవస్తువును మరొక వస్తువుకు అద్దంగా చూపుతూ రెండింటినీ పొగుడుతూ పోవడంలో ఎంత సౌందర్యం ఉందొ చూడండి.</span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="font-family: Helvetica Neue, Arial, Helvetica, sans-serif;">అమ్మాయి అందాన్ని,ఒయ్యారాన్ని,అనురాగాన్ని వర్ణించారు. అన్నీ కలిపితేనే కదా ఆనందం? అలాగే అబ్బాయిలోని సున్నితమైన భావాలను, శృంగారాన్ని కూడా వర్ణించారు. ఈ మధ్యలో నదులు, గుడులు, దేవతల పేర్లు, కావ్యాలు అన్నీ వచ్చాయి. తెలుగునాడు గురించి తెలియని వారికి కూడా ఎన్ని విషయాలు తెలిసాయో చూడండి. అదీ వేటూరి అంటే.</span></div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-46446500888880873682013-03-31T01:54:00.002-07:002013-05-04T18:14:58.714-07:00వెనుకకు తిరిగి చూడు ఓ బాటసారి...<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
నేను ఇంగ్లీష్ పాటలు వినేది తక్కువ. విన్నా అమెరికా పాటల కంటే కెనడా, బ్రిటన్ పాటలు వింటాను. వాళ్ళ సాహిత్యంలో లోతు ఎక్కువ అనిపిస్తుంది నాకు. చాలా రోజులుగా ఒక టీవీ ధారావాహిక చూస్తున్నాను. దాని పేరు <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Scrubs_(TV_series)" target="_blank">Scrubs</a>. నాకు బాగా నచ్చింది. హాస్యంతో పాటు కొంచెం లోతుని కూడా జోడించి తీసారు. ఆ ధారావాహిక <a href="http://www.youtube.com/watch?v=gQjFHxJ9IKs" target="_blank">శీర్షగీతం </a>నచ్చి ఈ రోజే పూర్తిగా విన్నాను. అది కూడా నాకు బాగా నచ్చింది. ముఖ్యంగా ఈ క్రింది పంక్తులు మనందరికీ వర్తిస్తాయి అని నా అభిప్రాయం.<br />
<br />
<span style="color: blue;"><span style="background-color: white; font-family: arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;">You've crossed the finish line</span><br style="background-color: white; font-family: arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;" /><span style="background-color: white; font-family: arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;">Won the race but lost your mind</span><br style="background-color: white; font-family: arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;" /><span style="background-color: white; font-family: arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;">Was it worth it after all?</span></span><br />
<br />
అందరం ఒకటే పరుగులో ఉన్నాము. ఒక సారి ఆగి వెనక్కి తిరిగి మనని ఇంత దూరం పంపిన వాళ్ళను, మన కోసం ఎదురుచూస్తున్న వాళ్ళను పలకరించే తీరిక లేని హడావుడిలోనే ఉన్నాము. అదే ఆలోచిస్తూ ఈ కింది పంక్తులను వ్రాసాను.<br />
<br />
<span style="color: blue;">మంచం దిగాక, మైకం విడాక, మళ్ళీ పరుగులంటున్నావు</span><br />
<span style="color: blue;">కొంచెం చిరాగ్గా, కొంచం చలాగ్గా, సాగే ప్రయాణం కోఱావు</span><br />
<span style="color: blue;">ఎన్నాళ్ళైందో నువ్వు, చిందించి ఓ నవ్వు</span><br />
<span style="color: blue;">వెనకకు తిరిగి చూడు ఓ బాటసారి</span><br />
<span style="color: blue;"><br /></span>
<span style="color: blue;">తీరం చేరాక, జోరెంతదాక, దూరం పెరుగుతోంది నీతో</span><br />
<span style="color: blue;">పందెం నెగ్గాక, పతకం దక్కాక, పతనం తెలియకుంది నీకు</span><br />
<span style="color: blue;">వెన్నుని నిమిరే నన్ను, వెతకదేల నీ కన్ను?</span><br />
<span style="color: blue;">వెనుకకు తిరిగి చూడు ఓ బాటసారి</span><br />
<span style="color: blue;"><br /></span>
<span style="color: blue;">సైన్యం ముందుంటే, ధన్యం జన్మంటూ, పోరే యుద్ధంలో మేలు </span><span style="color: #cc0000;"> (యాదృఛ్ఛయా చోపపన్నం...)</span><br />
<span style="color: blue;">శత్రువు లోనుంటే, గమ్యం బైటంటూ, పోయే మోసంలో లేదు</span><br />
<span style="color: blue;">కలలు చూపు నీ కళ్ళు, చూపవ నా కన్నీళ్ళు?</span><br />
<span style="color: blue;">వెనుకకు తిరిగి చూడు ఓ బాటసారి</span><br />
<span style="color: blue;"><br /></span>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-52982663183458169512013-02-25T00:01:00.000-08:002013-02-25T00:03:22.167-08:00వేటూరి పాటల్లో సంస్కృతం - ఒక విహంగవీక్షణం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<i>ఈ వ్యాసం తొలుత <a href="http://veturi.in/">veturi.in</a> లో <a href="http://veturi.in/article/639" target="_blank">ప్రచురింపబడినది.</a> దయచేసి <a href="http://veturi.in/">veturi.in</a> ని సందర్శించండి.</i><br />
<hr />
<div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'Segoe UI', Calibri, 'Myriad Pro', Myriad, 'Trebuchet MS', Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
<span style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: small; line-height: normal;"><br /></span>
<span style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: small; line-height: normal;">వేటూరి ఒక అచ్చతెలుగు కవి. ఆయనకు తెలుగు అంటే ఉన్న మమకారం మనందరికీ తెలుసును. ఆయన పాటల్లో తెలుగుదనాన్ని, తెలుగు చరిత్రను, తెలుగు సంపదను ఎప్పుడూ గుర్తు చేస్తూ ఉంటారు. ఇదంతా మనం ఇదివరకు చర్చిన్చుకున్నదే. వీటికి తోడు వేటూరి పాటల్లో నాకు నచ్చే మరొక అంశం ఏమిటి అంటే, ఆయన వాడే సంస్కృత సమాసాలు. కొన్ని గంభీరంగా ఉంటాయి, కొన్ని ముద్దుగా ఉంటాయి, కొన్ని విచిత్రంగా అనిపిస్తాయి, కొన్ని తప్పులు కూడా. ఏది ఏమైనా ఆయన ధారగా సంస్కృత పదాలను వాడి తెలుగు పాటలకు మరింత అందాన్ని చేకూర్చారు. ఆయన సౌరమానజన్మదినం సందర్భంగా అలాం</span><wbr style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;"></wbr><span style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: small; line-height: normal;">టి కొన్ని ఉదాహరణలు గుర్తు చేసుకుందాము.</span></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'Segoe UI', Calibri, 'Myriad Pro', Myriad, 'Trebuchet MS', Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 19px; margin-bottom: 0.75em; margin-top: 0.25em; padding: 0px;">
</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
తొలుత ఆయన సంపూర్ణంగా సంస్కృతంలో వ్రాసిన ఒక పాటను గమనిద్దాము. అది సప్తపది చిత్రంలో "<b>అఖిలాండేశ్వరి, చాముండేశ్వరి</b>" అనే పాట. అందులో మూడు చరణాలలో ముగురమ్మలను వర్ణిస్తూ వ్రాసారు. ఈ మధ్యనే ఈ పాటను "<b>పాడుతా తీయగా</b>"లో ఎవరో పాడితే బాలసుబ్రహ్మణ్యం గారు <b>"(ఇది వ్రాసింది ఎవరు అన్నది) నాకు అనుమానం ఉంది. ఇది కూచిపూడి సంప్రదాయంలో వచ్చిన పాట. ఇది చిత్రంలో వినియోగించడం జరిగింది (అనుకుంటున్నాను)."</b> అన్నారు. వెంటనే న్యాయనిర్ణేతగా వచ్చిన సామవేదం షణ్ముఖ శర్మ గారు "<b>కొన్ని శబ్దాలు చూస్తుంటే వేటూరి మాత్రమె చెయ్యగలరు అనిపిస్తోంది. ఉదాహరణకు శర్వార్ధగాత్రి, సర్వార్థ సంధాత్రి -- ఈ అందం, పైగా శిల్పరచన అంతా చూస్తుంటే వేటూరి గారిదే అనిపిస్తోంది. అలాగే మొదటి చరణంలో పార్వతి, రెండవ చరణంలో మహాలక్ష్మి, మూడవ చరణంలో సరస్వతి గురించి చెప్పి నాలుగవ చరణంలో సమన్వయం చేస్తూ తీసుకురావడంలో ముగురమ్మల మూలపుటమ్మ స్వరూపాన్ని ఆవిష్కరిస్తూ చేసిన అద్భుతమైన రచన ఇది (ఇది వేటూరి శైలే.)</b>", అన్నారు. ఆయన అంతగా పొగడటం వేటూరి పండిత-పామర జనరంజకంగా పాటలు వ్రాస్తారు అని అందరికీ తెలిసిన విషయానికి మరొక రుజువు. తఱువాత బాలు అది వేటూరి వ్రాసిన పాటేనని రూఢీ చేసారు.</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
ఈ పాటలో అందమైన సమాసాలు చాలా ఉన్నాయి. ఉదాహరణకు సామవేదం గారు చెప్పినవి:<span style="color: blue;"> శర్వార్ధగాత్రి</span><wbr></wbr> అంటే శర్వుడి (శివుడి) శరీరంలో సగభాగం అని, <span style="color: blue;">సర్వార్థ సంధాత్రి</span> అంటే అన్ని పనులనూ నేరవేర్చే శక్తి అని. పార్వతీ దేవికి ఇది ఎంత అందమైన వర్ణన? సరస్వతీ దేవిని వర్ణిస్తూ <span style="color: blue;">సరససాహిత్య, స్వరస సంగీత స్తనయుగళే</span> అన్నారు. అంటే సంగీతం సాహిత్యం రెండు వక్షోజాలుగా కలిగింది అని చెప్తున్నారు. బిడ్డలకు కలిగే కళాపిపాసను తీర్చగలిగిన తల్లి ఆవిడే కదా, మరి. నాకు ఇంకా నచ్చినది <span style="color: blue;">శుక శౌనకాది వ్యాస వాల్మీకి ముని గణ పూజిత శుభచరణే</span> అనడం. సమాసం కాలవ్యతిరేకక్రమంలో ఉన్నా భాగవతం చెప్పిన శుకుడి దగ్గర నుండి రామాయణం వ్రాసిన ఆదికవి వాల్మీకి దాక అందరూ ఆవిడ పాదాలను పూజించారు అనడంలో మన సాహిత్యం మొత్తానికి ఆవిడే ఆధారభూతం అని వ్యక్తం అవుతోంది. చక్కని మాట. అలాగే <span style="color: blue;">వింధ్యాటవీవాసినే</span> కి ప్రాస కుదిరేలాగా <span style="color: blue;">యోగ సంధ్యా సముద్భాసినే</span> అనడం చక్కగా ఉంది. యోగాభ్యాసం పూర్తీ కావస్తుంటే అమ్మ ఉద్భాసిస్తుంది (వెలుగుతూ కనిపిస్తుంది) అని లోతైన భావాన్ని చెప్పారు!</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
అదొక్కటే కదా సంస్కృతంలో వ్రాసిన పాట అనుకుంటున్నారా? <b>ఆలాపన</b> చిత్<wbr></wbr>రంలో <span style="color: blue;">ఆరు ఋతువులు</span> అనే పాటలో రెండో చరణాన్ని గురించి మాట్లాడే అర్హత నాకు లేదు అని నేను ఇక్కడ వ్రాయట్లేదు అంతే. అది ఒక సారి విని చూడండి. మీకు పూర్తిగా అర్థమైతే నాకు చెప్పండి. మరొక చక్కని పాట <b>జగదేక వీరుడు అతిలోక సుందరి</b> చిత్రంలో <span style="color: blue;">జై చిరంజీవా జగదేక వీర</span>. చిన్న చిన్న పదాలతో చక్కగా సాగే భక్తీగీతం.</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
తరువాత <b>అయ్యప్ప స్వామి మహత్యం</b> చిత్రంలో ఆయన వ్రాసిన పాట ఒకటి చూద్దాము. </div>
<blockquote style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<span style="color: blue;">ధన్యోహం ఓ శబరీశా, నీ శుభరూపం నేటికి చూశా<br />ఉత్తుం<b>గ</b> శబరీ గిరి శృం<b>గ</b>, నిత్య నిస్సం<b>గ</b>, మంగళాం<b>గ, </b></span><span style="color: blue;">పంపాతరం</span><b style="color: blue;">గ</b><span style="color: blue;">, పుణ్యానుషం</span><b style="color: blue;">గ</b><span style="color: blue;">, మునిహృదయ జలజ భృం</span><b style="color: blue;">గ</b></blockquote>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
ఇందులో గమనిస్తే " అంగ" తో వృత్త్యనుప్రాస నడిపించారు. అయ్యప్ప స్వామిని ఎత్తైన శబరిమల అంచుగా, సర్వసంగ పరిత్యాగిగా (ఆయన పెళ్లి చేసుకోలేదు, భక్తులు ఆయనకు తప్పితే వేరే పనీ లేదు), మంగళ కరమైన విగ్రహం కలిగిన వాడిగా, పంపానది తరంగంగా, పుణ్యాత్ములను ప్రేమించేవాడిగా, మునుల హృదయాలు అనే తామర పూవులలోని భక్తి అనే తేనెను త్రాగే భ్రమరంగా పోల్చారు. ఎంత లోతైన వర్ణన, ఎంత అందమైన పదాల గమనం? </div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
మరొక పాట <b>భైరవద్వీపం</b>లో <span style="color: blue;">శ్రీ తుంబుర నారద నాదామృతం. </span>పాట పల్లవిలో</div>
<blockquote style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<span style="color: blue;">శ్రీ తుంబుర నారద నాదామృతం<br />స్వర రాగ రస భావ తాళాన్వితం<br />సంగీతామృత పానం,<br />ఇది స్వరసురజగతీ సోపానం</span></blockquote>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
గమనిస్తే ఒక్క "ఇది" అనే మాట తప్ప మిగతాది అంతా సంస్కృతమే. ఒకటి రెండు పదాలు పునరుక్తిలాగా అనిపించినా భావం చక్కగా ఉంది. పదాల అల్లిక శ్రావ్యంగా ఉంది. ముఖ్యంగా భక్తిపాటలలో ఇలాంటి ప్రయోగాలు వేటూరి చాలా చేసారు.</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
వేటూరిలో ఉన్న ఒక విశేషం ఏమిటి అంటే -- మనం ఆయన్ని గురించి ఒక మాట చెప్పగానే, దానికి వ్యతిరేకమైన మాట కూడా నిజమేనని గుర్తు చేస్తారు. ఇప్పుడే భక్తీ పాటలు అన్నానా? వెంటనే <b>"నాయనా, భక్తికి సంస్కృతానికి సంబంధం ఏమిటి?" </b> అన్నట్టు మరొక పాట గుర్తొచ్చింది. వినేవాళ్ళకు ఆశ్చర్యంగానో, వెటకారం గానో, అసభ్యంగానో అనిపించినా వేటూరి వ్రాసిన ఒక mass పాటలో మరొక అందమైన ప్రయోగం ఉంది.</div>
<blockquote style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<span style="color: blue;">ఇందువదన, కుందరదన, మందగమన, మధురవచన, సొగసులలన, గగనజఘునవే</span></blockquote>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
చంద్రుడిలాంటి ముఖం కలదానా, మల్లెపూల వంటి పలువరుస కలిగిన దాన, నెమ్మదిగా నడిచేదానా<i> (నెమ్మదిగా నడవడంలో అందం కూడా ఉంటుంది అని కవులు ఇలాగ అంటారు)</i>, చక్కగా మాట్లాడేదాన, అందమైన దాన అంటూ నాయికను పొగిడి మళ్ళీ "<i>ఆకాశం వాలే విశాలమైన వంటి కటిప్రదేశం కలిగినది</i>" అంటూ తమదైన శైలిలో కొంచెం సంస్కృతం సమాసాల-మసాలా కూడా దట్టించారు.</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
ఇక చిటిపొటి సమాసాలను చూద్దాము. అంటే ఇవి పాటకి సందర్భానికి/బాణీకి సరిపోగా వేటూరి అల్లిన సరదాసమాసాలన్న మాట. <b>చూడాలని ఉంది</b> చిత్రంలో <span style="color: blue;">యమహానగరి</span> పాటలో ఒక చోట <span style="color: blue;">శరన్నవలాభిషేకం</span> అన్నారు. నాకు 16 ఏళ్ళు ఉన్నప్పుడు చిరంజీవి పిచ్చితో ఆ మాట అర్థం కాకుండానే పాడుతుంటే మా అక్క చెప్పింది అది "శరత్ నవల అభిషేకం" (అంటే శరత్ చంద్ర నవలల వెల్లువ) అని. నిజానికి నాకు తెలిసి నవల అనేది సంస్కృత శబ్దం కాదు, అది ఆంగ్ల "novel" నుండి గ్రహించబడిన వ్యావహారికశబ్దం. (<i>తెలుగులో నవల అంటే స్త్రీ అని అనుకోండి. అది ఇక్కడ అనవసరం.</i>) కానీ సందర్భానికి కుదిరంది కదా అని వేటూరి కొంచెం చొరవ చేసి ఈ పదాలను కలిపారు. నిజానికి ఇది సమాసం అనడం కంటే అనునాసిక, సవర్ణదీర్ఘ సంధులు అనడం సబబు అనుకుంటున్నాను. అదే పాటలో <span style="color: blue;">జనగణ మనముల <b>స్వరపదవనముల</b> హృదయపు లయలను శృతిపరిచిన <b>ప్రియ శుక పీక ముఖ సుఖ రవళుల</b>తో </span>అని కూడా అన్నారు.</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<b>స్టువర్టుపురం పోలీస్ స్టేషన్</b> చిత్రంలో వేటూరి కొన్ని గమ్మత్తైన ప్రయోగాలు చేసారు. బహుశా దానికి కారణం ఆ చిత్రదర్శకుడు యండమూరి వీరేంద్రనాథ్ కూడా సాహిత్యాభిలాషి అవ్వడం కావచ్చును. <span style="color: blue;">చీకటంటి చిన్నదాని సిగ్గు సుందరం</span> అనే శృంగారరసభరితగీతంలో <span style="color: blue;">పిపీలికాది బ్రహ్మలో పిపాస రేపు ప్రేమలు</span> అని అన్నారు. పిపీలికాదిబ్రహ్మ అనడం సాధారణమే కానీ దానికి యతిని, ప్రాసను కూడా కలిపి పిపాసను పక్కన పెట్టడం వేటూరి చిలిపి గాంభీర్యం.</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
ఇక ఊహించని తరుణంలో కొన్ని సంస్కృతపదాలను చేరుస్తూ కూడా ఉంటారు. <b>గీతాంజలి </b>చిత్రంలో ఆమనీ పాడవే తీయగా పాటలో ఒక చోట <span style="color: blue;">వయస్సులో వసంతమే ఉషస్సులా జ్వలించగా, మనస్సులో నిరాశలే రచించెలే మరీచిక</span> అన్నారు. ఆ భావం ఎంత లోతైనదో <i>మరీచిక </i>అనే పదానికి అర్థం <i>ఎండమావి </i>అని తెలిస్తే బోధపడుతుంది. అదిగో భావం లోతు అన్నాను. ఇప్పుడు వేటూరి భావం లోటుని కూడా గుర్తు చేసారు. అదీ చూద్దాము. <b>హిట్లర్</b> చిత్రంలో <span style="color: blue;">నడక కలిసిన నవరాత్రి</span> అనే పాటలో ఒక చోట <b>మరాళి</b> అన్నారు. అంటే హంస అని అర్థం. ఆ మాట చుట్టూ ఎంత ముతక మసాలా ఉన్నా అక్కడ ఈయనకు ఎలాగో ఈ పదం తోచింది. ఇలాంటి ఉదాహరణలు చిరంజీవి చిత్రాలలో చాలానే ఉన్నాయిలెండి.</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
చివరిగా వేటూరి దుష్టసమాసాలను కూడా ఒక సారి చెప్పాలి. ఎందుకంటే ఆయన వాటితో కూడా అందంగా కవిత్వం చెప్పగలరు. దుష్టసమాసం అంటే సమాసం పొసగని పదాలకు సమాసం కలపడం. ఉదాహరణకు తెలుగు పదాలను, సంస్కృత పదాలను నియమాలకు వ్యతిరేకంగా కలిపెయ్యడం. ఆయన కొమ్మకొమ్మకో సన్నాయి పుస్తకంలో <b>గంగోత్రి</b> చిత్రంలోని <span style="color: blue;"><wbr></wbr>జీవనవాహిని</span> పాటను చర్చిస్తూ <span style="color: blue;">జలదీవెన</span> అన్నది దుష్టసమాసమే కానీ, "<b>మనం భక్తిపాటలు అనట్లేదు? మరి అదీ దుష్టసమాసమే</b>" అని సమర్థించారు. సమాసాల గురించి చదువుకున్న మనమే భక్తిపాటలు అనగా లేని తప్పు చిత్రంలో ఎక్కువగా చదువు అబ్బని వాడు జలదీవెన అని భక్తితో అనడంలో తప్పేముంది, అది అతని భక్తి -- అందులోనూ అందం ఉంది.</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
అదిగో నేను భక్తి అన్నాను. ఇప్పుడు కేసెట్ రెండో వైపును గుర్తు చేసారు వేటూరి. ఒక ముద్దొచ్చే చిలిపి దుష్టసమాసం <b>దేవరాగం</b> అనే మళయాళ చిత్రానువాదంలో <span style="color: blue;">యా యా యా నెమలి కన్నుల కలయా</span> అనే పాటలో కృష్ణుణ్ణి <span style="color: blue;">కౌగిళ్ళనిలయా</span> అనడం. నిజమే మరి ఎంతో మంది గోపికలు ఆయనే సర్వస్వం అనుకుని వారి కౌగిలిలో బంధించే ప్రయత్నం చేసారు. <i>ఎవరికి వారే యమునా తీరే</i> అని ఊరేకేనే అన్నారా? మరి అన్ని కౌగిళ్ళలో ఒకే సారి నివసించినవాడు కృష్ణుడే కదా? అందుచేత సబబేను. తప్పొప్పులు పక్కన పెడితే ఈ ప్రయోగం ముద్దుగా లేదు? కవిత్వం అంటే అదే కాదా -- చక్కని భావాన్ని తీయని పదాలతో పండితులకు, పామరులకు నచ్చేలాగా చెప్పడం. వేటూరికి వచ్చింది, ఆయన మనకు ఇచ్చింది, మనకు నచ్చింది అదే కదా!</div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
<br /></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'Times New Roman'; font-size: medium; line-height: normal;">
ఈ పదాలలోనే ఆయనను చూసుకుంటూ, తలుచుకుంటూ సాగుదాము.</div>
<br />
<br /></div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-57838204983248874442013-02-24T23:55:00.000-08:002013-02-24T23:55:05.881-08:00అమ్మవారి పైన కొన్ని పద్యాలు<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<br />
<div>
<div>
ఎందుకో ఒక రోజు శారదాదేవిని తలుచుకుంటే ఈ పద్యం స్ఫురించింది. నాకు ఎంతగానో నచ్చిన పద్యాలలో ఇది ఒకటి. సంగీతం, సాహిత్యం అమ్మకు రెండు స్తనాలు అని పెద్దల ఉవాచ. అదే అమ్మ మళ్ళీ నా చేత చెప్పించింది. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
<b>తోటకం</b></div>
<div>
<span style="color: blue;">కలుషారికి మంగళకారిణికిన్</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">కలితామృతకావ్యవికాసినికిన్</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">కలకంఠికి శ్రావ్యసుగానఝరీ</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">జలదాయినికిన్ నమ (నతి) శారదకున్</span></div>
<div>
<br /></div>
</div>
<br />
అమ్మవారు మాయా. అంటే స్వతహాగా గుణాతీతమైన బ్రహ్మానికి రంగులు దిద్దిన శక్తి. ఆవిడ వలనే మనకు ఈ ప్రపంచం ఇన్ని హంగులతో కనిపించి ఆకర్షిస్తోంది. ఆవిడ తలుచుకుంటే ఈ చిక్కునుండి ఒక్క చిటికలో విడిపించగలదు. అలాగ చేస్తే మఱి సృష్టి ఎలాగ కొనసాగుతుంది?<br />
<br />
<b>మత్తేభం</b><br />
<span style="color: blue;">తగునా ఈ నలుసంటి జీవి మదిలో దట్టంపు చీకట్లిలా</span><br />
<span style="color: blue;">ఎగదోయన్? దిశ కానకున్నది గదా! ఏ వైపుకుంజూచినా</span><br />
<span style="color: blue;">పగిలే నమ్మిక గాదు నాది జననీ, బ్రహ్మైక్యసంధాయినీ</span><br />
<span style="color: blue;">దిగులొందన్ తిమిరాపహా! ఎరుగనే దీపాంధముల్ నీవుగా?</span><br />
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
<b>మత్తకోకిల</b></div>
<div>
<span style="color: blue;">చెల్లు దాగుడుమూతలాడుట చిట్టిపాపడి ఖేలకున్</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">తల్లిగానక పాపయేడ్వగ తానుగా దరిఁజేరదే?</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">తల్లడిల్లితి నిన్నుఁజూడక దర్శనంబుకుఁ జాలనే?</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ఒల్లకుంటివి నాదు ప్రార్థననొందవా దయ శంకరీ!</span></div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<div>
<div>
మన దేశంలో గొప్ప గొప్ప ఋషులు, మునులు, కవులు కూడా స్త్రీని ఎంత శృంగారవతిగా వర్ణించినా తల్లిగానే భావించారు. అది మన సంస్కృతి. రమణ మహర్షీ, రామకృష్ణ పరమహంస ప్రభృతులు వేశ్యలలో కూడా అమ్మవారిని చూసారు. అలాంటి ద్రష్టలు, మహానుభావులు నడిచిన ఈ దేశంలో స్త్రీలపైన జరుగుతున్న అత్యాచారాలను గురించి విన్నప్పుడల్లా మనసు రగిలిపోతుంది. మొన్న డిసంబర్లో ఢిల్లీ జరిగిన ఘోరాని గురించి విని వ్రాసిన పద్యాలు. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: blue;">శివశ్శక్త్యా యుక్తో యది భవతి శక్తహ్ ప్రభవితుం</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">న చేదేవం దేవో న ఖలు కుశలః స్పందితుమపి</span></div>
<div>
<br /></div>
<div>
శంకరాచార్యుల సౌందర్యలహరిలో మొదటి శ్లోకంలోని తొలి రెండు పాదాలు ఇవు. వీటి భావం "అమ్మవారు లేకుండా శివుడు కొంచెం కూడా స్పందించలేడు" అని. ఈ భావానికి "శివాజ్ఞ లేక చీమైనా కదలదు" అనే నానుడికి కలిపి వ్రాసిన మొదటి రెండు పాదాలు నాకు ఎంతో సంతృప్తిని ఇచ్చినవి. చివరి రెండు వాక్యాలలో కొమ్మ అనే పదంలో శ్లేష వేటూరి ప్రభావం.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
<b>ఆటవెలది</b></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<span style="color: blue;">శివునియాజ్ఞ లేక చీమయు కదలదు</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">శక్తి లేక శివుడు జరుగలేడు</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">మగువ లేక జగతి మనలేదు క్షణమైన</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ననిన ధర్మభూమి మనది గాదె?</span></div>
<div>
<span style="color: blue;"><br /></span></div>
<div>
<span style="color: blue;">అట్టి మాటలన్ని వట్టివాయెను నేడు</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ఆడుదాని బ్రతుకు మోడు బారె</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">కామరోగులైరి కర్కోటకులునైరి</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">పుణ్యభూమిలోని పురుషులెల్ల</span></div>
<div>
<span style="color: blue;"><br /></span></div>
<div>
<span style="color: blue;">ఇట్టి మనుషులున్న మట్టిలో నే రీతి</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">సుఖము, శాంతి, కీర్తి, శొభలుండు?</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">అధములెల్ల జేరి యాధారమౌ కొమ్మ</span></div>
<div>
<span style="color: blue;">నెంత క్రుంగదీయనంత హాని</span></div>
</div>
</div>
<div>
<br /></div>
<div>
తెలుగులో వెలది అంటే స్త్రీ అని ఒక అర్థం ఉంది. తత్ఫలితంగా ఆట-వెలది అంటే ఒక చెడ్డ అర్థం కూడా ఉంది. స్త్రీల పట్ల మన సంస్కృతికి ఉన్న గౌరవాన్ని ఆ పద్యరీతిలో చెప్పడం వలన ఆ అర్థం వ్యర్థం అయ్యింది అని అనుకుంటున్నాను. ఈ సందర్భంగా ఇదే విషయమై వేటూరి చేసిన ఒక చిన్న ప్రయోగం చెప్పాలి.<b> "సిరికాకొలను చిన్నది"</b> నాటికలో ఒకడు ఒక దేవదాసిని (కథానాయిక) చూసి<span style="color: blue;"> "ఆ వెలది ఆట-వెలదా?" </span>అంటాడు. దానికి మఱొకడు<span style="color: blue;"> "ఆట-వెలదో కోవెలదో"</span> అంటాడు. <b>పరమాత్మ విగ్రహరూపుడై గుడిలో ఎలాగ కొలువుతీరతాడో, ప్రతి మనిషీ దేహరూపాన్ని ఒక స్త్రీ గర్భంలోనే పొందుతాడు. అందుకే ప్రతి స్త్రీ ఒక కోవెల వంటిది.</b> ఈ మాట ఆమె నడవడి, వ్యక్తిత్వం, మంచి/చెడుకి సంబంధం లేకుండా వర్తిస్తుంది. దానికి రమణ మహర్షి వంటివారే నిదర్శనం. </div>
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-14793642213169976842013-02-24T23:25:00.000-08:002013-02-24T23:25:24.018-08:00కొన్ని పద్యాలు<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<br />
మనోనేత్రంలో కొంచెం దీర్ఘమైన వ్యాసం వ్రాసి అప్పుడే ఆరు నెలలు అవుతోంది. ఇతర వ్యాసంగాలలో హడావుడి పెరిగింది. ఏమిటో ఒక రకమైన బద్ధకం కూడా ఏర్పడింది. ఈ రోజుతో ఆ అడ్డంకిని తొలగించుకుందామని ప్రయత్నిస్తున్నాను. ఈ మధ్యన నా Google plus ఖాతాలో ఉంచిన కొన్ని పద్యాలను ఈ టపలో ప్రచురిస్తున్నాను.<br />
<br />
<b>సందర్భం</b><br />
ఒక రోజు కొంచెం చల్ల గాలికి జలుబు చేసినట్టు అనిపించింది. మనసులో ఒక చిన్న ఆలోచన మెదిలింది. కొంచెం చల్లగాలికే ఇలాగ ఐపోతే మరి ఉత్తరాదిలో సాధువులు ఎలాగ సాధన చేస్తూ ఉంటారా అని. మరి యోగులకు నేత ఐన శివుడి సంగతో?<br />
<br />
<b>ఉత్పలమాల</b><br />
<span style="color: blue;">చల్లని గాలి సోకినను జల్లులు తాకిననొక్క పూటలో</span><br />
<span style="color: blue;">వెల్లువఁవోలె తుమ్ములిక వెల్వడు కాలము లెక్క లేనివై</span><br />
<span style="color: blue;">చెల్లెను నీకె శంకరుడ జిల్లను గంగను నెత్తినుంచి నా</span><br />
<span style="color: blue;">ఇల్లన మంచుకొండలను, యించుక గుడ్డయు లేక సుష్టుగా!</span><br />
<br />
<b>సందర్భం</b><br />
కొత్త పద్యరీతులను నేర్చుకోవాలని మొదలుపెట్టి ఒక తోటకం వ్రాసాను. ఇందులో శివుడి శౌర్యం గురించి చెప్పాలి అని ప్రయత్నించాను. త్రిపురుని సంహారం, గంగావతరణం, దక్షయజ్ఞవిధ్వంసం, మన్మథ దహనం, పరశురామాది శిష్యుల విజయం, శివుడి ఆయుధాలు -- వీటిని ప్రస్తావించా(లనుకున్నా)ను.<br />
<br />
<b>తోటకం</b><br />
<span style="color: blue;">త్రిపురాంతక! దేవఝరీ మదహా!</span><br />
<span style="color: blue;">రిపుయాగవినాశక! శ్రీజహరా!</span><br />
<span style="color: blue;">అపరాజితశిష్యగణార్చిత! పా</span><br />
<span style="color: blue;">శుపతాస్త్రి! పినాకి! త్రిశూలి! నతుల్</span><br />
<br />
<b>సందర్భం</b><br />
ఎప్పుడు చూసినా పనికిమాలిన విషయాల గోల తప్ప కాస్త సాధన చేద్దామంటే మనసు ఒప్పుకోదు. మధ్యమధ్యలో ఉపవాసం చేస్తేనైనా మనసుకు ఓపిక తగ్గి ఈశ్వరుణ్ణి తలుచుకుంటుంది అనే ఆశతో వ్రాసాను.<br />
<br />
<b>ఉత్పలమాల</b><br />
<span style="color: blue;">చిత్తములోన యోచనలు చేరును కోట్లుగనెల్లవేళలన్</span><br />
<span style="color: blue;">ఎత్తఱినే వికారములనెందుకు పొందెదనో ఎరుంగనే</span><br />
<span style="color: blue;">విత్తము విద్య బంధువులు విందులు వింతలు స్త్రీలు సంగతుల్</span><br />
<span style="color: blue;">మొత్తము జేరి ముంచఁ మది మోహములోఁ బడి చిక్కెనీశ్వరా!</span><br />
<br />
<b>చంపకమాల</b><br />
<span style="color: blue;">వదలవు ఱెప్పపాటు గడువైన హృదంబును నీచసంగతుల్</span><br />
<span style="color: blue;">కుదురుగనుంచలేను నిను గుండెల నిండుగఁ గాని శంకరా!</span><br />
<span style="color: blue;">ఉదరమునుంచితిన్ శుచిగ నొక్కదినంబున క్రొవ్వు తగ్గె, నా</span><br />
<span style="color: blue;">ఎదురుగ నీదు మూర్తి గననీక్షణమీక్షణముల్ తరించెరా!</span><br />
<br />
<b>సందర్భం</b><br />
పరమేశ్వరుడి ఉపాధి మాయ, జీవుడి ఉపాధులు సామాన్యమైన ఇంద్రియాలు, మనసు, అహంకారం వంటివి. మనం శివుడితో పోరగలమా? అందుకే ఒక చిన్న చమత్కారం చేసాను. శివుడు నాకున్న అవిద్యని (అజ్ఞానం అన్నాను) ఏమీ చెయ్యలేడు అని అన్నాను. ఎందుకంటే ఆ అవిద్య నశిస్తే ద్వైతం కరిగిపోయి అద్వైతం మిగులుతుంది. అప్పుడు శివుడు, నేను అని నామరూపభేదాలు ఉండవు. ఉన్నది ఒక్క బ్రహ్మమే.<br />
<br />
<b>మేఘవిస్ఫూర్జితము</b><br />
<span style="color: blue;">మదీయాజ్ఞానంబుంబెరుకఁదరమే మారసంహార నీకు</span><br />
<span style="color: blue;">న్న, దివ్యాస్త్రవ్రాతంబునకు? పురహంత తుషారాద్రి వాస్త</span><br />
<span style="color: blue;">వ్య, దుర్భేద్యోపాధుల్ తమరొకరికే వచ్చెనో? పోఱబోకో</span><br />
<span style="color: blue;">యి, దానిన్ మర్దింపన్ మనుగడిట నీకేది? మృత్యుంజయుడా!</span><br />
<br />
<b>సందర్భం</b><br />
తరళపద్యం వ్రాయాలని ప్రయత్నించాను. ఎంత ప్రయత్నించినా అస్సలు అంతు చిక్కలేదు. ఎంత ప్రయత్నించినా గొంతులో కవిత్వం రాకపోతే నా కవిత్వం శివుడి గొంతులో విషం కంటే కఠినమైనది అని చమత్కరించాను.<br />
<br />
<b>తరళం</b><br />
<span style="color: blue;">సరళరీతులవన్ని యుండగఁ జాలవంటిని శంకరా!</span><br />
<span style="color: blue;">తరళపద్యము వ్రాయఁబూనితి, తప్పుఁజేసితినందువా?</span><br />
<span style="color: blue;">గరళకంఠుడవందురందరు, కాని నాదు ప్రయోగమున్</span><br />
<span style="color: blue;">సరిగ వీనుల విన్నవారలు సమ్మతించరు గాంచరా!</span><br />
<span style="color: blue;"><br /></span>
ఈ పద్యాలకు సద్విమర్శను ప్రసాదించి, సరిచేసిన పెద్దలు <a href="https://plus.google.com/113418159311236758248" target="_blank">భైరవభట్ల కామేశ్వర రావు</a> గారికి, సోదరుడు <a href="https://plus.google.com/100694611174590690033" target="_blank">రాఘవ </a>కి నా నెనర్లు.<br />
<br />
<br />
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-85758422118086640672012-11-20T01:21:00.003-08:002012-11-20T09:42:44.006-08:00పేరులోని తీపి<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: blue;">చం:-</span><br />
<br />
శివయను మాట బిందువయి జిహ్వను తాకినయంత తానుగా<br />
అవిరళమైన తీపి చని ఆవలి సంగతులెల్ల మాయమౌ<br />
దివిధుని పాపరాశులను తీర్చినయట్టుల నాదు హృత్తునన్<br />
భవలవభావతాపములు భంజనమొందును భక్తివాహినిన్<br />
<br />
<br /></div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-37907245283284613302012-10-09T00:19:00.000-07:002012-10-09T00:19:49.078-07:00అంతా మాయే, అన్నీ ఆమే/అమ్మే<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="color: blue;"> శా:-</span><br />
<br />స్తన్యంబీయని తల్లియున్, శిశువులన్ సాకేటి దొడ్డాలియున్<br />మాన్యంబౌ సిరియున్ దురాశగొలిపే మాయాత్మికాశక్తియున్<br />కన్యల్ మ్రొక్కెడి మాతయున్! పురుషులన్ కాల్చేటి కామాగ్నియున్<br />సన్యాసుల్ సుఖభోగులున్ కొలుచుయా శర్వాణివీవే గదే!<br />
<br />
<span style="color: blue;"> భా:-</span><br />
<br />
బిడ్డకు పాలివ్వని తల్లివీ, పిల్లలను సాకే తల్లివీ నీవే. గౌరవప్రదమైన సంపదవూ నీవే, దురాశ కలిగించే మాయవీ నీవే. కన్యలు కొలిచే జగన్మాతవూ నీవే, మగవారిని దహించే కామాగ్నివీ నీవే. సన్యాసులు, భోగులు ప్రార్థించే శర్వాణివి నీవే. <br /><br />శివుడు బ్రహ్మం, పార్వతి మాయ. ఆ రెండూ ఒక్కటే. శ్రీ రామకృష్ణులు చెప్పినట్టు: తడి, నీరు వేఱు వేఱుగా ఉంటాయా? తడి లేకపోతే అది నీరే కాదు. నీరే లేకపోతే అసలు తడే ఉండదు.<br />
</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-45117972791100083772012-09-17T22:51:00.003-07:002012-09-17T22:51:36.852-07:00కారణమాలాలంకారం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b>వ్యాకరణం -> అలంకారాలు -> అర్థాలంకారాలు -> కారణమాలాలంకారం</b><br />
<br />
<hr />
<br />
<span style="color: blue;">లక్షణం:</span><br />
<b>(గ్రంథం: సంస్కృతచంద్రాలోకం, రచన: జయదేవ కవి)</b><br />
గుంభః కారణమాలా స్యాద్యథా ప్రాక్ప్రాంత కారణైః<br />నయేన శ్రీః శ్రియా త్యాగస్త్యాగేన విపులం యశః<br /><br /><b>(గ్రంథం: తెలుగు చంద్రాలోకం, రచన: ఆడిదము సూరకవి)</b><br />వరుస దప్పని కారణావళులతోడఁ<br />గీలు కొల్పినఁ గారణమాలయగును<br />నీతిచే సిరి సిరి చేత దాతృతయును<br />దాతృతను భూరియశమన్నరీతి శర్వ<br /><br /><span style="color: blue;">భావం:</span>
కారణం కార్యం ఒకదానికొకటిగా చెప్పుకుంటూ పోతే అది కారణమాలాలంకారము. కారణం
అంటే cause, కార్యం అంటే effect. ఒక కారణానికి కార్యం మఱొక కార్యానికి
కారణంగా ఉంటే అది కారణమాల. ఉదాహరణకు, "నీతి చేత సంపద, సంపద చేత దానగుణం,
దానగుణం వలన గొప్ప కీర్తి వస్తాయి" అన్నప్పుడు నీతి సంపదకు కారణం, సంపద
దానగుణానికి కారణం, దానగుణం కీర్తికి కారణం. ఇది కారణ-మాల-అలంకారం.<br />
<br />
<hr />
<br /><b>(గ్రంథం: భగవద్గీత, రచన: కృష్ణ పరమాత్ముడు/వ్యాసభగవానుడు)</b><br />ధ్యాయతో విషయాన్ పుంసః, సంగస్తేషూపజాయతే<br />సంగాత్ సంజాయతే కామో, కామాత్ క్రోధోభిజాయతే<br /><br />క్రోధాత్ భవతి సమ్మోహః, సమ్మోహాత్ స్మృతివిభ్రమః<br />స్మృతిభ్రంశాత్ బుద్ధినాశో, బుద్ధినాశాత్ ప్రణశ్యతి<br /><br /><span style="color: blue;">భావం: </span>మనిషి
విషయాలను గురించి ఆలోచిస్తూ ఉండగా, తనకు వాటిపై ఆసక్తి ఏర్పడుతుంది. ఆ
ఆసక్తి వలన కోఱిక జనిస్తుంది, కోఱిక వలన (అనుకున్నది దక్కకపోతే) కోపం, కోపం
వలన సమ్మోహితుడౌతాడు, సమ్మోహం వలన ఆలోచనను కోల్పోతాడు, ఆలోచనను కోల్పోవడం
వలన బుద్ధి నశిస్తుంది, బుద్ధి నశించడం వలన నాశనమౌతాడు.<br />
<br />
<hr />
<br /><b>(చిత్రం: నాలుగు స్తంభాలాట, రచన: వేటూరి సుందరరామమూర్తి</b>)<br />చినుకులా రాలి, నదులుగా సాగి, వరదలైపోయి, కడలిగా పొంగు నీ ప్రేమ<br /><br /><span style="color: blue;">వివరణ: </span>ఇది
సూటిగా కారణమాలాలంకారం కాకపోయినా చినుకు నదికి కారణం, నది వరదకు కారణం,
వరద కడలి పొంగుకు కారణం గా చెప్పుకుంటూ పోవడం వలన ఇది కారణ మాలాలంకారం అని
చెప్పుకోవచ్చును అని నా అభిప్రాయం. <br />
<br />
<hr />
<br /><b>(చిత్రం: నువ్వే కావాలి రచన: సిరివెన్నెల సీతారామ శాస్త్రి)</b><br />అనగనగా ఆకాశం ఉంది, ఆకాశంలో మేఘం ఉంది, మేఘం వెనుక రాగం ఉంది, రాగం నింగిని కలిగించింది, <br />కరిగే నింగి చినుకయ్యింది, చినుకే చిటపట పాటయ్యింది, చిటపటే తాకిన్నేల చిలకలు వాలే చెట్టయ్యింది<br /><br /><span style="color: blue;">వివరణ: </span>ఈ
పంక్తిలో పరిణామాలంకారం, కారణమాలాలంకారం కలిపి ఉన్నాయని నా అభిప్రాయం.
"విశాలనయన ప్రసన్నమై నేత్రపద్మాలతో చూచినది" అన్నామనుకోండి, దాని శబ్దార్థం
(literal meaning) ఆమె పద్మాలతో చూచింది అని. కానీ పద్మాలతో ఎవరైనా
చూడగలరా? లేదు కదా! అందుచేత ఆమె కళ్ళే పద్మాలయ్యాయి అని వాస్తవార్థం (real
meaning). ఇక్కడ "చినుకు పాటయ్యింది" అంటే చినుకు అక్షరాలగానో, రాగం గానో
అయ్యింది అని కాదు. చినుకులు చేసే శబ్దం పాటలా వినబడింది (పరిణమించింది)
అని. అలాగే పాట తాకిన నేల "చిలకలు వాలే చెట్టయ్యింది" అంటే "పాట చేసే
సవ్వడి చిలకపలుకుల లాగా తీయగా ఉన్నాయి" అని భావం. ఇవన్నీ పరిణామలంకారమే.
కాకపోతే ఇవి వరుసగా పేర్చుకుంటూ ఒకదానికి మఱొకటి కారణంగా చెప్పారు కవి.
నింగి చినుకైంది, చినుకు పాటైంది, నేల చెట్టైంది.<br />
<br />
<hr />
<br />కారణమాలాలంకారానికి మఱొక పద్ధతి ఉంది. అది చూద్దాము.<br /><br /><b>(గ్రంథం: సంస్కృతచంద్రాలోకం, రచన: జయదేవ కవి)</b><br />భవంతి నరకాః పాపాత్ పాపం దారిద్ర్యసంభవం<br />దారిద్ర్యం అప్రదానేన తస్మాత్ దానపరో భవ<br /><br /><b>(గ్రంథం: తెలుగు చంద్రాలోకం, రచన: ఆడిదము సూరకవి)</b><br />నరకములు పాపమునఁ జే<br />కుఱుఁబాపము లేమిచే నగును లేమి పరి<br />స్ఫురణం బీకుండుటచేఁ<br />బరఁగు నటులుగాన దానపరుఁడవు గమ్మ!<br /><br /><span style="color: blue;">భావం: </span>నరకములు పాపము చేత, పాపము లేమి చేత, లేమి దానమీయకుండుట చేత వచ్చును. కాబట్టి దానము చేయవలెను.<br />
<br /><span style="color: blue;">వివరణ:</span>
ఇందాకటి ఉదాహరణలలో కారణం వెనుక కార్యం, వెనుక మఱొక కార్యం అలాగ వచ్చాయి. ఈ
ఉదాహరణలో కార్యం వెనుక కారణం వచ్చింది. ఇది కూడా కారణమాలాలంకారమే.<br />
<br />
<hr />
<br /><br /><b>(గ్రంథం: భగవద్గీత రచన: కృష్ణపరమాత్ముడు/వ్యాసభగవానుడు)</b><br />అన్నాత్ భవతి భూతాని, పర్జన్యాత్ అన్న సంభవః<br />యజ్ఞాత్ భవతి పర్జన్యో, యజ్ఞః కర్మసముద్భవః<br /><br />కర్మ బ్రహ్మోద్భవం విద్ధి, బ్రహ్మ అక్షరసముద్భవం,<br />తస్మాత్ సర్వగతం బ్రహ్మ, నిత్యం యజ్ఞే ప్రతిష్ఠితం<br /><br /><span style="color: blue;">భావం: </span>అన్నం
నుణ్డి జీవులు వస్తున్నారు, అన్నం వర్షం నుండి వస్తోంది, వర్షం యజ్ఞం
నుండి వస్తోంది, యజ్ఞం విధ్యుక్త కర్మల చేత వస్తోంది, కర్మలు వేదాలనుండి
పుట్టాయి, వేదాలు బ్రహ్మం నుండి పుట్టాయి. అందుచేత సర్వత్రా ఉన్న బ్రహ్మ
యజ్ఞంలో ప్రతిష్ఠింపబడినాడని గ్రహించు.<br /><br /><span style="color: blue;">వివరణ:</span>
ఇదివరకు కోపం వలన సమ్మోహం, సమ్మోహం వలన స్మృతిభ్రంశం అంటుంటే ముందు
భాగంలో కార్యం (సమ్మోహం) తఱువాతి భాగంలో కారణం అవుతోంది. ఇప్పుడు జీవులు
అన్నం వలన, అన్నం వర్షం వలన అంటుంటే ముందు భాగంలో కారణం (అన్నం) తఱువాతి
భాగంలో కార్యం అవుతోంది. అంతే తేడా.<br />
<br />
<hr />
<br />ఈ పద్ధతికి మఱొక ఉదాహరణ కాకపోయిన ఒక అచ్చు (blue-print) లాగా చెప్పవలసినది అందరికీ తెలిసిన ఏడు చేపల కథ.<br /><br />అనగా
అనగా ఒక రాజు. ఆ రాజుకు ఏడుగురు కొడుకులు. ఆ ఏడుగురూ ఏటికి వెళ్ళారు. ఏడు
చేపలు తెచ్చారు. వాటిని ఎండ పెట్టారు. అందులో ఒక చేప ఎండలేదు. “చేపా, చేపా,
ఎందుకు ఎండలేదు?” అని అడిగితే, “గడ్డిమోపు అడ్డం వచ్చింది” అని అంది చేప.
“గడ్డిమోపూ గడ్డిమోపూ ఎందుకు అడ్డం వచ్చావు?” అని అడిగితే, “ఆవు మేయలేదు”
అని చెప్పింది గడ్డిమోపు. “ఆవూ, ఆవూ గడ్డి ఎందుకు మేయలేదు?” అని
అడిగితే, “పశువుల కాపరి విప్పలేదు” అంది. “పశువుల కాపరీ, ఆవును ఎందుకు
విప్పలేదు?” అని అడిగితే, “అమ్మ గారు అన్నం పెట్టలేదు” అన్నాడు పశువుల
కాపరి. “అమ్మ గారు అమ్మ గారు ఎందుకు అన్నం పెట్టలేదు?” అని అడిగితే, “పాప
ఏడ్చింది” అంది. “పాప పాప ఎందుకు ఏడ్చావు?” అని అడిగితే, “చీమ కుట్టింది”
అంది పాప. “చీమా చీమా ఎందుకు కుట్టావు?” అని అడిగితే, “నా బంగారు పుట్టలో
వేలు పెడితే కుట్టనా?”<br />
<br />
అంది చీమ. ఇక్కడ కూడా కార్యం ముందు తెలుస్తోంది, కారణం తఱువాత తెలుస్తోంది.</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-40611460807154043922012-09-07T00:19:00.001-07:002012-09-07T00:20:23.072-07:00అలంకారాలు - చంద్రాలోకం<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
దాదాపు రెండేళ్ళ క్రితం అలంకారాల గురించి వ్రాయడం ఆరంభించాను. అసలు ఈ అలంకారాల గురించి ఎక్కడ చదువుతున్నాను, వీటి చరిత్ర ఏమిటి అనేది కూడా చెప్తే బాగుంటుంది అనిపించింది. ఈ వ్యాసం అందుకే.<br />
<br />
భారతదేశంలో తరతరాలుగా కవులు అలంకారాలను గుర్తిస్తూ వాటి గురించి దీర్ఘవిశ్లేషణలతో పుస్తకాలు వ్రాస్తూ వచ్చారు. వీరు అలంకారాల గురించి చెప్పే శాస్త్రాన్ని <b>అలంకారశాస్త్రం</b> అన్నారు. మనకు దొరికిన ఆధారాల వరకు, వీరిలో ప్రథముడు <b>భరతుడు</b> (భరతముని అని కూడా అంటారు). ఈయన ఏ కాలంలో జీవించారు అనే దానికి క్రీ.పూ. 500 నుండి క్రీ.శ. 300 వరకు సమాధానాలు వినవస్తున్నాయి కానీ కచ్చితమైన నిర్ణయం ఇంకా లేదు. ఈయన <b>"నాట్యశాస్త్రం"</b> రచయితగా ప్రసిద్ధులు. ముఖ్యంగా ఈయన నటనలో రసాలను గుర్తించి వర్ణించారు. అది అటుంచితే, ఈయన 4 అలంకారాలను గుర్తించారు. ఈయన ప్రత్యేకత, ఆసక్తి నాట్యం పైన ఉండటంతో ఆ శాస్త్రాన్ని గురించి చెప్తూ అలంకారాల గురించి అంటీ-అంటనట్టుగానే కొంత వర్ణించారు. అవి ఏ అలంకారాలు అన్న ప్రశ్నకు నాకు సమాధానం దొరకలేదు. <br />
<br />
<b>విష్ణుధర్మోత్తరపురాణంలో</b> 18 అలంకారాలను వర్ణించారు. ఈ పురాణాన్ని అష్టాదశ ఉపపురాణాలలో చెప్పింది బృహద్ధర్మపురాణం. ఈ పురాణంలో పిపీలికాదిబ్రహ్మపర్యంతం అనేక విషయాలు ఉన్నాయి. బ్రహ్మ, విష్ణువు, మహేశ్వరుడు మొదలుకొని సూర్యవంశం, చంద్రవంశం, యక్షులు, రాక్షసులు, పాతాళలోకం, పితృకర్మలు, వాస్తు, జ్యోతిషం, వేదాంతం, సంగీతం, సాహిత్యం అన్నిటి గురించీ 3 భాగాలలో, 1345 పర్వాలలో వర్ణింపబడ్డాయి. దీని రచయిత ఎవరు అనేది కచ్చితంగా తెలియదు కానీ ఇది భరతముని కాలం తఱువాతనే వ్రాసి ఉండాలి.<br />
<br />
సుమారు క్రీ. శ. 6వ శతాబ్దం చిగురులో <b>దండి </b>అనే మహాకవి <b>"కావ్యదర్శం"</b> అనే గ్రంథంలో 38 అలంకారాలను గురించి వ్రాసారు. ఈయన రచించిన దశకుమారచరిత చాలా ప్రసిద్ధమైనది. "కావ్యదర్శం" పైన <b>"భట్టికావ్యం"</b> అనే రచన ప్రభావం చాలా ఉంది అని కొందరి అభిప్రాయం.<br />
<br />
క్రీ.శ. 7వ శతాబ్దంలో లో <b>భామహుడు "కావ్యాలంకారం" </b>అనే గ్రంథం వ్రాసారు. ఇందులోని రెండు, మూడు అధ్యయాలలో అలంకారాల 35 గురించి చెప్పారు. ముఖ్యంగా గమనించవలసిన విషయం ఏమిటంటే దండి ప్రత్యక్షంగా కాకుండా పరోక్షంగా దండి వ్రాసిన దండి <b>కావ్యదర్శాన్</b>ని విమర్శించారు. సూటిగా ఫలాన ఆయన ఇలాగన్నాడు అని అనకుండా అపరే, అన్యే (వేఱే వారు), కేచిత్ (కొంతమంది), అమేధసః (తెలివితక్కువ వాళ్ళు), కేచిత్ మహాత్మాః (కొందరు మహాత్ములు) వంటి సంబోధనలతో దండి రచనని విమర్శించారు. కాకపోతే కొన్ని చోట్ల పూర్తిగా ఏకీభవించారు కూడా.<br />
<br />
దండి <a href="http://manonetram.blogspot.com/2010/06/blog-post_19.html" target="_blank">యమకం</a>, <a href="http://manonetram.blogspot.com/2010/06/blog-post_03.html" target="_blank">అనుప్రాస </a>అనే శబ్దాలంకారాలను అలంకారాలుగా గుర్తిస్తే భామహుడు వీటిని వేఱుగా శబ్దచిత్రాలు అన్నారు. వచనకవిత్వంలో కథ, ఆఖ్యానం అనేవి రెండుగా వర్ణించినా నిజానికి ఒకటేనని దండి చెప్తే, భామహుడు దాన్ని ఆక్షేపించారు. ఏది ఏమైనా, దండి భామహుడు సమకాలీనులైనా అవ్వాలి లేక దండి భామహుడి కంటే ముందు ఉండి ఉండాలి అని ఒక అభిప్రాయం. కొందరు అది తప్పంటారు.<br />
<br />
<b>ఉద్భాత</b> అనే క్రీ.శ. 8వ శతాబ్దపు కాశ్మీర్ కవి భామహుడు కావ్యాలంకారానికి <b>"భామహవివరణ"</b> అనే పేరుతో దీనికి వ్యాఖ్యానం వ్రాసారు. ఆయన స్వయంగా <b>"కావ్యాలంకార సంగ్రహం"</b> పేరిట 41 అలంకారాలను వివరించారు. క్రీ.శ. 9వ శతాబ్దంలో <b>రుద్రత</b> అనే కాశ్మీరీ కవి <b>"కావ్యాలంకారం"</b> అనే పేరుతో వ్రాసిన పుస్తకం ప్రసిద్ధమైనది. ఇందులో 16 అధ్యాయాలలో సుమారు 700 శ్లోకాలలో 68 అలంకారాలను వర్ణించారు. 11వ శతాబ్దంలో <b>మమ్మట</b> అనే ఆయన <b>"కావ్యప్రకాశం" లో </b>67 అలంకారాలను గుర్తించారు. 12 వ శతాబ్దంలో <b>రుయ్యకుడు "అలంకారసర్వస్వం"</b> లో 79 అలంకారాలను చెప్తే, వాగ్భాత 69టి ని సూచించారు. 13వ శతాబ్దంలో <b>జయదేవుడు</b> 100 అలంకారాలతో వ్రాసిన పుస్తకం "<b>చంద్రాలోకం</b>". దాన్నే ఆధరంగా నేను అలంకారాలను చెప్తున్నాను. ఆ తఱువాత 14 వ శతాబ్దంలో కలింగదేశపు <b>విశ్వనాథుడు</b> సాహిత్యదర్పణంలో 84టిని గుర్తించారు. 16వ శతాబ్దంలో తమిళనాడులో జన్మించిన <b>అప్పయ్యదీక్షితుడ</b>నే ఒక అద్వైత వేదాంతి "<b>కువలయానందం</b>" లో 124 అలంకారాలను గుర్తించారు.<br />
<br />
ఇప్పటిదాక నేను చెప్పినది కేవలం భారతసాహిత్యగగనంలో ఎక్కువ వెలుగు కలిగిన తారలనే. వీరు కాక అనేకానేకులు కావ్యం ఎలాగ వ్రాస్తే రక్తి కడుతుంది అనే అంశం మీద పుంఖానుపుంఖాలు వ్రాసారు. ఇంత చరిత్ర కలిగిన మనం చివరకు అర్థం పర్థం లేని పిచ్చి మాటలను పాటలుగా పాడుకుంటున్నామంటే అది మన దోషమేనని చెప్పుకోవాలి. ఇక చంద్రాలోకం గురించి చెప్పుకుందాము. <br />
<br />
చంద్రాలోకం రచించిన జయదేవుడు, గీతగోవిందం రచించిన జయదేవుడూ ఒకరే అని కొంతమంది వాదన. ఇద్దరూ దాదాపు 12 లేక 13 వ శతాబ్దానికి చెందిన వారే. ఇద్దరూ సంస్కృత పండితులే. ఇద్దరూ ఒరిస్సా నుండి వచ్చినవారే. ఇంత సామ్యం ఉన్నా వారు ఒక్కరే అయ్యే అవకాశం లేదు. ఎందుకంటే గీతగోవిందంలోని పాటల్లో జయదేవుడు తాను భోజదేవుడు, వామదేవీ ల సంతానాన్ని అని చెప్పుకున్నాడు. పైగా ఆయన పరమవైష్ణవుడు. (గీతగోవిందమంతా శ్రీకృష్ణప్రేమామృతమే కదా!) కానీ చంద్రాలోకం రచయిత జయదేవుడు తాను రచించిన <b>"ప్రసన్న రాఘవం"</b> అనే నాటకంలో మహదేవుడు, సుమిత్రా ల సంతానాన్ని అని చెప్పుకున్నాడు. ఈ నాటక శివుడికి సంబంధించిన పండుగ సందర్భంగా మొదట నటింపబడింది అని చెప్పాడు. అప్పట్లో వైష్ణవులకు, శైవులకు ఉన్న పోటీని బట్టి చూస్తే గీతగోవిందం రచయిత ఈతడు అయ్యే అవకాశం లేదని తెలుస్తోంది.<br />
<br />
చంద్రాలోకాన్ని తెలుగులోకి <b>ఆడిదము సూరకవి</b> అనువదించాడు. ఈయన 18వ శతాబ్దం చివరి భాగానికి చెందిన వాడు. <b>ఆంధ్రనామశెషము, కవిజనరంజనము, రామలింగేశ శతకం </b>వీరి ఇతరరచనలు. సంస్కృత చంద్రాలోకంలో ఒక్కో అలంకారం ఒక్కో శ్లోకంలో వివరింపబడి ఉంది. <i><b>శ్లోకంలో మొదటి పంక్తి అలంకారం లక్షణాన్ని వివరిస్తే రెండవ పంక్తి ఒక ఉదాహరణను చెప్తుంది. </b></i> ఆంధ్ర చంద్రాలోకంలో సూరకవి కూడా అదే శైలిని అవలంబించారు. సంస్కృతశ్లోకాలను ఒకటికి ఒకటిగా తెనిగించారు. తెలుగులో అన్నీ గీతాపద్యాలయ్యాయి. దీని గురించి చాలా మంది వ్యాఖ్యానాలు వ్రాస్తూ వచ్చారు. వీటిలో <b>అక్కిరాజు ఉమాకాంతవిద్యాశేఖరులు, పరవస్తు వేంకటరంగాచార్యులు </b>వ్రాసిన వ్యాఖ్యానాలను ఆధారంగా <b>డా. బులుసు వెంకటసత్యనారాయణ మూర్తి గారు</b> వ్రాసిన పుస్తకం చదువుతూ నేను అలంకారాలను వివరిస్తున్నాను.</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com12tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-42458898822446822732012-09-03T14:54:00.001-07:002012-09-03T14:54:56.755-07:00హేత్వలంకారము<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<b>వ్యాకరణం -> అలంకారాలు -> అర్థాలంకారాలు -> హేత్వలంకారం </b><br />
<hr />
<br />
<span style="color: blue;">లక్షణం:</span><br />
<br />
<span style="color: blue;">సంస్కృత శ్లోకం: </span>(సంస్కృత చంద్రాలోకం నుండి)<br />
హేతోర్హేతుమతా సార్థం వర్ణనం హేతురుచ్యతే<br />
అసావుదేతి శీతాంశుర్మానభేదాయ సుభ్రువాం ||<br />
<br />
<span style="color: blue;">అనువాదం:</span> (ఆడిదము సూరకవి రచించిన తెలుగు అనువాదం నుండి)<br />
కార్యకారణములు రెండు గలియఁబలికె<br />
నేని యది హేత్వలంకృతి నా నెసంగు<br />
నుదయ మందెడు నీ శశి మదవతీ క<br />
దంబమానముల్విచ్చు చెయ్దంబు కొఱకు<br />
<br />
<span style="color: blue;">వివరణ: </span>హేతువు అంటే కారణం. హేతుమంతం అంటే కార్యం. ఉదాహరణకు సూర్యుడు రావడం హేతువు, పద్మాలు విచ్చుకోవడం కార్యం. హేతువు, హేతుమంతం ఒకే వాక్యంలో చెప్తే అది హేత్వలంకారం (హేతు + అలంకారం) అవుతుంది.<br />
<br />
సూర్యుడు ఉదయించడం వలన జరిగే కార్యాలేమిటి? చెట్లు వికసించడం, సముద్రంలోని నీళ్ళు ఆవిరవ్వడం మొదలుకొని ఒడియాలు ఆరడం వరకు అనేకఫలితాలు ఉన్నాయి. కానీ, సూర్యుడు ఉదయించినది కేవలం పద్మాలు విచ్చుకోవడం కోసమేనన్నామనుకోండి, మిగతావి అంత ముఖ్యమైనవి కావు, పద్మాలు వికసించడమే అసలు విషయం అనే ధ్వని వచ్చి పద్మాలను పొగిడినట్టు అవుతుంది. అదే హేత్వలంకారం. <br />
<br />
పై శ్లోకంలో (అనువాదంలోనూ) రెండొ భాగంలో కవి ఒక ఉదాహరణ ఇచ్చాడు. <span style="color: blue;">"ఈ అందమైన భామల అలుక తీర్చడానికే చంద్రుడు ఉదయిస్తున్నాడు"</span> అని ఆ వాక్యం భావం. నిజానికి చంద్రుడు రావడం వలన అనేకకార్యాలు జరుగుతాయి. మచ్చుకు కలువలు విచ్చుకుంటాయి. కానీ కవి వాటన్నిటినీ త్రోసిపుచ్చి అలిగిన అమ్మాయిలు అలుక వీడి ప్రియులకు లొంగడానికే వచ్చాడు అంటున్నాడు.<br />
<hr />
<br />
హేత్వలంకారం మఱొక లాగా కూడా సమకూరచ్చును. దానికి కవి ఇచ్చిన లక్షణం, ఉదాహరణ చూద్దాము.<br />
<br />
<span style="color: blue;">సంస్కృత శ్లోకం:</span> (సంస్కృత చంద్రాలోకం)<br />
హేతు హేతుమతోరైక్యం హేతుం కేచిత్ ప్రచక్షతే<br />
లక్ష్మీ విలాస విదుషాం కటాక్షా వేంకట ప్రభోః<br />
<br />
<span style="color: blue;">అనువాదం:</span> (ఆడిదము సూరకవి)<br />
కార్యకారణములకు నైక్యమగునేనిఁ<br />
గృతులఁ గొందఱు హేత్వలంకృతియ యండ్రు<br />
సత్కవులకున్ రమావిలాసములు వేంక<br />
టేశ్వర కటాక్షము లనంగ నిందు మౌళి<br />
<br />
<span style="color: blue;">వివరణ:</span> కొంతమంది హేతువు, హేతుమంతం ఒకటేనని చెప్పడం హేత్వలంకారం అంటారు. ఉదాహరణకు <span style="color: blue;">"సత్కవులకు లభించే సిరిసంపదలు శ్రీ వేంకటేశ్వరుని కటాక్షం"</span> అన్నామనుకోండి. నిజానికి వెంకటేశ్వరుని అనుగ్రహం <b>"వలన"</b> మనకు సిరిసంపదలు లభిస్తాయి అని ఉద్దేశం. కానీ, ఆ "వలన" అనే పదం విడిచిపెట్టేసి రెండిటికీ అభేదం చెప్తున్నాము. ఇదీ హేత్వలంకారమే.<br />
<hr />
<br />
ఈ అలంకారం చాలా తెలుగు పాటలలో విన్న గుర్తు. గుర్తుకు వచ్చినప్పుడు అవీ కలుపుతాను. ఈ లోపల చదువర్లకు ఏమైనా ఉదాహరణలు తెలిస్తే చెప్పగలరు.</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-7897467956720833826.post-58675906539242689132012-09-02T19:12:00.000-07:002012-09-07T10:49:29.878-07:00రాంబాబు కథలు - అసలు కంటే వడ్డీ ముద్దు<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
ఒక రోజు పొద్దున్నే రాంబాబు & కో మధ్య సంభాషణలు.<br />
<br />
<b>వెం:</b> ఆకలేస్తోందిరా. ఏమైనా తినడానికి ఉందా?<br />
<b>రాం:</b> వెళ్ళి వంటింట్లో వెతుక్కో.<br />
<b>వెం: </b>ఇక్కడ biscuit packet ఉంది? ఎప్పటిది?<br />
<b>రాం: </b>అది తినకు, ఎప్పుడో పరమపదించింది.<br />
<b>వెం:</b> (packet పై label చదువుతూ) ఇది September 1st న manufacture ఐందిరా. Best before 2 weeks of manufacture. ఫరవాలేదు.<br />
<br />
<i>(వెంకట్ packet తెరిచి ఒక biscuit ముక్క తిన్నాడు. తింటూనే గొంతులో మండినట్టైంది, ఒక రకమైన చేదు నాలికని ముంచేసింది.)</i><br />
<br />
<b>వెం:</b> యక్క్...ఏమిటిరా ఇది? ఇంత దారుణంగా ఉంది?<br />
<b>రాం:</b> బ్రహ్మచారుల ఇళ్ళలో manufacture date చూసినప్పుడు year కూడా చూసుకుంటూ ఉండాలి బాబు. నేను ముందే చెప్పాను. అందుకే...మంచి మనిషికొక మాట, మంచి కుక్కకొక biscuit అన్నారు. నీకు మాట పని చెయ్యలేదు కానీ biscuit పని చేసింది.<br />
<br />
<i>(ఇంతలో వెంకట్ లేచాడు.)</i><br />
<br />
<b>చం:</b> Good Morning<br />
<b>రాం:</b> ఆ నీకు శుభోదయం, వీడికి అశుభోదరం.<br />
<br />
<i>(చందు phone మ్రోగింది. phone ఎత్తాడు.)</i><br />
<br />
<b>చం: </b>ఏంటి పెద్దమ్మ, ఎలాగున్నావు?<br />
...<br />
<b>చం: </b>ఆవేశపడకు, అసలేం జరిగిందో చెప్పు.<br />
...<br />
<b>చం: </b>నేను అన్నయ్యలతో మాట్లాడతానులే.<br />
<br />
<br />
<i>(చందు phone cut చేసి, వేఱొక number నొక్కి మాట్లాడసాగాడు).</i><br />
<br />
<br />
<b>చం: </b>ఆ, అన్నయ్య. ఇప్పుడే పెద్దమ్మ phone చేసింది. అసలు విషయమేమిటి?<br />
...<br />
<br />
<i>(చందు వేఱే గదిలోకి వెళ్ళి చాలా సేపటికి phone పెట్టేసి బయటకు వచ్చాడు. రాంబాబు, వెంకట్ ఏమైందా అని కంగారు పడ్డారు.)</i><br />
<br />
<br />
<b>వెం:</b> ఏరా, ఏమైంది?<br />
<br />
<i>(దానికి చందు పకలబడి ఒక ఐదు నిముషాల పాటు నవ్వాడు. వెంకట్, రాంబాబులకు ఏమీ అర్థం కాలేదు. విషయం ఏమిటో చెప్పమన్నా చెప్పట్లేదు.)</i><br />
<br />
<b>వెం:</b> అన్నట్టు ఇందాక మా danger బాబాయ్ phone చేసాడు రా. పిసినారు మాష్టారు గారి అమ్మాయి నాకు వద్దని చెప్పేసాను కదా, నాకు తెలిసిన software engineer లు ఎవరైనా ఉంటే సంబంధం చెప్పమన్నాడు. నీ పేరు ప్రతిపాదిస్తున్నాను.<br />
<br />
<i>(చందు ముఖం ఉన్నట్టుండి ఎఱ్ఱగా అయిపోయింది.)</i><br />
<br />
<b>చం:</b> రేయ్, ఎంత పని చేసావు రా? నిన్ను friend అని ఆదరించినందుకు నాకు<br />
...<br />
<b>వెం:</b> వోల్డేయ్! అదేమీ జరగలేదు. ఇప్పుడు చెప్పు -- అసలా phone లు ఏంటి, నీ నవ్వేమిటి?<br />
<b>చం:</b> "అసలు కంటే వడ్డీ ముద్దు" అనే సామెత మనవల గురించి చెప్తూ ఉంటారు కదా?<br />
<b>రాం, వెం:</b> ఊఁ<br />
<b>చం:</b> ఇప్పుడు మన bank లకు మల్లే వడ్డీలు ఆట్టే బాగుండట్లేదు. మా పెద్దమ్మ మనవలు, మనవరాళ్ళు ఆవిడకు నచ్చట్లేదు. అదే గగ్గోలు పెడుతోంది.<br />
<b>రాం:</b> ఇంకొంచెం వివరింపుము.<br />
<b>చం: </b>మా పెద్దమ్మకు నలుగురు కొడుకులు. నలుగురూ నాలుగు ఊళ్ళల్లో ఉన్నారు. ఆవిడకు ఎక్కడ ఉండాలనిపిస్తే అక్కడకు వెళ్ళి వస్తూ ఉంటుంది. కొడుకులందరూ ఆవిణ్ణి బాగా చూసుకుంటారు. ఈ మధ్యన మా పెద్దమ్మ హైదరాబాదులో ఉన్న రెండో కొడుకు ఇంటికి వెళ్ళింది. అదే <b>సుందరన్నయ్య</b> అని చెప్తాను అతను. సుందరన్నయ్య కి పదేళ్ళ కూతురుంది. దాని పేరు <b>సౌమ్య</b>.<br />
<br />
ఒక రోజు తఱగతిలో అందరూ తమ తమ తాత గురించి చెప్పుకుంటున్నారు. సౌమ్య ఏమో అసలు మా పెదనాన్నను చూడనే లేదు. అది పుట్టక మునుపే ఆయన కాలం చేసారు. కానీ తోటి పిల్లల మాటలు విని ఈమెకు బాధేసింది. చాలా ఉక్రోషంతో ఇంటికి వచ్చి అన్నయ్యతో <b>"నాన్న, నువ్వు తాతను నాకు ఎందుకు చూపించలేదు?"</b>, అని నిలదీసింది. వాళ్ళ తను నవ్వుతూ, <b>"నువ్వు పుట్టక ముందే తాతగారు చనిపోయారమ్మా"</b>, అన్నాడు. ఆమె ముఖం దిగులుగా మారిపోయింది. కాస్త ఉత్సాహపరుద్దామని, <b>"బాధపడకమ్మా, నువ్వే మా నాన్నవి, తాతే మళ్ళీ నువ్వై పుట్టావు"</b>, అన్నాడు. అదే అన్నయ్య చేసిన పాపం. వెంటనే సౌమ్య చెలరేగిపోయింది. వాళ్ళ అమ్మను, నాన్నను పేరు పెట్టి పిలవడం మొదలెట్టేసింది. తిడితే ఏడుస్తుంది అని ఊరుకున్నారు.<br />
<br />
అది జరిగిన వారానికి మా పెద్దమ్మ పెద్దన్నయ్య ఇంటినుండి సుందరన్నయ్య దగ్గరకు వచ్చింది. ఆవిడ వస్తూనే సౌమ్య ఆవిణ్ణి పేరుతో పిలిచి, <b>"కాస్త కాఫీ పట్రా"</b> అంది. పెద్దమ్మ నివ్వెరపోయింది. <b>"ఏఁవిటే గుంట, నీ ఆగడం"</b>, అంది. దానికి <b>"ఇదిగో, నన్ను గుంట, తుంట అన్నావంటే దెబ్బలు పడతాయి. నన్ను <i>ఏఁవండీ</i> అని పిలవాలి"</b> అంది. పెద్దమ్మకు ఇంకా ఏమీ అర్థం కాలేదు. ఇంతలో అన్నయ్య వచ్చి జరిగిన విషయం చెప్పి, <b>"అమ్మా, రెండు రోజులు ఊరుకుంటే విషయం సర్దుమణుగుతుందిలేవే"</b>, అన్నాడు. <br />
<br />
అక్కడితో కథ ముగిసింది అనుకున్నాడు కానీ అసలు సంగతి మరిచిపోయాడు. మా పెదనాన్న form లో ఉండగా మా పెద్దమ్మను బాగా ఇబ్బంది పెట్టాడు. అందుకని మా పెద్దమ్మకు ఆయనంటే గొప్ప చిఱాకు. సౌమ్యకు మా పెదనాన్న పోలికలు కొన్ని వచ్చాయి. వెరసి, చంద్రముఖి రజినీకాంత్ నే రాజు అనుకున్నట్టు మా పెద్దమ్మ నిజంగానే సౌమ్య మా పెదనాన్న అని sub-conscious గా ముద్ర వేసేసుకుంది. పెదనాన్న మీద ఉన్న కక్షంతా ఈ చిన్నపిల్ల మీద చూపించడం మొదలెట్టింది. అది తాగే పాలలో నీళ్ళు ఎక్కువ కలిపేయడం, కోడలు అడిగితే <b>"చిక్కటి పాలు తాగితే అజీర్తి చేస్తుంది", </b>అనడం. అన్నంలో పెరుగనేసరికి చకచకా మజ్జిగ గిలక్కొట్టేయడం, కోడలు అడిగితే <b>"మజ్జిగ అరుగుదలకు మంచిది"</b>, అనడం. పాప పడుకుంటే fan కట్టేయడం, కోడలడిగితే బుగ్గలు నొక్కుకుంటూ, <b>"ఓసినీ, అంత పెద్ద మంచం మీద పిట్టంత ఉంటే దిండనుకున్నాను"</b>, అనడం. చదువు చెప్తాను అని పద్నాల్గు పన్నెండ్లగడం -- చెప్పకపోతే మొట్టేసి, <b>"నీకు దెబ్బలు పడాలి</b>", అనడం. ఒక రోజు ఏం జరిగిందంటే...<br />
<br />
<i><b><ట్రింగ్ ట్రింగ్ ట్రింగ్...></b></i><br />
<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> ఈ రోజు నక్షత్రం ప్రకారం మీ నాన్న గారి పుట్టినరోజు రా అబ్బాయ్, ఈ చంటిదానికి తలంటు పోసుకుని సంతోషించనివ్వరా.<br />
<br />
<i>(వదిన వద్దు అని చెప్పమని అన్నయ్యకు సైగ చేసింది, కానీ అప్పటికే అన్నయ్య కళ్ళల్లో నీళ్ళు municipality గొట్టంలో లాగా చుక్కలు చుక్కలుగా కారుతున్నాయి. గొంతైతే ఆ కుళాయిలో నీళ్ళొచ్చే ముందు లాగా గాలి వస్తోంది<br />కానీ మాట రావట్లేదు. అప్పటికీ మా వదిన ఆపుదామని ప్రయత్నించింది.)</i><br />
<br />
<b>వదిన:</b> అత్తయ్య గారు, ఎవరైనా English calendar ప్రకారం చేసుకుంటారు, లేకపోతే తిథుల ప్రకారం చేసుకుంటారు, నక్షత్రాల ప్రకారం ఏమిటండి? పైగా ఇది అధిక మాసం కూడాను!<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> నెల తక్కువ వాళ్ళకు అధికమాసంలోనే పుట్టినరోజు చేస్తారని మీ మావయ్య గారు ఎప్పుడూ అధికమాసంలోనే చేసుకుంటూ ఉండేవారులే తల్లీ. ఐనా మా వైపు ఆచారాలు నీకు తెలియవు.<br />
<b>వదిన:</b> అమ్మాయికి జలుబుగా ఉందండి. ఇప్పుడు ఎందుకు?<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> అంతేలే అమ్మా, ఎంతైనా కూతురు లేదనే కదా నీకు నేనంటే లోకువ? మీ మావగారు నాతో ఎన్ని అబద్ధాలు చెప్పినా అదేమిటో మాయదారి దేవుడు ఒక్క ఆడ నలుసును కూడా ఇవ్వలేదు.<br />
<br />
<i>(అంటూ కంట తడి పెట్టుకుంది. ఇది చూసి ఓర్చుకోలేక మా అన్నయ్య...)</i><br />
<br />
<b>అన్నయ్య:</b> అమ్మా, నువ్వు సౌమ్యకు స్నానం చేయించాలి. అలా చేయిస్తేనే నాన్న ఆత్మకు శాంతి కలుగుతుంది.<br />
<br />
<i>(పది నిముషాలు తిరిగేసరికి సౌమ్య కళ్ళు మంట, జుట్టంతా చిక్కులు. ఆరున్నర శ్రుతిలో ఏడుస్తుంటే వదిన అన్నయ్య దగ్గరకు తీసుకొచ్చి...)</i><br />
<br />
<b>వదిన: </b>మీ నాన్న గారు గుక్కపెట్టి ఏడుస్తున్నారు. కాస్త ఓర్దార్చండి.<br />
<br />
<i>(అన్నయ్య వదిన దగ్గర తువ్వాలు తీసుకుని సౌమ్యని దగ్గరకు తీసుకుని ఆ తువ్వాలు తలపై వేసి చెవులు నొక్కి పట్టుకుని...)</i><br />
<br />
<b>అన్నయ్య:</b> పిచ్చి మొహమా...మా నాన్న సౌమ్య అవ్వడం ఏమిటే వెఱ్ఱిబాగుల్దానా. నువ్వు దీన్ని ఎనిమిదో నెల కడుపుతో ఉండగా మా నాన్న స్వర్గస్థులయ్యారు. అప్పటికే ఇది నీ కడుపులో comfortable గా దొర్లుతూ ఉండటం నా కళ్ళతో sonogram లో చూసాను. కి..కి..కి. నేను అబద్ధం ఆడితే నన్ను ఇంత బాగా అర్థం చేసుకున్న నీకే<br />
తెలియలేదు. అలాగ ఉండాలి అబద్ధం అంటే...<br />
<b>వదిన: </b>అవునా...మరి మీ నాన్న గారి నక్షత్ర-పుట్టినరోజుకు దీనికి తలంటు పోస్తానంటే ఎందుకు ఒప్పుకున్నట్టో? మీ అబద్ధాలు మిమ్మల్ని కూడా నమ్మించేస్తున్నాయి కాబోలు.<br />
<br />
<i>(అన్నయ్య తెల్లబోయి చూస్తూ ఉండగా సౌమ్య శ్రుతి పెంచి ఏడవడం మొదలెట్టింది...)</i><br />
<br />
<b>సౌమ్య: </b>నాన్న -- నాకు వినబడటం లేదు. నా చెవులకు ఏదో ఐంది...<br />
<b>అన్నయ్య:</b> బంగారం, ఏఁవీ కాలేదు నాన్న, ఆగు.<br />
<br />
<i>(అంటూ తల తుడవడం మొదలెట్టాడు. ఇంతలో పెద్దమ్మ గది బయటనుండి...)</i><br />
<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> ఒరేయ్ నాన్న, మీ నాన్న గారికి ఇష్టమని జీడిపప్పు గారెలు చేసాను రా. అల్లప్పచ్చడి కూడాను.<br />
<b>వదిన: </b>జీడిపప్పు గారెలా? అదేమిటండి?<br />
<b>అన్నయ్య:</b> మా అమ్మకు గారెలంటే పిచ్చి, మా నాన్నకు మందులో నంజుకోవడానికి వేయించిన జీడిపప్పు అంటే ఇష్టం. పుణ్యం పురుషార్థం కలిసొస్తాయని మా అమ్మ ఈ కొత్త వంటకం కనిపెట్టింది. మా గొప్ప రుచిగా ఉంటుంది అనుకో. ఇప్పటికీ మా నాన్నకు తద్దినం పెట్టడానికి వచ్చిన బ్రాహ్మలు <b>"మీ చేత్తో వడ్డించిన గారెలే గారెలండి!"</b> అంటూ ఉంటారు.<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> ఏరా, వస్తున్నారా?<br />
<br />
<i>(భోజనాల బల్లమీద అందరూ కూర్చుంటుంటే)</i><br />
<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> అమ్మాయ్, నువ్వు నేను తఱువాత కూర్చుందాము. అదేమిటో వడ్డిస్తూ తిన్నా, ఒక్కదానినీ తిన్నా నాకు వంటపట్టదు.<br />
<br />
<i>(వదిన అమాయకంగా తల ఊపుతూ లేచింది).</i><br />
<br />
<b>అన్నయ్య </b>(లొట్టలేస్తూ): అబ్బా, గొప్ప కారంగా కుదిరాయే. సెగొచ్చేస్తోంది నోట్లోంచి.<br />
<br />
<br />
<i>(ఇంతలో సౌమ్య మళ్ళీ ఏడవడం మొదలెట్టింది...)</i><br />
<br />
<b>అన్నయ్య: </b>ఏమైంది బంగారం?<br />
<b>వదిన: </b>మీ బంగారానికి కారమెక్కువైంది. ఆగండి, పంచదార తెస్తాను.<br />
<b>పెద్దమ్మ </b>(సౌమ్యతో): అదేమిటండి? ఒకప్పుడు ఇవి లొట్టలేసుకుంటూ తినేవారు. ఇప్పుడెందుకు కారమంటున్నరు?<br />
<b>వదిన: </b>ఆఁ, అప్పట్లో పక్కన తీర్థముండేది. ఇప్పుడు ప్రసాదం ఒక్కటీ తింటుంటే ఎక్కట్లేదు.<br />
<br />
(అన్నయ్య, సౌమ్య తిని లేచి వేఱే గదిలో కూర్చున్నారు)<br />
<br />
<b>అన్నయ్య:</b> బంగారం, నీకొక surprise.<br />
<b>సౌమ్య:</b> నాకు surprise వద్దు. బామ్మతో sorry చెప్పించు. నాకు కోపం తెప్పిస్తోంది.<br />
<b>అన్నయ్య: </b>బామ్మ మనందరి కంటే పెద్దది కదా, sorry చెప్పకూడదు. అందుకే నీకు chocolate తెచ్చాను. ఇదిగో!<br />
<br />
<i>(సౌమ్య ఒక చేత్తో chocolate తీసుకుని, మఱొక చెయ్యి చాపింది. అన్నయ్య చెయ్యి తట్టబోతే, చెయ్యి పక్కకు జరిపి మళ్ళీ చాపింది...)</i><br />
<br />
<b>అన్నయ్య: </b>chocolate ఇచ్చాను కదా?<br />
<b>సౌమ్య: </b>రెండు కావాలి.<br />
<b>అన్నయ్య:</b> అమ్మ మీద నీకు కోపం వచ్చినప్పుడల్లా ఒకటే కదా ఇచ్చేది?<br />
<b>సౌమ్య: </b>అది మా అమ్మ కోపం తెప్పిస్తే. ఇప్పుడు మీ అమ్మ కోపం తెప్పిస్తోంది.<br />
<br />
<i>(అన్నయ్య నివ్వెరపోయి రెండొ chocolate ఇచ్చాడు. వెంటనే పక్కనే ఇంకో చెయ్యి చాపి ఉంది. చూస్తే అది మా వదినది.)</i><br />
<i><br /></i><b>వదిన: </b>నాకోటి ఇవ్వండి.<br />
<b>అన్నయ్య: </b>ఎందుకు? <br />
<b>వదిన: </b>ఆఁ, మీ అమ్మ గారు నాకూ కోపం తెప్పించారు.<br />
<b>అన్నయ్య: </b>అబ్బా, ఆశ, దోస...సౌమ్యకు, నీకూ ఒకందుకే కోపం వచ్చింది. నాకు మాత్రం మూడు chocolateలు ఖర్చా?<br />
<b>వదిన: </b>నాకు వేఱేగా కోపం తెప్పించారు.<br />
<i><br />(అన్నయ్య ముఖంలో ప్రశ్నార్థకం చూసి వీళ్ళు వచ్చేసిన తఱువాత భోజనాల బల్ల దగ్గర జరిగిన విషయం చెప్పింది...)</i><br />
<br />
<b><i><ట్రింగ్...ట్రింగ్...ట్రింగ్...></i></b><br />
<br />
<b>పెద్దమ్మ: </b>అమ్మాయ్, కూర్చో వడ్డించుకుందాము. ఇప్పటికే పదకొండైంది. మళ్ళీ నువ్వు మధ్యాహ్నానికో రెండు పప్పు గింజలు, నాలుగు బియ్యపు గింజలూ cooker లో పడేసి, కాసిని కూర ముక్కలు వేయించాలి, ఇంత చారో పులుసో కాయాలి. నేనూ రెండు గారెలు తిని కాస్త సాయం చేస్తాను. ఎలాగా నూనె పొయ్యి మీదనే ఉంది కాబట్టి అప్పడాలూ, ఒడియాలూ వేయిస్తాను.<br />
<b>వదిన:</b> అలాగేనండి<br />
<b>పెద్దమ్మ: </b>అన్నట్టు పొద్దున్న వెంకటేశ్వర స్వామికి కొట్టిన కొబ్బరికాయ పచ్చడి చేసేయమ్మాయ్, లెకపోతే పాడైపోతుంది. అన్నట్టు ఈవేళ శనివారం కదా. రాత్రి నేను tiffin ఏ తింటాను. అందులో ఈ పచ్చడి నంజుంకుని తింటే సరిపోతుంది. <br />
<b>వదిన: </b>అలాగేనండి. రాత్రి మీకు వేఱుగా కాస్త ఉప్పుపిండి వండుతాను.<br /><b>పెద్దమ్మ:</b> అదేమిటమ్మాయి? నాకేమైనా చక్కెరవ్యాధా, గుండెపోటా? పెసలు నానబోసి చక్కగా నాలుగు పెసరట్లు పొయ్యి. సన్నగా తరిగిన మిరపకాయలు, అల్లం, ఉల్లిపాయలు కూడా దట్టించావనుకో ఆ రుచే వేఱు.<br />
<br />
<i>(వింటూనే వదినకి తల తిరిగింది. పెద్దమ్మ రెండంటే రెండే గారెలు తీసి వదిన పళ్ళెంలో వేసింది. వదిన ఆశ్చర్యంగా చూస్తూ...)</i><br />
<br />
<b>వదిన: </b>అదేమిటండి మీరు పదహారు గారెలుకు కదా పిండి కలిపింది?<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> అవునమ్మాయ్, రుచి కోసమని ఓ నాలుగు నోట్లో పడేసుకున్నాను. అదేమిటో ఉప్పు తక్కువైంది అని, కారం తక్కువైంది అని, రెండూ సరిపోతే జీడిపప్పు చాలక, అన్ని సార్లు రుచి చూడాల్సొచ్చింది. అది కాక అబ్బాయ్ ఒక అరడజను తిన్నాడు. వెఱ్ఱి నాగన్న! మంచి తిండి తిని చాలా రోజులైనట్టుంది. గుంటది రెండు తింది, మిగిలిన నాలుగూ నీకు రెండు, నాకు రెండు వేసాను. నీకు చాలకపోతే చెప్పు, ఒక సగం గారె అటేస్తాను.<br />
<br />
<b>వదిన: </b>వద్దులేండి.<br />
<br />
<b><i><ట్రుంగ్...ట్రుంగ్...ట్రుంగ్...></i></b><br />
<br />
<b>వదిన:</b> అది కూడా సహించానండి. కాకపోతే తింటున్నంత సేపూ మీ నాన్న గారి వలన ఆవిడ అనుభవించిన కష్టాలన్నీ చెప్పుకుని వెక్కి వెక్కి ఏడ్చారు. పోయినాయన్ని పట్టుకుని, <b>"అసలు మనిషేనా"</b>, అని అడుగుతుంటే అవుననాలో కాదనాలో తెలియక ఉక్కిరిబిక్కిరయ్యాను. పోనీ తింటున్నట్టు నటిద్దామా అంటే ఆ రెండు గారెలు ఎంత గిల్లుకొని తిన్నా అరగంట తినగలనా?<br />
<br />
<i>(ఈ కంగారు తట్టుకోలేక మా అన్నయ్య ఇక నిజం చెప్పేద్దామనుకున్నాడు. ధైర్యం చిక్కబుచ్చుకుని, పెద్దమ్మకు ఎదురుబడ్డాడు.)</i><br />
<br />
<b>అన్నయ్య:</b> అమ్మా, నేను నీకొక నిజం చెప్పాలి. అది విని నువ్వు నన్ను తిట్టకూడదు, నువ్వు బాధపడకూడదు.<br />
<b>పెద్దమ్మ: </b>మీ నాన్న నిజం దాచి ముప్పు తెచ్చారు, నువ్వు నిజం ఎంత చేదైనది ఐనా సరే, చెప్పరా.<br />
<b>అన్నయ్య:</b> నేనేదో దాన్ని ఊరడించడానికి అలాగ చెప్పానే కానీ అది నాన్న కాదమ్మా. <br />
<b>పెద్దమ్మ: </b>అవునా? <br />
<b>అన్నయ్య:</b> అవునమ్మ.<br />
<b>పెద్దమ్మ: </b>కాదురా, ఇదే మీ నాన్న అని నా అనుమానం. ఆయన కూడా ఇంతే తలంటితే చాలు గుక్కపెట్టి ఏదుస్తూ ఉండేవారు.<br />
<br />
<b>అన్నయ్య:</b> అమ్మా, అలాగైతే అన్నయ్య, నేను, తమ్ముళ్ళిద్దరూ కూడా ఏడ్చేవాళ్ళం. అంత మాత్రాన అందరం నాన్నలమైపోతే ఇది జీవితం కాదు అమ్మ, దశావతారం cinema అవుతుంది. ఐనా మగవాడు జన్మాంతరంలో ఆడదానిగా ఎలాగ పుడతాడే?<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> అవునురోయ్!<br />
<b>అన్నయ్య: </b>నిన్న నాన్న నాకు కలలో వచ్చి <i>'ఒరేయ్ అబ్బాయ్, నువ్వు పొరబడ్డావు. నేను నీ కడుపున పుట్టలేదు. నీ తమ్ముడు జానకిరాం ఇంట్లో పుట్టానూ</i>' అన్నారే.<br />
<br />
<i>(ఆకలిగా ఉండి పాలు తాగుతున్న వదినకి ఈ మాట వింటూనే పొలమారింది...)</i><br />
<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> అవునా! నిజమేలే ఆ వెధవ నాతో మాట్లాడడు కానీ పనిమనిషితో చొంగ కారుస్తూ వాగుతూ ఉంటాడు.<br />
<b>అన్నయ్య:</b> పోనీలేవే అమ్మా, వాడికి ఇంకా ఇప్పుడే మూడో ఏడు వచ్చింది. ఇంకో ఏడాదిలో చొంగ కార్చడం ఆపేస్తాడు. మాటలంటావు...ఆ వచ్చిన అత్త, అమ్మ, న్యాన, అక్క ఎన్ని సార్లు అంటే మాత్రం ఏమౌతుందిలే. ఇంకో రెండేళ్ళాగితే బడిలో చేరిపిస్తారుగా. అప్పుడు మంచి-చెడూ తెలుస్తుంది.<br />
<b>పెద్దమ్మ:</b> మీ బామ్మ కూడా మీ నాన్న గురించి అదే చెప్పింది, "ఉద్యోగం వచ్చి బయట తిరిగితే మంచి-చెడూ తెలుస్తుంది" అని. మీ నాన్నకు ఉన్న మంచి పోయి, చెడు మాత్రం బాగా అబ్బింది. <br />
<b>అన్నయ్య:</b> అమ్మా, పోయినాయిన్ని ఎందుకు తలుచుకోవడం. ఊరుకోవే.<br />
<b>పెద్దమ్మ: </b>అవును, ఇది మీ నాన్న కాకపోతే మరెవరు? కొంపదీసి మీ నాన్నమ్మ కాదు <br />
కదా?<br />
<br />
<i>(ఎవరని చెప్తే ఏం తగులుకుంటుందో అని...)</i><br />
<br />
<b>అన్నయ్య:</b> అబ్బె, కాదులేవే. ఇది ఎవరో - అసలు మనకు సంబంధం లేదు.<br />
<br />
<i>(ఇంతలో ఆ గదిలోకి నడుచుకుంటూ వచ్చింది సౌమ్య...)</i><br />
<br />
<b>సౌమ్య:</b> నాన్న, నేను ఎవరు నాన్న. నువ్వు మా నాన్నవు కావా? మా class లో అందైర్కీ నువ్వే మా daddy అని చెప్పాను.<br />
<br />
మళ్ళీ సౌమ్యకి అనుమానాలన్నీ తీర్చి మామూలు మనిషిని చెయ్యడానికి ఆరు five-star chocolate barలు అవసరమయ్యాయి.<br />
<br />
<b><i><ట్రుంగ్ ట్రుంగ్ ట్రుంగ్...></i></b><br />
<br />
<b>రాం: </b>అంతేలే...పెద్దవాళ్ళకైనా చిన్నవాళ్ళకైనా కష్టాలు వస్తే bar ఏ కదా దిక్కు...ప్చ్...<br />
<b>చం: </b>అదీ కథ. అసలు తాతను చూడలేదు అంటూ మొదలైన కథ చివరకు, తండ్రి తనేనని ఒప్పించాల్సిన పరిస్థితికి వచ్చింది.<br />
<b>వెం: </b>మఱి ఆ తఱువాత ఏమైంది?<br />
<b>చం: </b>హ్మ్....తఱువాత...తఱువాతేమౌతుంది? పెద్దమ్మ బెంగళూరు వచ్చింది...<br />
<b>రాం: </b>హే, మాయ ఓ మాయ...ఈ life అంటే మాయ...<br />
<b>చం: </b>వెటకారం వద్దు. ఇప్పుడు సమస్య కొత్త మలుపు తిరిగింది.<br />
<b>వెం: </b>ఏమైంది? కొంపదీసి ఆవిడ ఇప్పుదు మన ఇంటికి వస్తున్నారా?<br />
<br />
బెంగుళూరులో మా మూడో అన్నయ్య జానకిరాం ఉన్నాడు. వాడి ఇంటికి వచ్చింది. వాడి రెండేళ్ళ కొడుకు ఏం చేసినా అది మా పెదనాన్న అలవాటేనని అంటోందిట. అది సరే, ఈ రోజు వాడు మా సుందర్ అన్నయ్యతో మాట్లాడదామని skype call చేసాడట. అప్పుడు మఱొక నాటకం జరిగింది.<br />
<br />
<b><i><ట్రింగ్...ట్రింగ్...ట్రింగ్...></i></b><br />
<br />
<b>జానకిరాం: </b>ఒరేయ్ అన్నయ్య, అమ్మతో మాట్లాడతావని చేసాను రా. సౌమ్య ఏది?<br />
<b>సుందర్: </b>అమ్మా, సౌమ్యా రా -- నాన్నమ్మతో మాట్లాడుదుగాని...<br />
<b>సౌమ్య: </b>మరి chocolate ఇస్తావా?<br />
<b>సుందర్</b><i> (గొంతు సవరించుకుంటూ): </i>అలాగే.<br />
<b>సౌమ్య</b> <i>(video chat లోకి వచ్చి)</i>: నాన్నమ్మ, నన్ను "fourteen twelves are" అడుగు?<br />
<b>పెద్దమ్మ</b>: ఆ అడిగాను, చెప్పు.<br />
<b>సౌమ్య:</b> నాకు తెలియదు. మా text book లో లేదు.<br />
<br />
<i>(ఎవ్వరికీ అర్థం కాక చూస్తున్నారు...)</i><br />
<br />
<b>సౌమ్య: </b>దెబ్బలు పడతాయా? హ హ...computer లోంచి కొట్టలేవుగా...<br />
<br />
<b><i><ట్రుంగ్...ట్రుంగ్...ట్రుంగ్...></i></b><br />
<br />
<b>చం: </b>అది విని మా పెద్దమ్మకు మళ్ళీ అనుమానం పట్టుకుంది, సౌమ్యే మా పెదనాన్నేమోనని. అందుకే ఇంత పొద్దున్నే నాకు phone చేసి నాకేమనిపిస్తోందో అడిగింది. అది సంగతి.</div>
Sandeep Phttp://www.blogger.com/profile/07817468808660094286noreply@blogger.com2